Çağdaş tiyatro mekanı
Contemporary theather space
- Tez No: 142928
- Danışmanlar: PROF. DR. AHSEN ÖZSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
ÇAĞDAŞ TİYATRO MEKANI ÖZET Bu çalışmada, tarihi insanlık tarihi kadar eski olan tiyatronun çağdaş bir kimlikle, yeni bir anlayışla ele alındığında nasıl bir mekana ihtiyaç duyduğu incelenmiştir. Tiyatro etkinliği ve mekan kavramı birbirinden soyutlanamaz. Tiyatronun özüne dönüldüğünde tiyatro yapmak için gerekli olan tek şeyin“insan”olduğu söylenir. Oysa insanın var olduğu, bir eylemin hayata geçirildiği ve bunun başkaları tararından izlendiği yerde“mekan”in varlığı kaçınılmazdır. Bu mekan bir klasik tiyatro mekanı gibi belirli standartlara sahip, oyuncu - seyirci ilişkilerinin yapı elemanlarıyla belirlendiği bir mekan olmayabilir. Zaten çağdaş tiyatronun mekan anlayışı da budur: sınırları önceden belirlenmemiş, esnek bir mekan. Bu tez kapsamında,“tiyatro”denilince insanların kafasında beliren biçemin aslında sadece belli bir döneme ait olduğunu, tiyatro mekanının zaman içinde ne kadar çeşitlilik gösterdiğini vurgulamak adına Antik Yunan'dan günümüze dek tiyatro düşüncesindeki ve tiyatral mekan kullanımındaki değişimler incelenmiştir. Modern tiyatronun ve modern mimarinin etkisinde biçimlenen tiyatral mekan anlayışının irdelendiği bölümün ardından, çağa ayak uyduran, geçmişi taklit etmek yerine yeni çözümler bulmaya çalışan, araştırmacı bir tiyatro anlayışına sahip deneysel tiyatro çalışmalarının irdelendiği bölüm gelmektedir. Bu bölümde çağdaş tiyatroda iz bırakmış belli başlı yönetmenler / topluluklar ve bunların yankıları hala süregelen yapıtları incelenmiştir. Bu bölümde farklı mekansal kurgular gözler önüne serilmiştir. Sonraki bölümde mimarların çağdaş tiyatronun ihtiyaçlarına cevap verebilmek adına tasarladığı mekan örnekleri incelenmiştir. Bunu takip eden bölümde Türkiye'de tiyatronun geçirdiği dönüşümler, üretilen tiyatro mekanı çözümlemeleri ve çok yaygın olmasa da çağdaş tiyatro adına yapılan çalışmalar ve bu çalışmalara zemin oluşturmak adına tasarlanan kısıtlı sayıdaki mekan örneği incelenmiştir. Bu çalışma, çağdaşlığın çoğu zaman Batılı olmakla bir tutulduğu ülkemizde aslmda çağdaş tiyatronun temellerini nereden aldığını, hangi düşünce sistemleri içinde değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koymayı amaçlamıştır. Yapılan bu çalışma çerçevesinde, çağdaş tiyatronun kesin sınırlan mimar tarafından belirlenmiş, kullanıcısına belirli ilişki kurgularım dayatan bir mekana değil; gerek tiyatroda varolan yönetmen, oyuncu ve skenografin gerekse izleyicinin hayalgücünü harekete geçiren, çevresiyle ve izleyici ile ilişki kuran, çok farklı düzenlemelere olanak sağlayan, her projede yeniden ele alınıp farklı biçimlerde şekillendirilebilen esnek, dönüşken, devingen bir mekana ihtiyaç duyduğu sonucuna varılmıştır. vııı
Özet (Çeviri)
CONTEMPORARY THEATER SPACE SUMMARY Theater history leads back to the history of mankind. In this thesis, what kind of a space does theater need is observed when it is considered with contemporary identity and a new understanding. Theater activity and the concept of space can not be abstracted from eachother. Turning back to the roots of theater, it is generally believed that the only thing needed for making theater is“human”. But in fact in a place where human exists, where an action takes place and where this action is viewed by other people;“space”also does exist. This space doesn't need to be like a classical theatre space based on some standarts where the actor - audience relations are determined by structural elements. In fact this is the kind of space which contemporary theater needs: a flexible space without pre-determined boundaries. In this thesis the changes in the theater idea and the use of theatrical space from Ancient Greek till today is observed to state that the scheme which people today understand from theatre in feet belongs only to a certain period and theatrical space varies in time. After the chapter which observes the modern theater and the theatre space taken shape by the influence of modern architecture; another chapter comes in which the experimental theater that tries to keep in step with the era instead of imitating the past is observed. In this chapter the main directors / companies which left their footprints on contemporary theater and their most important projects are researched. Different spacial lay-outs are demonstrated by using visual materials. In the next chapter, some space examples are observed, which were designed by architects with the aim of meeting the needs of contemporary theater. In the following chapter the changes in the Turkish Theater, the theatrical space examples, the works created in the name of contemporary theater and a limited number of spaces which were designed for preparing a suitable ground for these avant-garde works are observed. In our country being contemporain is generally accepted to be the same thing with being Western. This thesis aims to put forth the sources of contemporary theater and ideal systems which it should be examined through. This thesis proves that contemporary theater doesnt need a space which constrains definite actor - audience relation schemes and the limits of which is determined by the architect; but a flexible, dynamic, changeable space which set the imagination of both the theatrical crew (director / actor / scenograph) and the audience into action, which has a lively relation with both the audience and its environment, which creates different opportunities for a variety of lay-outs and which can be reconsidered in different ways for every single project. IX
Benzer Tezler
- Tiyatro mimarisinin tarihsel gelişimi ve çağdaş tiyatro için bir sahne önerisi
The historical development of the theater architecture and a stage proposal for contemporary theater
ÖZGE AYŞEGÜL FİŞENK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Ticaret Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURHAN SATICI
- Alternatif tiyatrolarda proje üretiminin verimli bir kaynak olarak kullanılmasına bir örnek: Galata Perform
An example for the productive usage of project development in fringe theatres: Galata Perform
EMRE YETİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sahne ve Görüntü SanatlarıHaliç ÜniversitesiTiyatro Ana Sanat Dalı
PROF. ALEV MERAL TOKGÖZ
- Tiyatroda bedenin mekânı
Body and space interactions in theatre
KÜBRA YEŞİLYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Antik tiyatro sahne unsurlarının, günümüz tiyatro sahnesine uyarlanışına yönelik bir sentez çalışması
The synthesis work towards the adoption of the elements of ancient theatre stage to contemporary theatre stage
YUSUF PARLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. PINAR ARAS
- TAL Tiyatro araştırma laboratuarı ve Beklan Algan vizyonu
TAL Theater research laboratory and Beklan Algan's vision
FATMA NESRİN YILMAZ KARAKOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sahne ve Görüntü SanatlarıHaliç ÜniversitesiTiyatro Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AYŞE AYŞIN CANDAN