Sapanca gölünde microcystin (hepatotoksin) üreten mavi-yeşil alglerin (cyanophyta) bulunuşu ve su kalitesi ile olan ilişkilerinin incelenmesi
Occurence of microcystin (hepatotoxin) producer blue-green algae (cyanophyta) and their relationship with water quality in lake Sapanca
- Tez No: 150759
- Danışmanlar: PROF.DR. GÜLER AYKULU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Sular Biyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
ÖZET SAPANCA GOLÜNDE MICROCYSTIN (HEPATOTOKSIN) ÜRETEN MAVİ- YEŞİL ALGLERİN (CYANOPHYTA) BULUNUŞU VE SU KALİTESİ İLE OLAN İLİŞKİLERİ Bu çalışmada Sapanca gölünde seçilen 4 istasyonda Nisan 2001 - Eylül 2002 tarihleri arasında alınan su örneklerinde su kalitesi parametreleri, mavi-yeşil alg sayımlan ve mikrosistin analizi yapıldı. Örnekler, 2001 yılı bahar ve yaz aylarında (Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül) üç haftada bir, daha sonraki dönemde (Ekim 2001 ile Eylül 2002) ise ayda bir olmak üzere dikey olarak belirlenen derinliklerden alındı. Elde edilen bulgulara göre, Sapanca gölünde termal tabakalanmanın Nisan aymda başlayıp Ekim ayma kadar devam ettiği, öfotik zonun yaklaşık 1 1.67 m de oluştuğu gözlemlendi. Ölçülen besin tuzlarından 0-PO4 konsantrasyonu epilimniyonda ortalama 4.4 [xg l“1 iken termoklinin altında 5.3 ug l”1' ye yükseldi. En yüksek 0-PO4 değeri ise 40 ug l“1 ile 40 m de ölçüldü. NO3+NO2 konsantrasyonu da epilimniyonda ortalama 7.3 Hg l”1 iken, termoklinin altoda 1 1.6 [xg l“1 'ya yükseldi. Sapanca gölünde tespit edilen altı cyanofit türünü, Oscillatoriales'ten Planktothtix rubescens (D.C. ex. Gomont) Anag.& Kom., Planktolyngbya limnetica (Lemm.) Kom.- Leg. & Cron., Limnothrix redekei (Goor) Meff., Nostocales'ten Aphanizomenon sp. ve Anabaena sp. ile Chroococcales'ten Chroococcus sp. oluşturdu. 2001 yılı yaz aylarında epilimniyonda Aphanizomenon sp. baskın organizma iken, metalimniyonda P. rubescens' in özellikle 15 ve 20 m'lerde yüksek sayılara ulaştığı görüldü. 2002 yılında ise epilimniyonda Aphanizomenon sp.' azalırken P. limnetica baskın tür oldu. P. rubescens de metalimniyonda bir önceki yıla oranla düşük sayılarda kaydedildi. Araştırma süresince tespit edilen diğer cyanofit türleri ise göl suyunda zaman zaman ve düşük sayılarda bulundu. Sapanca gölünde tespit edilen mikrosistin konsantrasyonu 0.01 ile 6.5 ug l”1 arasında değişiklik gösterdi. Gölde tespit edilen mikrosistinin P. rubescens'ten kaynaklandığı, P. rubescens' m yüksek sayılarda kaydedildiği 2001 yılında ortalama mikrosistin konsantrasyonunun 15 ve 20 m'lerde 1.4 ug l“1 olduğu, 2002 yılında ise P. rubescens' filament sayısındaki azalmaya paralel olarak ortalama mikrosistin konsantrasyonunun da 15 m de 1 [xg l”1 'ye ve 20 m de 0.8 [xg l"1 'ye düştüğü bulundu. Bu çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre, Sapanca gölünün oligotrofik özelliğini korumasına karşın toksik bir tür olan P. rubescens' 'in bu gölde zaman zaman yüksek sayılara ulaştığı ve ürettiği mikrosistin miktanmn göl suyunu içme suyu olarak kullanan insanlar için potansiyel sağlık riski oluşturduğu anlaşıldı.
Özet (Çeviri)
SUMMARY OCCURENCE OF MICROCYSTES (HEPATOTOXIN) PRODUCER BLUE- GREEN ALGAE (CYANOPHYTA) AND THEDi RELATIONSHD? WITH WATER QUALITY IN LAKE SAPANCA Water quality parameters, blue-green algae, and microcystin analysis were performed at four stations between April 2001 and September 2002 in Lake Sapanca. Samples were collected from the selected depths vertically, at three weeks intervals between spring and summer 2001 (April, May, June, July, August, September) and monthly intervals between October 2001 and September 2002. From the results, it is determined that the thermocline occured between April and October. Mean euphotic depth (zeu) was calculated as 11.67 m, mean 0-PO4 concentration was 4.4 [xg l“1 in the epilimnion and 5.3 ]ig I'1 under the thermocline. Maximum 0-PO4 value was measured at a depth of 40 m as 40 jigl”1. Mean NO2 + NO3 concentration was 7.3 jxg l“1 in the epilimnion and 11.6u,g l”1 under the thermocline. During the study period six blue-green algae species were recorded in Lake Sapanca; Planktothrix rubescens (D.C. ex. Gomont) Anag.& Kom.“ Planktolyngbya limnetica (Lemm.) Kom.-Leg. & Cron., Limnothrix redekei (Goor) Meff. (Oscillatoriales); Aphanizomenon sp., Anabaena sp. (Nostocales) and Chroococcus sp. (Chroococcales). In 2001, Aphanizomenon sp. was the dominant blue-greens in the epilimnion, whereas P. rubescens established high numbers in the metalimnion, especially at 15 and 20 m depths. Since numbers of the Aphanizomenon sp. decreased in the epilimnion in 2002, P. limnetica became dominant species. The overall numbers of P. rubescens declined in 2002 when compared with 2001. Other blue-greens were found in low numbers in lake water occasionally. Microcystin concentration ranged between 0.01-6.5 [ig l”1 in Lake Sapanca. The only alga, recorded in L. Sapanca, was P. rubescens which produced cyanotoxins, Mean microcystin concentration was found 1.4 [xg l“1 at 15 and 20 m in 2001 when P. rubescens were recorded in high numbers. In 2002, a decrease of P. rubescens population was followed by low microcystin concentrations eg. 1 \ig l”1 in 15 m and 0.8 |Ag l"1 in 20 m. According to results of this study, despite the fact that Lake Sapanca still has an oligotrophic character, P. rubescens reached to high numbers in the metalimnion of the lake and microcystin concentration present a health hazard to the people who are using lake as a drinking water. VI
Benzer Tezler
- Marmara bölgesi iç sularındaki bazı mavi-yeşil alg türlerinin toksin üretiminin genetik yöntemlerle araştırılması
A genetic-based investigation of toxin production in some blue-green algae from freshwaters of Marmara region
LATİFE KÖKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERİÇ ALBAY
- Sapanca Gölünde fitoplankton biyomasının ve birincil verimliliğinin dağılış ve mevsimsel değişimleri
Başlık çevirisi yok
HÜSEYİN TÜFEKÇİ
Doktora
Türkçe
1999
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLER AYKULU
- Sapanca gölünde yaşayan kızılgöz balığı (Rutilus rutilus Linnaeus, 1758)nın parazit faunası
Parasite faunas of roach (Rutilus rutilus Linnaeus, 1758) in the lake Sapanca
FAİK TANSU KARABİBER
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ParazitolojiMarmara ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ERHAN SOYLU
- Sapanca gölünde fitoplankton biyoması ve bunu etkileyen fiziksel ve kimyasal faktörlerin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA TEMEL
Doktora
Türkçe
1991
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. GÜLER AYKULU
- Sapanca gölünde yoğun yapılaşmadan kaynaklanan evsel atıksu, sanayi atıksu ve yüzeysel akış sularına ilişkin kontrol teknolojilerinin belirlenmesi
Determination of technologies for pollution control in surface water, industrial wastewater and household waste due to population increase
MURAT ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Çevre MühendisliğiSakarya ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP İLERİ