Bazı sebzelerin nitrat ve nitrit miktarları ve ıspanakta bekletme, pişirme ve dondurmanın nitrat ve nitrit içeriğine etkisi üzerine bir araştırma
The nitrate and nitrite levels of some vegetables and the effect of storage, cooking and freezing on the nitrate and nitrite contents of spinach
- Tez No: 137859
- Danışmanlar: PROF. DR. MİNE YURTTAGÜL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Besin Hijyeni ve Teknolojisi, Food Hygiene and Technology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
ÖZET Topçu Ayaz A., Bazı sebzelerin nitrat ve nitrit miktarları ve ıspanakta bekletme, pişirme ve dondurmanın nitrat ve nitrit içeriğine etkisi üzerine bir araştırma, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Programı Doktora Tezi, Ankara, 2003. Araştırmada domates, havuç, marul, kıvırcık, aysberg, maydanoz ve ıspanak olmak üzere Ankara piyasasında satışa sunulan yedi çeşit sebzenin nitrat ve nitrit miktarları saptanmıştır. Ispanağa bekletme (buzdolabında açık ve kapalı ortamda bekletme), pişirme (susuz, suda, ön haşlama) ve depolama (-18 °C'de 6 ay) işlemleri uygulanarak nitrat ve nitrit miktarlarında oluşan değişimler incelenmiştir. Araştırma sonucunda yaş ağırlık üzerinden en yüksek nitrat içeriğine sahip olan sebzeler sırasıyla; maydanoz (1513.36 mg/kg), ıspanak (1456.04 mg/kg), kıvırcık (1 042.8 lmg/kg), marul (914.22 mg/kg), aysberg (623.38 mg/kg), havuç (190.03 mg/kg) ve domates (11.06 mg/kg) olarak saptanmıştır. Araştırma sonucunda yaş ağırlık üzerinden en yüksek nitrit içeriğine sahip olan sebzeler sırasıyla; ıspanak (2.31 mg/kg); maydanoz (1.78 mg/kg); kıvırcık (0.98 mg/kg); aysberg (0.92 mg/kg); marul (0.84 mg/kg); havuç (0.65 mg/kg) ve domates (0.36 mg/kg) olarak belirlenmiştir. Ispanaklara uygulanan farklı işlemlerin nitrat ve nitrit içeriğine etkisi incelendiğinde, yıkama işleminin ıspanakların kuru ağırlıktaki nitrat ve nitrit değerlerini etkilemediği bulunmuştur (p>0.05). Açık ortamda bekletilen ıspanakların kuru ağırlıktaki nitrat değerlerinde %7.3'lük, kapalı ortamda bekletilenlerde ise %9.7'lik bir artış saptanmış ancak bu artışlar istatistiksel açıdan önemli bulunmamıştır (p>0.05). Açık ortamda bekletilen ıspanakların kuru ağırlıktaki nitrit değerlerinde azalma (p0.05). Açık ve kapalı ortamlarda bekletilmiş ıspanakların kuru ağırlıktaki nitrit miktarları arasındaki farklılık istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (p0.05), nitrit miktarlarında %40.0'lık bir azalma (p>0.05) belirlenmiştir. Suda pişirme ile kuru ağırlıktaki nitrat ve nitrit miktarlarında ise azalma saptanmıştır (p0.05) bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen veriler; (i) ıspanak ve marul için bulunan nitrat miktarlarının, Türk Gıda Kodeksi yönetmeliğin'de belirlenen değerlerin altında bulunduğunu (ii) nitrat suda çözünen bir bileşik olduğu için yıkama ile nitrat miktarının bir miktar azaldığını (p>0.05), (iii) susuz pişirme ile nitrat miktarının arttığını (p>0.05), nitrat suda çözünen bir bileşik olduğu için suda pişirme ile azaldığını (p0.05) ve suda pişirme ile nitrit miktarlarının azaldığını (p0.05), ancak açık ortamda bekletilen ıspanakların nitrit içeriğinin azaldığını (p
Özet (Çeviri)
VI ABSTRACT Topçu Ayaz, A., The nitrate and nitrite levels of some vegetables and the effect of storage, cooking and freezing on the nitrate and nitrite contents of spinach. Hacettepe University Health Science Institute PhD Thesis In Nutrition and Dietetics, Ankara, 2003. In this study the nitrate and nitrite contents of 7 different vegetables sold at wholesale fruit and vegetables market in Ankara, namely tomatoe, carrot, leaf lettuce, head lettuce, iceberg, parsley and spinach were determined. The effects of storage (both aerobic and anaerobic conditions in refrigerator), cooking (without water, with water, blanch) and freezing (six months' at -18 °C) on the levels of nitrate and nitrite were studied. At the end of the study, it was found that parsley (1513.36 mg/kg), spinach (1456.04 mg/kg), head lettuce (1042.81 mg/kg), leaf lettuce (914.22 mg/kg), iceberg (623.38 mg/kg), carrot (190.03 mg/kg) and tomatoe (1 1.06 mg/kg) had the highest contents of nitrate in fresh weight, while spinach (2.31 mg/kg), parsley (1.78 mg/kg), head lettuce (0.98 mg/kg), iceberg (0.92 mg/kg), leaf lettuce (0.84 mg/kg), carrot (0.65 mg/kg) and tomatoe (0.36 mg/kg) had the highest contents of nitrite in fresh weight. When the effects that different processes applied to spinach had on the levels of nitrate and nitrite were examined, it was found that, washing had no effect on the levels of nitrate and nitrite in dry weight of spinach (p>0.05). It was found that there was an increase by 7.3 % and 9.7 % in the levels of nitrate in dry matter of spinach stored in aerobic and anaerobic conditions respectively. However these increases were not statistically significant (p>0.05). It was found that there was a decrease in the levels of nitrite in dry matter of spinach stored in aerobic conditions (p0.05). The differences between the nitrite levels of dry matter of spinach in stored aerobic and anaerobic conditions were statistically significant (p0.05) in dry matter of spinach apposed to the decrease by 40.0% in the levels of nitrite (p0.05). in conclusion; (i) the levels of nitrate in spinach and lettuce were below the maximum levels determined by the Turkish Food Codex, (ii) there was a decrease in the amount of nitrate in spinach, due to the fact that nitrate is a compound that leaches into the washing water (p>0.05), (iii) an increase in the amount of nitrate was observed when spinach was cooked without water. This was due to leaching into the cooking water (p0.05). (v) the difference in the levels of nitrate in spinach following storage in the refrigerator in aerobic and anaerobic conditions were not statistically significant (p>0.05), but a decrease was observed in the levels of nitrite in spinach stored in aerobic conditions (p
Benzer Tezler
- Azotlu ve organik gübrelemenin Beypazarı yöresinde yetiştirilen bazı sebzelerin nitrat kapsamına etkisi
Effect of nitrogen and organic fertilization on nitrate contents in some vegetables grown on Beypazari region
TUĞÇE AYŞE KARDEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ZiraatAnkara ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN KARAÇAL
- Organik ve geleneksel tarım yöntemleri ile yetiştirilen bazı sebzelerin kimi kalite kriterleri bakımından karşılaştırılması
Comparisons of organically and conventionally grown some vegetable crops in terms of quality parameters
HALİL DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERSİN POLAT
- Eskişehir'de porsuk çayı ile sulanan bazı sebzelerde meydana gelen mikrobiyal nitrit miktarının belirlenmesi
Başlık çevirisi yok
BETÜL MALKOÇOĞLU
- Kahramanmaraş'ta tüketilen bazı yeşil yapraklı sebzelerde nitrat ve nitrit miktarlarının belirlenmesi
Determination of nitrate and nitrite amount in some green leaf vegetables consumed in Kahramanmaras
EBRU BÜYÜKÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Gıda MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM TURGAY
- Samsun sebze pazarlarından toplanan bazı sebze ve gıda örnekleriyle bazı içme suyu ve taban suyu örneklerinin nitrat içeriğine ilişkin bir araştırma
A study concerning the nitrate content of some vegetable and foodstuffes, drinking and groundwater samples collected from Samsun province
OSMAN EKŞİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. FETHİ BAYRAKLI