Kaman (Kırşehir) fluoritlerinin eser elemenet jeo kimyası
Trace element geochemistry of Kaman (Kırşehir) fluorites
- Tez No: 150978
- Danışmanlar: PROF.DR. ŞÜKRÜ KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Kaman, Fluorite, Trace element, Colorness
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Bu çalışmada Kaman fluoritleri içerdikleri eser elementler açısından değerlendirilmiştir. Eser elementlerin jeokimyasal analizlerinde ICP-MS yöntemi kullanılmıştır. Fluorit kristallerinin içerdiği Mn*2 merkezlerinin ESR spektrumları incelenerek renklilikle ilgili etkenleri belirlenmiştir. Ayrıca renk farklılıklarının açıklanmasında fluoritlerin NTE ve bazı eser element içeriklerinin etkili olup olmadığı araştırılmıştır. Bunun için kondritik normalleştirilmiş bazı eser element ve NTE değerleri kullanılmıştır. Kaman fluoritlerine ait eser elementlerin jeokimyasal davranışlarını ortaya koymak için korelasyon katsayısı yöntemi Bayındır, İsahocalı ve Alişar yöreleri için ayrı ayrı uygulanmış ve ayrıca hepsinin birlikte ele alındığı Kaman yöresi için genel bir değerlendirme yapılmıştır. Bayındır bölgesinde fluoritlerin içerdiği eser elementlerin jeokimyasal eğilimleri göz önüne alındığında benzer 5 grup belirlenmiştir. Bunlardan (Pb, Mn, Fe) ve (Al, Na, K) grupları büyük oranda benzerlik gösterirken, (Sr, Ca, Ba,), (Au, As) ve (Y, F) ise bazı elementler dışında sınırlı benzerlikleri bulunan element gruplarını oluşturmaktadırlar. İsahocalı bölgesinde (Pb, Zn, Fe), (Sr, Ca), (Ba, Al, K, Au) ve (As, Sb, Th, U) şeklinde 4 element gruplaşması ortaya çıkmıştır. Alişar bölgesinde ise eser element ilişkilerinde ilk iki bölgede olduğu gibi genel eğilimler belirlenememiştir. Sonuç olarak Bayındır ve İsahocalı fluoritlerinin eser elementlerinin birbirleriyle korelasyonlarında bir benzerlik olduğu ortaya çıkmıştır. Alişar bölgesi bu ikisinden farklıdır. Aynı şekilde eser elementlerin NTE ve F ile korelasyonları da Bayındır ve İsahocalı yörelerinin benzer, Alişar yöresinin bunlardan farklı olduğunu göstermiştir. Kondritik değerleri bilinen eser elementlerden Sr, Ba, K, Th ve Y elementleri her üç bölgede de kondritik değerlerin üzerinde, Cu, Zn, Mn, Fe ve Au elementleri ise her üç bölgede de kondritik değerlerin altında bulunmuştur. ESR yöntemiyle, değişik renklere sahip olan fluorit örneklerinin spektrumları incelenmiştir. Buna göre fluoritlerdeki renk farklılıklarının rezonans geçiş frekanslarının farklılığından kaynaklandığı ortaya çıkmıştır. Eser elementlerle fluorit renkleri arasında kesin bir ilişki olmamakla birlikte yeşil renkli fluoritlerin NTE içeriklerinin diğer renklerdeki fluorit örneklerinden daha fazla olduğu belirlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Kaman, Fluorit, Eser Element, Renklilik
Özet (Çeviri)
The objective of this study is to evaluate the fluorites of Kaman region with respect to trace element content The ICP-MS method was used for the geochemical analyses of trace elements. Factors retaled to colorness were identified through the examination of ESR spectra of Mn*2 centers in fluorite crystals. In addition, the influence of the NTE and trace element contents of fluorite over the color differences were investigated. To achive this, some of the chondritic normalized trace elements and NTE values were utilized. In order to determine the geochemical behavior of trace elements in Kaman fluorites. The statistical correlation, coefficient method was employed for each of the Bayındır, Isahocah and Alişar divisions as well as for the Kaman region encapsulating all those divisions. An examination of the geochemical trrends of the trace elements of the fluorites of Bayındır division reveals 5 similar groups of those elements. While the groups of (Pb, Mn, Fe) and (Al, Na, K) manifest a great degree of similarity, the groups of (Sr, Ca, Ba), (Au, As) and (Y, F) excluding certain elements, exhibit limited degree of similarity. Four element grouping were identified for the Isahocah division as (Pb, Zn, Fe), (Sr, Ca), (Ba, Al, K, Au) and (As, Sb, Th, U). As was the case for the trace elements of Alişar division. In conclusion, a certain degree of similarity with the trace elements of Bayındır and Isahocah, divisions were identified through the correlation techniques. Alişar division differs from those two divisions. In the similar manner, while the NTE and F correlations of trace elements of Bayındır and Isahocah exhibit some degree of similarity, Alişar division has different characteristics. Trace elements of Sr, Ba, K, Th and Y for which the chondiritic values are known exhibit greater values than chondiritic ones. The elements of Cu, Zn, Mn, Fe and Au show lower values than the chondiritic ones for the three divisions. The spectra of fluorite samples of various colors were examined using the ESR method. It was found tthat the color differences with fluorites are due to the differences with the resonance transition frequencies. Although there is no direct relationship with the colors of fluorites and trace elements, the NTE contents of green fluorites are higher than those of the other colors of fluorite samples.
Benzer Tezler
- Orta Anadolu masifi fluorit cevherleşmelerinin kökeni
Genesis of fluorite formations in central Anatolian massif
ALİ REÇBER
Doktora
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ŞÜKRÜ KOÇ
- Feke (Adana) ve Bayındır (Kaman) fluoritlerinin nadir toprak elementlerinin karşılaştırılması
Comparison of rare earth elements of fluorites in the region of Feke (Adana) and Bayındır (Kaman)
YUSUF URAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERVET YAMAN
- Kaman (Kırşehir) floritlerinin süstaşı olarak kullanılabilirliğini artırıcı iyileştirme işlemleri
Enhancement processes to increase the usability of Kaman Kirşehir fluorites as gemstones
ÖZGE AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeoloji MühendisliğiMersin ÜniversitesiGemoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM GÜRBÜZ
- Kaman (Kırşehir) floritlerinin mineralojik-petrografik incelemesi ve süstaşı olarak kullanılabilirliği
Mineralogical-petrographical investigation and usability as gemstone of Kaman (Kırşehir) fluorites
DOĞANAY ELİF KETENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeoloji MühendisliğiKırşehir Ahi Evran Üniversitesiİleri Teknolojiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKAY KAYDU AKBUDAK
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM GÜRBÜZ
- İç Anadolu florit yataklarının izotop (sr-o-c-s) jeokimyası
Isotope geochemistry (sr-o-c-s) of central Anatolian fluorite deposits
PELİN COŞANAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİM MUTLU