Kayseride Kadı Sicillerine göre zimmiler (M. 1650-1665)
Zimmis (non-muslims) according to Judicial Records of Kayseri (A.D. 1650-1665)
- Tez No: 146514
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ AKTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Kayseri, Kadı Sicilleri, Zimmî, Kayseri, Judicial Records, Zimmi
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Osmanlı Devleti'nde esas unsur olan toplumu, çeşitli ırk ve dinlere mensup kişiler oluşturmuşlardı. İslâm hukukuna göre bütün bu topluluklar, İslâm Devleti'nde“tebaa”kabul edilmiş olup, mal ve can güvenliği, çalışma, din ve vicdan hürriyeti açısından devletin himayesi altında idiler. Bir İslâm ülkesinde sürekli olarak yaşayan gayrimüslimlere,“ehl-i zimmet”,“zimmî”veya“gayrimüslim tebaa”gibi isimler verilmiştir. Osmanlı Devleti içerisindeki ehl-i zimmete başlangıçta“gayrimüslim tebaa”, daha sonraki dönemlerde de“reâyâ”denilmiştir. Osmanlı Devleti'nin, hâkimiyeti altındaki toplulukları, din veya mezhep esasına göre yönettiği ve kaynağı esas itibarıyla İslâm hukukuna dayanan sisteme“Millet Sistemi”denilmekteydi. Osmanlı Devleti'nin ilk dönemlerinde gayrimüslimlere verilen statü, daha sonraki Osmanlı padişahları döneminde de büyük bir değişikliğe uğramadan Tanzimat'a kadar devam etmiştir. Gayrimüslim unsurlar, devletin sağladığı din ve vicdan hürriyeti sayesinde, uzun yıllar boyunca Osmanlı idaresi altında yaşamlarım sürdürmüşlerdir. Gayrimüslimlerin sosyal, kültürel, ekonomik ve hukukî durumları hakkında bilgi edinebileceğimiz birinci dereceden önemli kaynaklar arasında, devletin şer' iye mahkemelerinde tutulmuş olup, içinde zimmîlerle ilgili çok sayıda belge bulunan“Kadı Sicilleri”yer almaktadır. Söz konusu kayıtlar, şehir tarihlerinin yazılması ve muhtelif bölgelerdeki mahallî hayata dair yapılan ilmî araştırmaların da birinci derecede kaynaklan arasındadır. Nitekim bugüne kadar, Osmanlı dönemi Kayseri şehir tarihi konusunda yapılan çalışmalarda, büyük ölçüde Kadı Sicilleri'nden yararlanılmıştır. M. 1650-1665 tarihleri arasında tutulmuş olan sicillerden, zimmîlerle ilgili çeşitli konulara ait kayıtlar tespit edilip incelenmiş, belirtilen tarihler arasında Kayseri 'de yaşayan zimmîlerin: sosyal, ekonomik ve hukukî durumları hakkında somut bilgiler elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the Ottoman State, the society which is the basic element of the state is formed by different people who belonged to different races and religions. According to the Islamic law all these groups of people are accepted as“tebaa”in the Islamic State and they were under the patronage of the state in terms of the their security, the goods, they owned, freedom of religion and conscience and working. The non-müslims citizens who continually lived in an Islamic State were called“ehl-i zimmet”,“zimmi”or“gayrimüslim tebaa”. In the Ottoman State, in the beginning the ehl-i zimmet had used to be called“gayrimüslim tebaa”, and in the later periods it was called“reaya”. The system, which was used by the Ottoman State to govern it's citizens who were under its patronage according to their religion and sects and which basically based on the Islamic law was called“Millet System”. The status that had been given to the non-müslims in the beginning of the Ottoman State had continued till Tanzimat, without any major changes, in the reigns of other Ottoman Sultans. The non-müslim citizens had lived under the patronage of the Ottoman leadership throughout years, thanks to the freedom of religion and conscience that the state had provided for them. Among the main sources, from which we may gain information about social, cultural, economical and legal aspects of non-müslims, the are“Judicial Records”, that, are kept at Sharia Courts and, include many documents about zimmis. The so-called records are first-handed references of written histories of cities and the scientific researches that were made, of local lives in certain regions. Thus, till today mainly the Judicial Records are used for the studies about the history of the province of Kayseri in the Ottoman period. The judicial records that had been written down between A. D. 1650-1665, many records that were about various subjects had been determined and searched and about the zimmis who had lived in Kayseri between the stated dates, concrete information was gained in terms of their social, economical and legal positions.
Benzer Tezler
- 63/2 numaralı Kayseri şer'îyye sicili (H.1063-1064/M.1653-1654) transkripsiyon ve değerlendirme
The transcription and the evaluation of the 63 / 2 numbered Kayseri şer?îyye register (H. 1063-1064/M.1653-1654)
AYLA AKGÜN
- 91 numaralı Kayseri Şer'iyye sicilinin (S. 01-81) transkrisiyonu ve değerlendirilmesi (H. 1094/M. 1683)
The transcription and an evaluation of the 91 numbered court records of Kayseri for H. 1094/M. 1683
HAKAN AYTEKİN
- 133/2 numaralı Kayseri Şer'iyye Sicili (H. 1155/M. 1742) transkripsiyon ve değerlendirme
Transcription and assessment of Kayseri Shari'a Court records with number 133/2 and dated (AH 1155/ad 1742)
ABDULLAH DANACI
- 15/1 numaralı Develi Şer'iyye Siclinin (h. 1315-1316/m. 1897-1898) transkripsiyon ve değerlendirilmesi
The transcription and the evaluation of the 15/1 numbered Develi Şer?iyye Register (h. 1315-1316/ m. 1897-1898)
ORHAN VELİ ÇETİNDAĞ
- 57/3 numaralı Kayseri Şer'iyye sicili (h.1058-1059/m.1648-1649 ) transkripsiyon ve değerlendirme
The transcription and the evaluation of the 57/III numbered Kayseri Şer?iyye register ( h. 1058-1059/m. 1648-1649 )
SERPİL ÇÖÇÜK
