Feminst Biyoetiğin Türkiye'deki yansımaları tıbbi etik ve üreme sağlığı
The Reflections of Feminst Bioethics in Turkey: Medical ethics and reproductive health
- Tez No: 144555
- Danışmanlar: PROF. DR. YAMAN ÖRS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Sağlık Eğitimi, Public Health, Health Education
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
ÖZET Tıpta organ aktarımları, hekim - hasta ilişkileri, genetik çalışmalar, kürtaj, ötenazi, sperm bankaları, taşıyıcı annelik gibi birbirinden farklı birçok konunun/uygulamanm ahlaki/etik boyutu bulunmaktadır. Bu ahlaki boyut ya da sorunlar, bilimsel - teknik gelişmelerin tıbba yansımasının sonucunda ortaya çıkabileceği gibi, hekimin hastasıyla ilgili“surları”bilmek durumunda kalması gibi bu iüşkinin oldukça özel olmasından, ayrıca toplumsal değer yargılarının tıbbı da kuşatır biçimde olan belirleyiciliğinden de kaynaklanabilmektedir. Tıpta ahlaki değer sorunlarının çözümünde sıklıkla başvurulan yaklaşımlar geleneksel çözümlemeler olmakla birlikte farklı çözüm önerileri arasında son yıllarda feminist biyomedikal etik yaklaşımı da bulunmaktadır. Feminist biyomedikal etik, bir altkümesini oluşturduğu feminist biyoetik gibi, kadın ve erkek forumlarının birbirinden farklı olduğu savından yola çıkmaktadır. Ancak feminist yaklaşımın sürekli dile getirdiği gibi,“farklılığa karşı eşit olunabileceği”nden yola çıkarak, her iki cinsin ortak zemini olan insan olma durumundan hareketle, bunların ancak birlikte düşünüldüklerinde ve yorumlandıklannda yine bkbirim bütünler biçimde değerlendMlmelerinin anlamlı olacağını vurgular. Feminist biyomedikal etik, tıpta karşılaşılan ahlaki değer sorunlarının çözümünde geleneksel olan anlayıştaki erkek egemen nitelikleri ve önyargıları tartışma düzleminde ortadan kaldırmaya çalışan, vaka düzeyinde tartışılan sorunlarda bakım etiği, bireylerin farklılığı ve eşitliğin sağlanması gibi değerleri dikkate alan, toplumsal cinsiyet anlayışının göz önünde bulundurulduğu bir etik yaklaşım olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada incelediğimiz özel konularla ilgili bir sorun kümesi olarak üreme sağlığı; 'cinsel sağlık' ve 'cinsellik' kavramlarına geniş kapsamlı ve bütüncül bir tanımlama getirmekte, aile planlaması ve üreme sağlığı hizmetlerine de temel bir çerçeve oluşturmaktadır. Üreme sağlığı temelinde tıptaki ahlaki değer sorunlarına baktığımızda en sık karşılaşılan sorunlar arasında: anne ve çocuk sağlığı, anne ölümleri, doğum kontrol yöntemlerinin kullanılmamasma bağlı 112kürtaj, anne kanunda cinsiyet belirlenmesi, kısırlık tedavileri, kadınların sağlık kuruluşu ve hekime ulaşma güçlüğünün ahlaki yönleri sayılabilir. Bu çalışmada özel ve başlığa uygun konular olarak anne ve çocuk sağlığı ile ilgili sorunlara doğrudan değinilmeksizrn, etik ve biyomedikal etik açısından tüm dünyada daha yaygm olarak tartışılan kürtaj, üremeye yardımcı yöntemler ile kızlık zarı incelemeleri ele alınmıştır. Tıpta karşılaştığımız ahlaki sorunları tek bir yaklaşım ile çözmeye çalışmak, dar bir anlayışın yansıması olacaktır. Çoğulcu yaklaşımlar da“popülist”eğilimlerin tehlikesi altındadırlar. Bunlar dikkate alınarak, bu çalışma boyunca tek yanlı bir yaklaşımdan kurtulmak hedeflenmiştir. Buradan yola çıkarak, öncelikle feminist biyomedikal etik yaklaşımı tanıtılmış, daha sonra yukarıdaki üç konu onun açısından değerlendirilerek daha bütüncül bir anlayışla tartışılmıştır. 113
Özet (Çeviri)
SUMMARY The Reflections of Feminist Bioethics in Turkey: Medical Ethics and Reproductive Health As is well known, many different topics/applications in medicine such as organ transplantation, physician - patient relationship, genetic studies, abortion, euthanasia, sperm banks, surrogate motherhood and others have a moral/ethical dimension. There appear to be different reasons why the related moral problems have arisen: They may be relatable to the“confidentiality”of the specific information on the patient in clinical practice, or to the effects of the value judgments in general on medical activity, as well as, for instance, to the impact of scientific - technical developments on medicine. A feminist biomedical ethics has developed in recent years as one of the new approaches in medical ethics where traditional ethical analyses have in principle been the methods of choice in our approach to moral problems in medicine. Understandably, feminist biomedical ethics forms a subset of feminist bioethics, and in both the departure point is that the female and male attitudes to our moral problems are different. As it is continuously expressed in the feminist approach, however,“men and women can be equal in spite of their differences”; and as being human is the common ground between the two sexes, it is only when we consider and interpret them together that a meaningful, complementary and satisfying evaluation of the related ethical issues would become possible. The aims of feminist biomedical ethics as a new approach in the consideration of moral issues in medicine may possibly be summarized as follows: to dismiss the points and prejudices, which have developed as a result of a male-dominant comprehension, from our universe of discourse in medical/biomedical ethics, thus, in the solution of the related moral problems; to take into consideration such values/points as care ethics, the differences between individuals, and the establishment of equality in case-based discussions; and to pay particular attention to gender; and so on. Representing a problem set related to the specific issues considered in this thesis, 'reproductive health' brings a comprehensive and holistic definition to the concepts of 'sexual health' and 'sexuality', and constitutes a basic framework for 114the services of family planning and reproductive health. When we consider the moral issues in medicine on the basis of the latter, the most frequently met problems would possibly be those in the following areas: mother and child care, mother mortality, abortion due to the non-application of birth control methods, sex identification before birth, treatment methods in infertility, health institutions devoted to women, and the difficulties in the availability of doctors. In the present study, assisted reproduction, hymen examination and abortion have been considered as specific problems in accordance with the title, and as issues more or less widely discussed in the world from the point of view of ethics and biomedical ethics; in this context, problems related to mother and child care have not been treated in any direct way. Understandably, to try to offer solutions to moral issues in medicine in the light of a single approach would represent a limited conception of biomedical ethics. On the other hand, pluralist approaches in this area would represent a“populist”tendency. Thus, a one-sided ethical approach has been avoided in this thesis. Accordingly, first the feminist approach in biomedical ethics has been considered, to be followed by an evaluative discussion of the above-mentioned three topics in its light in accordance with a holistic understanding. 115
Benzer Tezler
- Feminst söylemde kadın ve bunalım: Jean Rhys'in Wide Sargasso Sea, Virginia Woolf'un Mrs. Dalloway ve Deris Lessing'in teh Golden Notebook adlı romanlarının incelenmesi
Women and depression in feminist discourse: An analysis of Jean Rhys'in Wide Sargasso Sea, Virginia Woolf'un Mrs. Dalloway and Deris Lessing'in teh Golden Notebook
ELA İPEK GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK EGE
- Marsha Norman'ın Getting Out adlı oyununda feminist izlekler
Feministic themes in Marsha Norman's Getting Out
YELİZ TİLBE
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. AHMET BEŞE
- Küreselleşme sürecinde kadın
Woman in the globalization process
HATİCE URAL KAVGACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İletişim BilimleriMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NURÇAY TÜRKOĞLU
- Eleştiri kuramı olarak feminizm ve sanata yansımaları: Feminist sanat
Feminism as critical theory and its reflections to art: feminist art
FATMA DENİZ KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Güzel SanatlarAtatürk ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. FEVZİYE EYİGÖR
- Early marriage: The case of Van province in Turkey
Erken evlilik: Türkiye?de Van ili örneği
GÖZDE DAĞDELEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ ECEVİT