Geri Dön

Muhammet Oğlu Mustafa'nın XIV. yüzyılda yazdığı çağdaş tefsirin dil yorumu

Linguistic interpretation of contemporary commentary written by Muhammed İbn Mustafa in XIV th century

  1. Tez No: 146806
  2. Yazar: ULAŞ YILDIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET YELTEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 135

Özet

XIII. yüzyıldan XV. yüzyılın sonlarına kadar sürmüş olan Eski Anadolu Türkçesi döneminde birçok eser meydana getirilmiştir. Bu eserler zamanın dil özelliklerinin anlaşılmasının yanında düşünce yapısının da filizlenmesine yardımcı olmuştur. Bu devirdeki eserler genellikle dini içeriklidir. İncelediğimiz eser de bu doğrultuda yazılmış Mustafa bin Muhammed'in“Tebâreke Cüzü Tefsiri”tercümesidir. Tefsir metnini transkripsiyonlu olarak Latin alfabesine çevirdik. Çevirdiğimiz metnin noktalama işaretlerini belirledik. Metinde geçen bütün cümleleri yapı bakımından değerlendirdik ve bir sınıflandırma gerçekleştirdik. Bu sınıflandırma içinde meal kısmını oluşturan cümlelerin genellikle Türkçenin cümle yapısına ters düştüğünü gördük. Cümleler kaynak dil yani Arapçanın cümle dizgesi ile sağlanmış, hedef dil Türkçenin cümle düzeni fazla dikkate alınmamıştır. Tefsir bölümündeki cümle yapıları arasında Farsçanın önemli cümle tipini teşkil eden ki Ti cümleler de katılmış bu yolla cümleler gereğinden fazla uzatılmıştır. Ayrıca cümle başı edatları da cümlelerin genişlemesinde etkili rol oynamışlardır.

Özet (Çeviri)

oz XIII. yüzyıldan XV. yüzyılın sonlarına kadar sürmüş olan Eski Anadolu Türkçesi döneminde birçok eser meydana getirilmiştir. Bu eserler zamanın dil özelliklerinin anlaşılmasının yanında düşünce yapısının da filizlenmesine yardımcı olmuştur. Bu devirdeki eserler genellikle dini içeriklidir. İncelediğimiz eser de bu doğrultuda yazılmış Mustafa bin Muhammed'in“Tebâreke Cüzü Tefsiri”tercümesidir. Tefsir metnini transkripsiyonlu olarak Latin alfabesine çevirdik. Çevirdiğimiz metnin noktalama işaretlerini belirledik. Metinde geçen bütün cümleleri yapı bakımından değerlendirdik ve bir sınıflandırma gerçekleştirdik. Bu sınıflandırma içinde meal kısmını oluşturan cümlelerin genellikle Türkçenin cümle yapısına ters düştüğünü gördük. Cümleler kaynak dil yani Arapçanın cümle dizgesi ile sağlanmış, hedef dil Türkçenin cümle düzeni fazla dikkate alınmamıştır. Tefsir bölümündeki cümle yapıları arasında Farsçanın önemli cümle tipini teşkil eden ki Ti cümleler de katılmış bu yolla cümleler gereğinden fazla uzatılmıştır. Ayrıca cümle başı edatları da cümlelerin genişlemesinde etkili rol oynamışlardır. ABSTRACT Since the Old Anatolian Turkish period that continued XHIth ceuntry to XVth ceuntry many literatual works done. That works help us to understand the terms linguistic characteristics and thinking structure. Most of the works are religional contents because impact of Islam. The work I studied is one of the work written at that way:“Tebâreke Cüzü Tefsiri”by Mustafa Bin Muhammed. I translated it with transcription to Turkish. I did sentence studying, and classified them. Finaly I recognised that sentencess are nonsuitable to Turkish sentence structure. Most of the sentencess in that work established in Arabic sentence structure and don't fit to Turkish sentence structure. Aditionaly, Persian charasteristic sentence structures used at that works and it coused to unneccessary long sentencess. m

Benzer Tezler

  1. Süleyman Nazif'in eserleri (1 Ocak 1914-31 Temmuz 1918) (Metin-inceleme-indeks)

    Works of Süleyman Nazif (1 January 1914-31 July 1918) (Text-review-index)

    MUSTAFA FEYZİ METE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHAMMET GÜR

  2. Manisa il halk kütüphanesi’nde 45 hk. 5355 no’da kayıtlı sürûri çevirisi acaibü'l-mahlûkat adlı eserin minyatürlerinin incelenmesi

    Searching miniature of acaibü?l-mahlûkat which translated by sürûri, registered in manisa library 45 hk. 5355

    GÜLHAN BAŞKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Sanat TarihiErciyes Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. YILDIRAY ÖZBEK

  3. Mustafa b. Abdurrahman Başterzi'nin Kitabu'l-Minahu'r-Rabbaniyye fi Beyani'l-Manzumeti'r-Rahmaniyye adlı eserindeki tasavvufi görüşleri

    Mustafa b. Abd al-Rahman Başterzi'sopinions in his work: Kitab al-Minah al-Rahmaniyya fi Bayan al-Manzuma al-Rahmaniyya

    FATMA ADSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEZAYİ KÜÇÜK

  4. Derviş Muhammed kolunda gelenek, etkileşim, eğitim ve Âşıkî'nin şiir anlayışı

    Tradition, interaction, education in Derviş Muhammed branches and understanding poetry of Âşikî

    METİN DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET YARDIMCI

  5. Şeyyad Hamza Mi'rac-name

    Başlık çevirisi yok

    GÜLTEN FEŞEL GÜZELIŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN AKAR