Türk Beşikdevri basmalarında yazma kitap geleneğinin etkileri ve iç kapağın gelişimi
The affects of imprint book tradition and progress of inside cover in the Turkish Incunable
- Tez No: 140381
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TUBA Ç. KARATEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kütüphanecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
oz Bu çalışmanın amacı, Türk beşikdevrinde yaşanan tecrübeleri, yazmanın basma geleneğindeki etkilerini ortaya koymak, bunların ışığında basma tekniğinden sonra kullanılmaya başlayan bir yenilik olarak iç kapağın gelişim seyrini tespit etmek olmuştur. Amaca ulaşmak için belge analizi ve betimleme yöntemleri seçilmiş ve uygulanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nda yazma kitap, özellikleri ve basma kitap geleneğine geçişi, iç kapak özellikleri; ayrıca bu çalışmada Üsküdar Basımevi'nin bastığı Risale-i Bigivi kitabının Türk beşikdevrinin sonu olarak değerlendiriliş gerekçeleri ele alınmıştır. Beşikdevri dönemi, her ülkenin basımevini kullanmaya başladığı kendi kültürel, sosyal özellikleri doğrultusunda belirlenebilir. Osmanlı Türkleri'nin basımevini Batı' dan 250 yıl sonra kullanmaya başlama nedenleri yanında, beşikdevrini saptama da aynı yaklaşımları gerektirmiştir. Bu yaklaşımın başında da Osmanlı İmparatorluğu'nda din kitabı basmama geleneğinin değişmesi gelmektedir. Türk basımcılığı beşikdevri 1729-1803 yıllan arasında basılan kitapları içermektedir. İlk kitap Vankulu Lügati, son kitap da Risale-i Birgivi olarak belirlenmiş ve kanıtlama yoluna gidilmiştir. ABSTRACT The aim of this study is to investigate facts of experiences and affects of handwritten manuscripts in printing tradition in the incunable, in accordance with this to determine development progress of inside cover that has been used as a new style after printing technics started. To reach this aim, document analysis and description methods were used. Handwritten manuscripts in Ottoman Empire and their characteristics transition to imprint book tradition; evaluation the Risale-i Birgivî, published by Üsküdar Printing House, and the reasons to evaluate this title as end of the Turkish incunable are used in this study, incunable for each country is to be determined according to their cultural and social circumtances at the time of using printing houses. One of the main approaches to why Ottoman Empire has started using the printing technology 250 years later than West is due to changing tradition which is not to print religious books those days. That is why the Turkish incunable is exactly the period when the Ottoman Empire used the printing tecnology. Turkish incunable covers the books published between 1729-1803. This study claims that the first handwritten manuscripts is Vankulu Lügati, and the last handwritten manuscripts is Risale-i Birgivî and tries to prove this thesis. iii
Özet (Çeviri)
oz Bu çalışmanın amacı, Türk beşikdevrinde yaşanan tecrübeleri, yazmanın basma geleneğindeki etkilerini ortaya koymak, bunların ışığında basma tekniğinden sonra kullanılmaya başlayan bir yenilik olarak iç kapağın gelişim seyrini tespit etmek olmuştur. Amaca ulaşmak için belge analizi ve betimleme yöntemleri seçilmiş ve uygulanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nda yazma kitap, özellikleri ve basma kitap geleneğine geçişi, iç kapak özellikleri; ayrıca bu çalışmada Üsküdar Basımevi'nin bastığı Risale-i Bigivi kitabının Türk beşikdevrinin sonu olarak değerlendiriliş gerekçeleri ele alınmıştır. Beşikdevri dönemi, her ülkenin basımevini kullanmaya başladığı kendi kültürel, sosyal özellikleri doğrultusunda belirlenebilir. Osmanlı Türkleri'nin basımevini Batı' dan 250 yıl sonra kullanmaya başlama nedenleri yanında, beşikdevrini saptama da aynı yaklaşımları gerektirmiştir. Bu yaklaşımın başında da Osmanlı İmparatorluğu'nda din kitabı basmama geleneğinin değişmesi gelmektedir. Türk basımcılığı beşikdevri 1729-1803 yıllan arasında basılan kitapları içermektedir. İlk kitap Vankulu Lügati, son kitap da Risale-i Birgivi olarak belirlenmiş ve kanıtlama yoluna gidilmiştir. ABSTRACT The aim of this study is to investigate facts of experiences and affects of handwritten manuscripts in printing tradition in the incunable, in accordance with this to determine development progress of inside cover that has been used as a new style after printing technics started. To reach this aim, document analysis and description methods were used. Handwritten manuscripts in Ottoman Empire and their characteristics transition to imprint book tradition; evaluation the Risale-i Birgivî, published by Üsküdar Printing House, and the reasons to evaluate this title as end of the Turkish incunable are used in this study, incunable for each country is to be determined according to their cultural and social circumtances at the time of using printing houses. One of the main approaches to why Ottoman Empire has started using the printing technology 250 years later than West is due to changing tradition which is not to print religious books those days. That is why the Turkish incunable is exactly the period when the Ottoman Empire used the printing tecnology. Turkish incunable covers the books published between 1729-1803. This study claims that the first handwritten manuscripts is Vankulu Lügati, and the last handwritten manuscripts is Risale-i Birgivî and tries to prove this thesis. iii
Benzer Tezler
- Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğünde bulunan Türk beşikdevri basmalarının kağıt, dikiş ve cild özelliklerinin incelenmesi
Exammination of the paper/text, stitch and binding properties of Turkish beşikdevri printed bokks locaated in Konya Manusecript Region
MÜRŞİDE TOPCU
Doktora
Türkçe
2024
El SanatlarıNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ FUAT BAYSAL
- Bahârî dîvânı: İnceleme & metin
Dîvân by bahârî: Ctructural and contential analysis
AYŞEGÜL POMAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA YILMAZ
- Türk evlerinde yapı malzemeleri ve yapım teknikleri
Construction materials and techniques in Turkish houses
MURAT EYÜP COŞKUN
- Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi'nin grameri: Fiil
The grammar of Evliya Çelebi's Seyahatnâme: Verb
ERKAN HİRİK
Doktora
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KARADOĞAN
- Fuzûlî'nin Sıhhat u Maraz'ı ile Derviş Siyahî'nin Mecma'-ı Tıbb'ında Ahlât-ı Erbaanın İşlenişi
Discussing of Ahlat-ı Erbaa at Fuzuli's Sıhhat u Maraz an Derviş Siyahi's Mecma-ı Tıbb
ÖMER GÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Deontoloji ve Tıp TarihiKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN ELİAÇIK