Türkiye'de muhafazakârlık ve muhafazakâr bir parti örneği olarak Adalet Partisi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 144924
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ŞENOL DURGUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, Political Science, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset ve Sosyal Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
ÖZET 18. yüzyılın sonu ve 19. yüzyılın başı Aydınlanma, Fransız İhtilâli ve Sanayi Devrimi'nin sebebi olduğu yeni bir tarihî sürecin başlangıcıdır. Modernizm olarak adlandırılan bu büyük ve radikal süreç, bireyin aklına öncelik veren, krallıkların yıkılıp milliyetçiliğe dayalı yeni devletlerin kurulduğu ve cemaat yapılarının çözüldüğü bir atmosfer yarattı. Geleneklerin, toplumun önceliğinin, Tanrı'nın otoritesinin sorgulandığı bir çağa girildi. Fakat modernizm aynı zamanda bir düşünce stili olarak kabul edilen muhafazakârlığı da oluşturdu. Muhafazakârlık, modernizmin radikal hareketine karşı gelenekleri, otoriteyi, toplumsal aklı savunan, dini değerleri yücelten tepkisel bir düşüncedir. Özellikle 1789 Fransız İhtilâli'ne karşı hem İngiltere'de hem Fransa'da şiddetle eleştirilmiştir. Muhafazakârlar, toplumun değişiminin hızlı ve sert bir biçimde gerçekleştirilmeye çalışılmasının yanlış ve problemli olduğunu ileri sürerek evrimci bir değişimden yana hareket ederler. Değişim, eğer toplum bunu gerekli kılıyorsa gerçekleşmelidir. Muhafazakârlar toplum her şeyin üstünde bir yere konumlandırırken, toplumsal sınıfların varlığını da sabitlerler. Buna göre eşitlik talepleri toplumsal ahengi bozacak unsurlardır. Bu anlamda hiyerarşinin önemli bir işlevi vardır. Hiyerarşik yapı diğer taraftan belli bir otoritenin de varlığını gerektirmektedir. Belirli bir düze içerisinde otorite, d,n ve ara yapılar işlevsel bir görev üstlenirler. Din, topumu bir arada tutan, a priori bir cezalandırıcı ve düzen sağlayıcı harç görevini görür. Ara yapılar ise bu düzenin içinde devlet ve aile arasındaki ilişkinin mutedil olmasını sağlayarak, devletin veya otoriter yapının ezici olmasını engeller Muhafazakârlık, toplumun daha iyiye gitmesi, iyileştirilmesi noktasında belirli duyarlılıklara sahip bir düşünce olarak, pozitivizmin insan aklına merkeze alan felsefesi ile uzlaşarak liberalizmle kendisine ortak bir yo çizer. Pozitivizm de toplumu kendi mantığı çerçevesi içinde ıslah etmeyi amaçlar. Böylelikle muhafazakârlık başlangıçta' pozitivizm üzerinden liberalizmle bir uzlaşma noktası yakalar. Diğer yandan liberalizmin bireyselin iyiliğinden94 toplumsalın iyiliğine geçişi ve yeni muhafazakârlık hareketi sebebi ile hem liberalist anlayışın korunması hem de ahlakî değerlerin devamlılığının sağlanması için liberal ve muhafazakâr bir sentez yakalanmaya çalışılmıştır. Türkiye'deki muhafazakârlık ise Cumhuriyet'in kuruluşundan sonra bir dilemmayla karşılaşmıştır. Bir yandan radikal modernleşmeye karşı olmuş ancak Cumhuriyeti kuran figürlerin tarihî kimliklerine olan saygı ve yaptıkları işlerin önemine inanma aynı zamanda Cumhuriyeti desteklemeleri için de bir gerekçe oluşturmuştur. Türk muhafazakârlığı bu anlamda gerilimli ve çelişik bir yapı arz eder. Türk muhafazakârlığının bu bağlamda düşüncelerinin temel referansını din oluşturur. Din, Angio-sakson ve Fransız muhafazakârlığından farklı olarak fonksiyonel değil ; salt kendisi olduğu için kabul edilir. Bunun için dokunulmaz bir kutsallığa sahiptir. Bu referans ile 1970'lerden itibaren İslam'ın temayüz ettiği, Türklüğü ve İslam'ı birleştirmeye çalışan Türk-İslam sentezi Türk siyasetinde önemli bir ideolojik anlam kazanmıştır. Cumhuriyetçi bürokratik, askeri, akademik sınıflar partisi olarak kabul edilen CHP'ye karşı kurulan DP'nin 1960'da kapatılması ve 1961 'de kurulan AP' nin onun yerini alması, Türk siyasetinde farklı bir kulvar açmıştır. Bu da sanayileşme destekli kalkınmanın savunularak, liberal bir ekonomi anlayışının sahiplenildiği ancak siyasi rengini anti-komünizmle belirleyen ve bunu açıkça destekleyen bir siyasî parti türünün ortaya çıkmasının önünü açmıştır. AP, 1964'ten sonra Süleyman Demir.el liderliğinde anti-komünizm propagandasıyla dinî unsurlara sık sık vurgunun yapıldığı bir söylem oluşturarak muhafazakâr ve taşralı bir politik mizansen meydana getirmiştir. Diğer yandan hızlı ve sarsıcı bir sanayileşme hamlesiyle de muhafazakâr taraftan koparak hareket etmiştir. Kapatıldığı 1980 yılına kadar ordu ile gerilimli bir ilişki sergileyen AP, hem Türk muhafazakârlığının ikilemli karakteristiğine sahip olmuş, hem de muhafazakâr düşüncenin dışına istisnai de olsa taşan özellikler göstermiştir.
Özet (Çeviri)
95 ABSTRACT The last of 18th century and the beginning of 19th was the start of a new historical process that The Enlightenment, French Revolution and industrial Revolution caused. This great and radical process called modernism created an atmosphere which gives priority to individual reason and in which kingdom was demolished and established new States based on nationalism and in which configuration of gemeinschaft broke up and drifted to civic life. It was an age that tradition, priority of society and divine auohority was being questioned but at the same time modernism constituted conservatism accepted as a thought styie. Conservatism is a reactional thought that defends tradition, authority, collective reason and exalts religious worthes against radical acts of French Revolution. Specially 1789 French Revolution was criticized hard either in England and France. While conservatives propounding that trying to materealize changing of society fast and hard is wrong and having problems, they defend evolution. changing must realize if soiety entails it. While conservatives are positioning society above everything, they believe obligation of social classes. Therefore demandind equality will harm social harmony so hierarchy has an important function. Besides hierarchical configuration requires particular authority. In the definete system authority, religion and secondary social formations has a functional duty. Acordjng to conservatives religion is a priori punisher and social mortar which puts in order. When secondary formations are facilitating moderation of realitionship between State and family, it hinder pressure of State and authoritarian formations. Conervatism constituted a common denominator with liberalism. Thus, positivism is a thinking that aim society toget better like conservatism and. contributed philosophy of liberalism. Either of them believes individual reason. Because of that conservatism and liberalism agree with each other via positivism İn the other hand liberalism has changed its understanding96 about goodness and it has passed from individual goodness to collective goodness. Besides a liberal and conservative synthesis was tried to bring forth for either protecting liberal thought and providing contiunity of moral worth thanks to new conservatism Conservatives in Turkey run into dilemma after establishment of Turkish Republic. They are against radical modernism and in the same time have justification for supporting Rebublic because of showing respect historical personality of men who established Republic and because of believing importance of their works. In this contex Turkish conservatism present a contradictory characteristic with tension, it is essentiaiiy refers religion. Religion in Turkey has more differance than conservatism in England and France. It is only accepted as itself not for its functions. Therefore it has untouchable holiness. In this way from 1970s on Turk-Islam synthesis that try to unit Turkishness and Islam which was distinguished has an important ideological meaning in Turkish politics. After Democrat Party that was against Republic People Party that brought forth by bureaucratic, military, academic class, had closed in 1960. Then Justice Party (JP) was founded in 1961 and this process opened a different lane in Turkish poitics. Justice Party defended progress propped against industry and liberal economy but this situation shaped a party type that expressed its ideological perspective with anti-communism. After 1964 JP along with Süleyman Demirel consituted provincial politic direction and religious expressions stressed freqently. At the same time they left conservatism because of fast and intense industry action. Till 1980 when JP was eliminated, While JP was exhibiting a relation with army under tension it had either conservative character with dilemma that belongs to Turkey and had peculiarities which are sometimes exception of conservative thinking.
Benzer Tezler
- Muhafazakârlık, İslamcılık ve Türkiye'de siyasi eğilimlerin yeniden örgütlenmesi: Adalet ve Kalkınma Partisi örneği
Conservatism, Islamism and reorganization of political trends in Turkey: Case of the Justice and Development Party
SEMA ÇINAR ALEVLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKERİM SÖNMEZ
- Türkiye'deki muhafazakâr partilerin söylemlerindeki ütopyaların siyasi gelecek inşasındaki rolü üzerine sosyolojik bir araştırma (Ak Parti örneği)
A sociological research on the role of utopias in the construction of political future in the discourses of conservative parties in Türkiye: The case of Ak Party
ERGİN SERTEL
Doktora
Türkçe
2024
FelsefeAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAYHAN DELİBAŞ
- 2000'li yıllara doğru Türkiye'de muhafazakar siyaset 'Ak Parti örneği'
The conservative politics in Turkey towards the 2000s 'Ak Party sample'
AHMET TURAN AYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MÜMTAZER TÜRKÖNE
- Bir siyasal düşünce akımı olarak muhafazakar demokrasi: Adalet ve Kalkınma Partisi örneği
Conservative democracy as a movement of political thought: A case study for the Justice and Development Party
ASLIHAN KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiTrakya ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTEKİN GELERİ
- Türkiye'deki muhafazakâr siyaset ve değişim ilişkisi: Ak Parti örneği
Conservative politics in Turkey and the relationship of transformation: The example of AKP
KAZIM KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Sosyolojisi ve Antropolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TALİP KÜÇÜKCAN