Geri Dön

İlköğretim öğrencilerinde özetleme becerisinin gelişimi

Primary school students summarizing skill development

  1. Tez No: 141251
  2. Yazar: SEVGİ SEVİM ÇIKRIKÇI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İCLAL ERGENÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 217

Özet

ÖZET Bu çalışmada, bilişsel düzenlemeleri işaret eden özetleme ediminin ne gibi görünümler sunduğunu, araştırma örneklemi üzerinde ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda ele alınan temel sorunlar, belirli bir metin yapısının, özet metin yapısına dönüştürülmesi sürecinde ne gibi görünümler sunduğu ve metindeki hangi birimlerin, hangi stratejiler kullanılarak özet metin yapısına dönüştürüldüğüdür. Tezin amacı, ilköğretim 5. ve 8. sınıf Türkçe öğretiminde, yazma öğretiminin alt bileşenlerinden biri olan özetleme becerisinin bilişsel ve üst-bilişsel düzenlemelerini modele dayalı olarak betimlemektir. Bu amaç doğrultusunda, özetleme becerisinin geliştirilmesine etkisi olan bilişsel düzenlemeleri işaretlemesi ve metindilbilim alanyazınında en sık kullanılan model olması nedeniyle, van Dijk ve Kintsch'in“Büyük Ölçekli Yapı Modeli”i ile Kaplan'nın“Söylem Blok Modeli”çalışmamızın kuramsal yönelimini oluşturmuştur. Bu çalışmanın veri tabam kapsamında bulunan 5. ve 8. sınıftan 15 deneğin özet metin üretimine ilişkin verilerinin çözümlemesinden elde edilen kimi sonuçlara aşağıda yer verilmiştir: Beşinci sınıflar, özetleme ediminde, en çok doğrudan alıntı ve alıntı stratejilerini kullanmışlardır. Buna karşın, sekizinci sınıflar, yan önermelerin silinmesi ve alıntı stratejilerini kullanmışlardır. Beşinci sınıflar, doğrudan alıntı stratejisini çok kullanmaları nedeniyle, metnin içeriksel bütünlüğünde sapmaların az olduğu görülmektedir. Buna karşın, sekizinci sınıfların, doğrudan alıntı stratejisini çok az kullandıkları saptanmıştır. 134

Özet (Çeviri)

ABSTRACT In this study, what sort of aspects the summarizing act, which indicates cognitive arrangements, have is shown on research group. The main points dealt with in the study are what sort of aspects a certain type of text have and what strategies are used while it is transformed into a summarized one. The study aims at describing the cognitive and meta-cognitive arrangements of the summarizing skill, sub-component of writing syllabus of Turkish in primary school education in the 5th and 8th grades. In accordance with this aim, because of the fact that it indicates cognitive arrangements which affect the improvement of the summarizing skill and that it is the most widely used model in the literature of text linguistics“Large-scale Structure Model”by van Dijk and Kintsch and“Discourse Block Model”by Kaplan form theoretical inclination of our study. Some of the results gathered by analizing the data about the production of summarized texts by 15 tested individuals from the 5th and 8th grades, in the scope of the data base of the study, are listed below. Students from the 5th grade mostly used the direct quotation and quotation strategies in the summarizing act while those from the 8th grade used strategies for erasing secondary propositions and quotation. Since the 5th grade students mostly used direct quotation strategy, it was observed that there was little deviation in the content of the texts whereas those from the eight grade used the direct quotation strategy so little. 135

Benzer Tezler

  1. Fen bilimleri dersinde öğrencilerin öğrenme ve yenilenme becerilerinin gelişiminde yavaş geçişli animasyon (slowmation) uygulaması

    Slowmation application to student's learning and innovation skills improvement in science course

    NURHAN ATALAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. Ş.DİLEK BELET BOYACI

  2. İlkokuma becerisinin kazanılmasını etkileyen bilişsel faktörler

    Cognitive factors affecting prereading skill acquisition

    SEMA KARAKELLE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BUKET AKKOYUNLU

  3. İlköğretim Türkçe dersi (6-7-8. sınıflar) öğretim programında yer alan temel becerilerin kazandırılmasında çocuk edebiyatı ürünlerinin etkisi(21. yüzyıl örneklemi)

    The effect of works in children literature on the realization of basic skills studied in primary school Turkish language courses (6th-7th-8th grades) of the ministry of national education (The sample of 21st century)

    MÜZEYYEN ALTUNBAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GIYASETTİN AYTAŞ

  4. Türkçe dersinde ağ araştırması'na dayalı öğretim: Bir eylem araştırması

    Webquest-based teaching in Turkish lesson: An action research

    HACER ULU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ULUSOY

  5. İlköğretim 7.ve 8.sınıf öğrencilerinde kontrol hissi ile okulda öznel iyi oluş arasındaki ilişkilerin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi

    Analysis of relations between control sensation and subjective well-being in school according to various variables in 7th and 8th grade primary school students

    ARİF BABALAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Psikolojiİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR OKAN DEMİRCİ