Geri Dön

Dil kültür ilişkisi ve cumhuriyet yenileşmeciliği bağlamında dil kültür ilişkisi

Language-culture relation and language-culture relation in the context of republican innovationism

PDF İndir

  1. Tez No: 146838
  2. Yazar: NECİP FAZIL KURT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET YELTEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 129

Özet

öz Bu tez, antropoloji ve dilbilim başta olmak üzere pek çok sosyal disiplinin ilgi alanına giren 'Dil-kültür' ilişkisini ve kültürel bir değişim etkinliği olarak Cumhuriyet yenileşmeciliğinin dil politikalarını ele almaktadır. İnsanlar arasında iletişimi sağlayan bir araç olmasının yanında, 'insan etkinliklerinin tümü' olarak özetleyebileceğimiz 'kültür'ün de yapıcı unsurlarından olan dil, kavramsal bir çerçeveye oturtulmuş, dilin başlıca nitelikleri açıklanmıştır. Ayrıca, dilbilim çalışmalarının kısa bir tarihi ve dilin simgesel ifadesi olan yazı, tez dahilinde incelenmiştir. Tezimizde, hakkında yapılmış pek çok çalışmaya rağmen, berrak bir duruştan hâlâ yoksun olan kültür kavramına yönelik belli başlı tanımlama girişimleri, kültürün özellikleri, kültürün yapıcı unsurları mümkün olduğunca dile getirilmiştir. Dil-kültür ilişkisini, başta Wilhelm von Humboldt, Franz Boas ve Benjamin Lee Whorf olmak üzere, bu konuda fikir öne süren seçkin bilim adamlarının görüşlerini de anmak suretiyle tasvir etmeye çalıştık. Dil-kültür ilişkisi ele alınırken, bu ilişkiyi ele alan yaklaşım denemeleri olarak, 'dilbilimsel görecelilik' ve 'dilbilimsel belirlenimcilik' kuramları da özetle verilmiştir. Dilin kültürle olan ilişkisini açıklığa kavuşturmak amacıyla, dilin diğer kültürel unsurlarla olan bağı da, yine bu tezin çalışma alanı içinde olmuştur. Son olarak, tezimizde, toplumsal ve kültürel bir değişiklik hedefiyle yola çıkan Türkiye Cumhuriyetinin, bir yenileşme projesi olarak 'Dil Devrimi' veya 'Dil Planlaması', bu amaçla yapılan icraatlar ortaya konmuştur.

Özet (Çeviri)

öz Bu tez, antropoloji ve dilbilim başta olmak üzere pek çok sosyal disiplinin ilgi alanına giren 'Dil-kültür' ilişkisini ve kültürel bir değişim etkinliği olarak Cumhuriyet yenileşmeciliğinin dil politikalarını ele almaktadır. İnsanlar arasında iletişimi sağlayan bir araç olmasının yanında, 'insan etkinliklerinin tümü' olarak özetleyebileceğimiz 'kültür'ün de yapıcı unsurlarından olan dil, kavramsal bir çerçeveye oturtulmuş, dilin başlıca nitelikleri açıklanmıştır. Ayrıca, dilbilim çalışmalarının kısa bir tarihi ve dilin simgesel ifadesi olan yazı, tez dahilinde incelenmiştir. Tezimizde, hakkında yapılmış pek çok çalışmaya rağmen, berrak bir duruştan hâlâ yoksun olan kültür kavramına yönelik belli başlı tanımlama girişimleri, kültürün özellikleri, kültürün yapıcı unsurları mümkün olduğunca dile getirilmiştir. Dil-kültür ilişkisini, başta Wilhelm von Humboldt, Franz Boas ve Benjamin Lee Whorf olmak üzere, bu konuda fikir öne süren seçkin bilim adamlarının görüşlerini de anmak suretiyle tasvir etmeye çalıştık. Dil-kültür ilişkisi ele alınırken, bu ilişkiyi ele alan yaklaşım denemeleri olarak, 'dilbilimsel görecelilik' ve 'dilbilimsel belirlenimcilik' kuramları da özetle verilmiştir. Dilin kültürle olan ilişkisini açıklığa kavuşturmak amacıyla, dilin diğer kültürel unsurlarla olan bağı da, yine bu tezin çalışma alanı içinde olmuştur. Son olarak, tezimizde, toplumsal ve kültürel bir değişiklik hedefiyle yola çıkan Türkiye Cumhuriyetinin, bir yenileşme projesi olarak 'Dil Devrimi' veya 'Dil Planlaması', bu amaçla yapılan icraatlar ortaya konmuştur. ABSTRACT This thesis handles the“ language-culture”relationship and the linguistic policies of the republican renovation as a cultural change activity which enters in the knowledge field of many s ocial d isciplines primarily from t he p oint o f view o f a nthropology a nd 1 inguistics. The language which is one of the creative components of culture which can we summarize as the whole of human activities besides being a means that provides the communication among people is set up in a conceptual framework and principal qualities of the language is revealed. Furthermore, a brief history of the linguistic studies and writing is examined within the thesis. In our thesis, some eminent definition interferences which are o riented to the concept of culture which is still lacking from a clear stand despite a great many of studies that are made about it, and the features of the culture and the creative components of the culture are uttered as well as it is possible. We also endeavored to describe the“language- culture”relationship through remembering the select scientist who suggested tiieir ides in this subject primarily Wilhelm von Humboldt, Franz Boas, and Benjamin Lee Whorff. While the“language-culture”relationship was undertaken, the concepts of“linguistic relativism”and“linguistic determinism”theories are treated briefly as probations of approach. In order to demystify the relationship of the language with the culture the bond of the language with other cultural components also took place within the framework of this study. Finally, the“language revolution”and“language planning”and the operations which are performed for this aim are put forth for consideration as a renovation project of Turkish Republic which set out with the target of social and cultural change.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    890103

    Türkiye'de öncü felsefeci kadın: Bedia Akarsu örneği

    Pioneering female philosopher in Turkey: The case of Bedia Akarsu

    AYŞE TURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE KÖKCÜ

  2. Tez No

    188792

    Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde siyasal kültür unsurları

    Political culture in Evliya Çelebi's Seyahatname

    FİDER BALTA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Kamu YönetimiCumhuriyet Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. AHMET TURAN ALKAN

  3. Tez No

    207010

    Cumhuriyet Döneminin ilk yıllarında (1923 ? 1928) yayımlanan çocuk dergilerindeki tahkiyeli metinlerin çocuklara değer aktarımı açısından değerlendirilmesi

    The evaluation of narrative texts in the children magazines with the old letters which was published in the first years of Turkish Republic by means of culture transfer

    SEYHAN KÜBRA ESMER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ASİYE DUMAN

  4. Tez No

    494034

    21. yüzyılda Türk sineması- halk kültürü ilişkisi

    21st century Turkish cinema-folk culture connection

    AHMET ZAHİT ERBAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Halk Bilimi (Folklor)Cumhuriyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM DEMREN

  5. Tez No

    422502

    Kitle iletişim araçlarında determinizm ve gerçekliğin inşası

    Determinism and the construction of reality in the mass media

    NURİ PAŞA ÖZER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    GazetecilikSelçuk Üniversitesi

    Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET FİDAN

Geri Dön