Geri Dön

Gama ışını ve EMS'in farklı dozlarının ayrı ayrı ve birlikte uygulandığı makarnalık buğdayda M3 ve M4 bitki özeliklerinin incelenmesi

Evaluation of M3 ve M4 plant characteristics of durum wheat with combined and separate application of different gamma rays and EMS doses

  1. Tez No: 149796
  2. Yazar: MEHMET SEZGİN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. SAİME ÜNVER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Induced mutation, durum wheat, Triticum durum Desf, Kunduru 1149, gamma rays, EMS, mutant
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 85

Özet

ÖZET Doktora Tezi GAMA IŞINI VE EMS'İN FARKLI DOZLARININ AYRI AYRI VE BİRLİKTE UYGULANDIĞI MAKARNALIK BUĞDAYDA M3 VE Ms BİTKİ ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Mehmet SEZGİN Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Saime ÜNVER Bu çalışma 2001-2002 ve 2002-2003 üretim yıllarında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlalarında yürütülmüştür. Araştırmanın amacı; gama ışmı ve EMS' in farklı dozlarının ayrı ayrı ve birlikte uygulandığı Kunduru 1149 makarnalık buğday (Triticum durum Desf.) çeşidinin, M3ve Mı bitkilerindcki etkilerinin belirlenmesi ve kontrole göre üstünlük gösteren mutantların seçilmesidir. Bu amaçla Kunduru 1149 Makarnalık Buğday (Triticum durum Desf.) çeşidinin % 0.2 EMS, % 0.4 EMS, 50 Gy, 50 Gy + % 0.2 EMS, 50 Gy + % 0.4 EMS, 150 Gy, 150 Gy + % 0.4 EMS, 250 Gy, 250 Gy + % 0.2 EMS ve 250 Gy + % 0.4 EMS dozları uygulanarak elde edilen M2 generasyonuna ve kontrole (Kunduru 1149) ait tohumlar materyal olarak kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; Kunduru 1149 makarnalık buğday çeşidinin M3 generasyonunda çıkış oram, bitki boyu, bitkide başak sayısı, başakta tane ağırlığı özellikleri yönünden bütün uygulamalarda kontrole göre azalmalar saptanırken, başak uzunluğu ve başakta tane sayısı özelliklerinde 150 Gy uygulamasında, canlılığın devamlılığında 50 Gy uygulamasında en yüksek ortalama değer elde edilmiştir. Mı generasyonunda ise; bitkide fertil başak sayısında bütün uygulamalarda kontrole göre azalmalar belirlenirken, çıkış oranında % 0.2 EMS, bitki boyunda 50 Gy, başak uzunluğunda 250 Gy + % 0.4 EMS ve 50 Gy uygulamalarında, başakta tane sayısında, başakta tane ağırlığında ve canlılığın devamlılığında 50 Gy uygulamasında en yüksek ortalama değerler belirlenmiştir. Fiziksel ve kimyasal mutagen uygulamalarından sonra Mı ve M2 generasyonlannda görülen yüksek fizyolojik zararın M3 generasyonunda kısmen azaldığı ve Mt generasyonunda da oldukça gerilediği görülmüştür. 50 Gy, 150 Gy ve 250 Gy + % 0.4 EMS uygulamaları her iki generasyonda da kontrole göre yüksek değerler göstermiş, bu dozlardaki mutant bitkilerin ıslah materyali olarak değerlendirilebileceği saptanmıştır. 2004, 76 sayfa ANAHTAR KELİMELER : Mutasyon, makarnalık buğday, Triticum durum Desf., Kunduru 1 149, gama ışmı, EMS, mutant

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Ph.D. Thesis EVALUATION OF Mj AND M, PLANT CHARACTERISTICS OF DURUM WHEAT WITH COMBINED AND SEPARATE APPLİCATİON OF DIFFERENT GAMMA RAYS AND EMS DOSES Mehmet SEZGİN Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agronomy Supervisor : Prof. Dr. Saime ÜNVER This study was carried out at the Expermental Field of the Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, University of Ankara during 2001-2002 and 2002-2003 growing seasons. The aim of this research was to determine effects of separate and combined treatment of different dose of gamma rays and EMS on M3 ve M4 plants of durum wheat, cv. Kunduru 1 149, and was to select supeior mutant plants compared to control. For this purpose, Kunduru 1149 of durum wheat (Triticum durum Desf.) variety treatments with 0.2 % EMS, 0.4 % EMS, 50 Gy, 50 Gy + 0.2 % EMS, 50 Gy + 0.4 % EMS, 150 Gy, 150 Gy + 0.4 % EMS, 250 Gy, 250 Gy + 0.2 % EMS ve 250 Gy + 0.4 % EMS doses were obtained M2 generation, the seeds of M2 plants and control plants were used as plant material. According to the results of the research; significant decreases were determined in emergence rate, plant height, number of tillers per plant, grain weight per spike of M3 generation of Kunduru 1 149 of all the treatments compared to control, where as the greatest mean values were obtained with the treatment of 150 Gy in spike length and number of grains per spike and with the treatment of 50 Gy in survival. At M4 generation, significant decreases were determined in number of fertile spike per plant of all treatments compared to control, and the highest mean values were obtained with the treatment of 0.2 % EMS in emergence rate; with the treatment of 50 Gy in plant height; with the treatment of 250 Gy + 0.4 % EMS and 50 Gy in spike length; with the treatment of 50 Gy in number of grains per spike, grain weight per spike and survival. Mi and M2 generatios after physical and chemical mutagen treatments were showed high physioligical damage, M3 generation was partially decrease and M4 generation was also showed rather regression. 50 Gy, 150 Gy and 250 Gy + 0.4 % EMS treatments were showed high values both generations compared to control, mutant plants in this doses were determine evaluate the breeding material. 2004,76 pages

Benzer Tezler

  1. Tez No

    58383

    Makarnalık buğdayda (triticum durum desf.) gama ışını ve EMS'ın farklı dozlarının ayrı ayrı ve birlikte uygulanmasının M1 ve M2 bitkilerindeki etkileri

    Effects of seperate and combined treatments of different doses gamma rays and EMS on durum wheat (tritium durum desf.) in M1 and M2 generations

    ALİ ŞENAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CELALETTİN YAŞAR ÇİFTÇİ

  2. Tez No

    77686

    Makarnalık buğday (Triticum durum desf.)'da gama ışını ve EMS'nin farklı dozlarının M1 ve M2 bitkileri üzerindeki etkileri

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ALİ SAKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    ZiraatGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZER SANCAR

  3. Tez No

    634537

    Mutasyon ıslahı yoluyla pamukta (Gossypium hirsutum L.) herbisitlere toleranslı genotip geliştirebilme olanaklarının değerlendirilmesi

    Evaluation of possibilities to improve herbicide tolerant genotype in cotton (Gossypium hirsutum L.) through mutation breeding

    DİLARA ALTINTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Mühendislik BilimleriAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN ÜNAY

  4. Tez No

    475124

    Patateste Rhizoctonia solani'ye karşı gama ışını ve kimyasal mutajen uygulamasının (etil metil sülfonat) etkinliğinin belirlenmesi

    Determination of gamma rays and chemical mutagen (ethyl methane sulfonate) efficiency against Rhizoctonia solani in potato

    ASLI KARA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    ZiraatSüleyman Demirel Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞERİFE EVRİM ARICI

  5. Tez No

    482597

    Fasulye mutasyon ıslahında bazı mutajenlerin ve priming uygulamalarının etkileri

    The effect of some mutagens and priming applications in common bean mutation breeding

    HAYDAR BALCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    ZiraatYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUAT ŞENSOY

Geri Dön