Disiplinlerarası yaklaşıma dayalı sanat eğitiminin yaratıcı problem çözme becerisine etkisi ve bir model önerisi
The effect of interdisciplinary art on creative problem solving skills and a model suggestion
- Tez No: 144897
- Danışmanlar: PROF. DR. NİHAT BOYDAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Resim-İş Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 308
Özet
VI ÖZET Son yıllarda gelişmiş ülkelerde olduğu gibi artık Türkiye'de de, eğitimciler ve politika yapıcılar her zamankinden daha fazla eğitimin önemini vurgulamakta ve yeni yaklaşımları araştırmaktadır, öğrencilerde yaratıcı problem çözme becerilerinin kazandırılmasını hedefleyen, disiplinlerarası yaklaşıma dayalı sanat eğitimi, bu ilgiye iyi bir cevap niteliğindedir. Bu araştırmada, öğrencilere üst düşünme becerilerini kazandırmayı hedefleyen disiplinlerarası yaklaşıma dayalı sanat eğitimi dersi önerilmektedir. Bu amaçla, ilköğretim 7. sınıf düzeyinde disiplinlerarası anlayışa göre, sanat, bilim, geometri ve teknoloji bütünleştirilmesine dayalı ve öğrencilerde üst düşünme becerilerini (yaratıcı problem çözme) hedefleyen“Dönüştürme”ünitesi geliştirilmiştir. Bu üniteye dayalı olarak yürütülen öğretimin, bu programın hedeflerini gerçekleştirme yönünden verimliliklerinin nasıl olduğu nicel ve niteliksel değerlendirme araçları kullanılarak irdelenmiştir. Bu araştırmada, disiplinlerarası yaklaşım, yaratıcı problem çözme yöntemi, sanat-bilim-teknoloji ilişkisi, geliştirilen program ve öğeleri tanıtılmıştır. Bilim - sanat - teknoloji bütünleştirilmesine dayalı olarak geliştirilen sanat eğitimi programı ile teoride ve uygulamadaki belli başlı değişiklikler ele alınmıştır. Araştırmanın temel problemi çerçevesinde altı tane alt problem tanımlanarak nitel ve nicel ölçme araçları ile programın başarısı ölçülmeye çalışılmıştır.“Dönüştürme”ünitesi kapsamında, uzman görüşlerine dayalı olarak üst düşünme becerilerini kazandırmayı amaçlayan, hedefler ve bu hedefleri ölçen yedi tane ölçek [eleştirel düşünme testi ve altı tane gözlem ölçeği] geliştirilmiştir. Test ve gözlem ölçekleri Milli Eğitim Bakanlığı'nınvıı veritabanı kullanılarak, öğretmen, araştırmacı ve öğrenciler tarafından internet ortamında doldurulmuştur. Geliştirilen“Eleştirel Düşünme”testinin öncelikle geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılmıştır. Gözlem ölçekleri ise, bir sanat uzmanı, bir eğitim uzmanı, bir ölçme ve değerlendirme uzmanı ve eleştirel düşünme uzmanının görüşlerine göre oluşturulmuştur. Test, Ahmet Vefik Paşa İlköğretim Okulu yedinci sınıf düzeyinde kırkbeş öğrenciye, bilgisayar ortamında,“Dönüştürme”ünitesi işlenmeden önce (öntest) ve işlendikten sonra (sontest) uygulanmıştır. Geliştirilen yaratıcı problem çözme gözlem ölçekleri altı alt boyuttan oluşmaktadır. Alt boyutlar 2001-2002 öğretim yılında dört tane yedinci sınıfta gerçekleştirilen ön uygulamalar esnasında uzman görüşlerine dayalı olarak geliştirilmiştir. Geliştirilen gözlem ölçekleri;“yaratıcı problem çözme gözlem ölçeği”,“teknolojik araçları kullanabilme becerisi gözlem ölçeği”,“grup çalışması ve beyin fırtınası yapabilme gözlem ölçeği”,“ürün ortaya koyma gözlem ölçeği”,“yaratıcı problem çözme tutum ölçeği”,“Portföy Değerlendirme ölçeği”dir. ölçekler uygulamanın son haftasında web ortamında aşağıda verilen adresler aracılığı ile kullanılmıştır. Bu çalışmada verimlilik, öğrencilerin dersin hedeflerini karşılama düzeylerine göre belirlenirken; eleştirel düşünme testindeki verimlilik,“tanımlama - anlamlandırma”,“analiz”,“yorum yapma ve yargıda bulunma”üç alt boyutu açısından her bir öğrencinin hem testin tümü, hem de üç alt boyuta verdikleri yanıtlar ayrı ayrı ele alınarak, her bir öğrenci için doğru yanıt yüzdeleri belirlenmiştir, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini betimlemede ortalama mutlak başarı yüzdesi (OMBY) kullanılmıştır, öğrencilerin deney öncesinde, deney sonrasında düzeyleri arasında anlamlı fark olup olmadığı tek yönlü varyans analizi kullanılarak test edilmiştir. Cinsiyet açısından anlamlı farklılık gösterip göstermediği ilişkisiz t-testi ile incelenmiştir.vm Öğrencilerin deney sonrasında altı temel faktörde ölçülen yaratıcı problem çözme davranışlarını betimlemek amacıyla aritmetik ortalama, öğrencilerin anılan davranışları arasında cinsiyete göre anlamlı fark olup olmadığını test etmek amacıyla da ilişkisiz t-testi kullanılmıştır. Uygulama öncesi ve sonrası akademik başarılan arasında anlamlı fark olup olmadığı ilişkili t-testi kullanılarak analiz edilmiştir, öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri, yaratıcı problem çözme davranışları ve akademik başarıları arasındaki ilişkiler, Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı kullanılarak incelenmiştir. On haftalık eğitim süresince, gözlemci tarafından yapılan gözlemlerle ilgili kayıtlar tutulmuştur. Veriler toplandıktan sonra, verilerin analizinde nitel veri analiz programı NVivo kullanılmıştır.“Dönüştürme”ünitesinin yönergesi, ders planları, test, gözlem formları aşağıda verilen adresler üzerinden verilmiştir. Eğitim web tabanlı olarak yürütülmüştür, öğrenciler, ürünlerini Photoshop ve Paintbrush, araştırmaları ve konu ile ilgili yorumlarını Office word programlarını kullanarak gerçekleştirmişlerdir, öğrencilerin, bilgisayar ortamında oluşturdukları grup folyoları eklerde verilmiştir.“Dönüştürme”ünitesi ders kitapçığı http://www.meb.gov.tr/kitapcik/index.htm öğretmen ders planlan http://www.meb.qov.tr/Dlanlar/index.htm http://vasemin.meb.qov.tr/e learning/formlar.html Ürün Değerlendirme Gözlem ölçeği http://vasemin.meb.qov.tr/e learning/form 1.asp Grup Çalışması Gözlem ölçeği http://vasemin.meb.gov.tr/e learning/form2.asp Yaratıcı Problem Çözme Gözlem ölçeği http://vasemin.meb.gov.tr/e learning/form3.asp Portfolyo Değerlendirme Gözlem ölçeği http://vasemin.meb.Qov.tr/e learning/form5.aspIX Yaratıcı Problem Çözme Tutum ölçeği http://vasemin.meb.gov.tr/e learninq/form6.asp Teknoloji Kullanma Becerisi Gözlem ölçeği rtttp://vasemin.meb.gov.tr/e learning/form7.asp Eleştirel Düşünme Testi http://vasemin.meb.gov.tr/e learning/test.asp Bu çalışmanın sonuçları şu şekilde özetlenebilir: öğrencilerin yaratıcı problem çözmede eleştirel düşünmeye ilişkin,“tanımlama - anlamlandırma”,“analiz”,“Yorum yapma ve yargıda bulunma”düzeyleri anlamlı bir şekilde artmıştır. Uygulama öncesinde öğrencilerin eleştirel düşünme alt boyutları benzer iken, deneysel uygulama sonrasında daha farklıdır. Bu boyutlar arasında cinsiyete göre anlamlı fark yoktur. Uygulama sonrası öğrencilerin yaratıcı problem çözme ile ilgili davranışlara sahip olduğu ve cinsiyete göre anlamlı fark olmadığı gözlemlenmiştir, öğrencilerin eleştirel düşünme ve yaratıcı problem çözme davranışları arasında pozitif, anlamlı bir ilişki vardır, öğrencilerin, uygulama sonrası matematik, fen, sosyal, resim ve iş-teknik derslerindeki akademik başarıları arasında anlamlı bir fark vardır, öğrencilerin yaratıcı problem çözme davranışları ve matematik, fen bilgisi, sosyal bilgiler, iş-teknik akademik başarıları arasında pozitif, anlamlı bir ilişki varken, bu ilişki resim dersinde gözlemlenmemiştir. Nitel analiz sonucunda ise, öğrencilerin modele sosyal, bilişsel, duyuşsal/duygusal tepkileri araştırılmış ve sanat merkezli farklı disiplinleri bütünleştiren öğrenme ortamlarının öğrenme üzerinde olumlu etkilere sebep olduğu görülmüştür. Farklı disiplinlere ait bilgi, teknik ve materyalleri kullanan öğretmen ve öğrenciler, disiplinlerin birbirleri ile ilintili olduğunu, sanatın disiplinler arasındaki ilişkiyi sağlama ve teknoloji kullanımının öğretim ortamı ile bütünleştirilmesinin verimlilik açısından önemini anladıkları sonucu çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In recent years, people involved in educational policy-making have focused on new approaches to education. Like in many developed countries, educational policy-makers in Turkey, too, have started to place greater Y emphasis on the importance of education and educational reseach. Interdisciplinary Art Education, which aims at creative problem-solving skills, seems to provide a good basis for this interest in new approaches to education as opposed to traditional views on education. The purpose of this dissertation is to suggest a course that is based on Interdisciplinary Art Education and aims at the development of higher thinking skills. To this end, this study presents a model for the teaching of subject matter at an elementary level through an integration of art, sciences, geometry and technology, and thereby help students acquire high order thinking skills (creative problem solving skills). In accordance with this model, a sample“Tessellation”unit for the 7th grade students has been developed. Additionally, a detailed analysis of teaching done through the implementation of this“Tessellation”unit has been made. In this study, the Interdisciplinary approach and creative problem solving method are introduced; the process through which the elements of the method are devised is mentioned; and certain theoretical and practical implications of the method are presented. In accordance with the purpose of this study, six sub-problems have been identified and an attempt has been made to provide a solution to these problems. Making use of field-specific knowledge and expertise, goals have been set to develop high order thinking skills at the 7th grade, and seven scales (one critical thinking test and six observation scales) have beenXI devised to assess the achievement of these goals and the sub-skills of creative problem solving skills such as team work, brain-storming, and critical thinking. The following is a description of the scales used in this study:“The critical thinking test”has been conducted computer-based and has been applied to 45 7th grade students in Ahmet Vefik Paşa İlköğretim Okulu. It has been given both as a pre-test and post-test before and after the“Tessellation”unit. The Observation Scales have been used through the Web in the last week of the implementation of the model. The participants (students, teachers, researchers) have filled in all the scales using the data base of the Ministry of National Education. The Observation scales are composed of six sections. These sections have been determined and finalized with the help of some experts in the field, and through a preliminary study with 7th grade students in four classes in the 2001-2002 academic year. These observation scales include the following:“a creative problem-solving scale”,“a computer literacy scale”,“a team work and brain-storming scale”,“a creativity and productivity scale”,“a personal attitudes (towards problem solving) scale”,“a portfolio assessment scale”. The implementation of the model lasted ten weeks. The observations made by teachers and observers during this time have been analyzed and the following results have been reached. As far as critical thinking skills are concerned, a significant improvement has been observed in the students' ability to perceive and describe, to analyze, and to interpret and judge. While the differences between the scores for each of the three sub-skills in the test were not remarkable before the implementation, the scores differed significantly following the implementation of the model. It has also been noted that the scores did not differ between genders.Xtt As regards students' creative problem solving skills, the model has contributed a lot to the students' acquisition of the target behaviour. No significant difference has been found between genders. There is a positive correlation between students' critical thinking and creative problem solving skills.The model has contributed to the students' overall academic success and achievement as well. The acquisition of knowledge and behaviour through such a model is in conformity with the the students's cognitive development levels. The incorporation of computers and computer technology into classroom teaching is one of the most important characteristics of this model. Student reactions to this model, as regards the cognitive, social, and affective domains, have been positive.
Benzer Tezler
- Exploring opinions of corporate instructional designers on their professional development and training needs
Kurumsal öğretim tasarımcılarının mesleki gelişim ve eğitim ihtiyaçları konusundaki görüşlerinin araştırılması
NAZLI GÖKALP
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ELİF ÖZTÜRK
- Resim-iş öğretmenliği özgün baskıresim dersinin postmodern sanat eğitimi bağlamında uygulanabilirliği: Bir eylem araştırması
Applicability of printmaking course in the context of postmodern art education: An action research
AYBEN KAYNAR TANIR
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE İLHAN
DOÇ. DR. ABDULLAH KUZU
- İlköğretim II. kademe görsel sanatlar dersinde disiplinler arası yaklaşıma dayalı uygulamalar
Applications based on interdisciplinary approach in the course ?visual arts? of primary education, II. stage
ÖZDEN YARIMCA
- Temel sanat eğitiminde disiplinlerarası yaklaşıma dayalı (müzik destekli) uygulamanın öğrenci başarı düzeyine etkisi
The effect of music supported practice on student success level based on interdiciplinary approach in basi̇c art education
ASUMAN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA İZ BÖLÜKOĞLU
PROF. DR. NEZİHE ŞENTÜRK
- Görsel sanatlar eğitiminde STEAM temelli yaklaşımın etkisi
The effect of STEAM based approach in visual arts education
İSMAİL HELVACI
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA YILMAZ