Sürdürülebilir kentsel gelişim ve Kadırga'da mekansal oluşuma bütünsel bir yaklaşım
Sustainable urban development with a case study on space creating by holistic approach in architecture
- Tez No: 152396
- Danışmanlar: PROF.DR. SEMRA AYDINLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTSEL GELİŞİM VE KADIRGA'DA MEKANSAL OLUŞUMA BÜTÜNSEL BİR YAKLAŞIM ÖZET 19.yy. Endüstri Devrimi ile hızlanan teknoloji, ulaşım ve iletişim alanlarındaki gelişmeler, insanlık tarihinde sıçramah değişimlere neden olmaktadırlar. Değişen zamanla birlikte, alışkanlıklar, yaşam biçimleri, yaşamın gerçekleştiği mekanlar da değişmiştir. Bu değişim beraberinde birçok sorunu da getirmiş ve bu sorunlara cevap arayışları içine girilmiştir. Ketsel mekanın sorunlarına dair, analitik çözümlere dayalı planlamalar bulundukları dönemin şartlarına göre değerlendirildiğinde haklı başvurular olarak görülebilirler. Ancak, kentsel gelişimleri yönlendirmek, kontrol altına almak, ideal toplum ve ideal kent yaratmak adına kartezyen gelenek anlayışıyla yapılan bu uygulamalar; sonuçlarının ruhsuz, kimliksiz, tek tip ve kullanıcının tatmin olmadığı kentsel mekanların oluşumlarına neden olmuşlardır. Özellikle metropoliten kentlerde; yoksulluk, kimliksizleşme, toplumsal ve mekansal kutuplaşma, mekansal çöküntü, sosyal iletişimsizlik, sağlıksız çevre koşulları olarak karşımıza çıkan bütüne ilişkin sorunlar, geleneksel yöntemden farklı bakış açılarının doğuşuna neden olmuşlardır. Sürdürülebilir kentsel gelişim kavramı çerçevesinde, şimdiye kadar yapılan uygulamalardaki -çözümleri parçalarda aramak, bütündeki sorunları parçalara indirgemek, mutlakiyetçi, neden-sonuç ilişkilerine dayalı- kartezyen yaklaşımın yerine, bütüncül bir yaklaşımın baz alınması gereklidir. İnsan yaşamı, çok boyutlu bir yaşam olarak bulunduğu çevre-toplumla ilişki ve etkileşim halindedir. Birbirinin içine giren bu çok yönlü ilişkiler sonucunda şekillenen mekanı anlamak ve ona çözümler getirmek; tek yönlü, doğrusal yöntemlerle mümkün olamamıştır. İnsanı ve insan kaynaklı tüm ürünleri organik bir bütün olarak görmek, kentsel mekana ilişkin sorunları bu bütüncül yaklaşımla öngörmeye çalışmak gereklidir. Yaşamı boyunca sürekli değişen insan, yaşadığı mekanları da değiştirir. Toplumlar ve kentler varlıklarını devam ettirebilmek için değişen koşullardaki temel çevresel, politik, kültürel, sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilecek esnek yapıda olmalıdırlar. Aksi takdirde yaşamlarını devam ettiremezler. Sürdürülebilirlik kavramı bu bağlamda, sadece doğal kaynakların aşırı tüketimine karşı bir tepki olarak değil, yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan tüm bu bileşenleriyle ele alınmalıdır. Yaşamın bileşenleri arasındaki ilişkiler, etkileşimler anlaşılmaya çalışılmış ve bu bütüncül yaklaşım“sistem düşüncesi”nin detaylı incelenmesine neden olmuştur. Sistem düşüncesi yaklaşımıyla, kentleri yaşayan birer organizma olarak görmek, varlıklarını devam ettirebilmek için gerekli özelliklerin sistemin iç dinamiklerinde vııaranmasına neden olmuş, sistemin özellikleriyle, kentsel mekana dair öngörüler oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışma alanı olarak seçilen Kadırga' da mekansal oluşumun anlaşılabilmesi tarihsel süreç içindeki zaman-mekan ilişkilerinin izlerinin sürülmesiyle gerçekleştirilmiş; bir organizma olarak görülen Kadırga' nın bugünkü durumuna dair çevresel, kültürel, ekonomik etkenler arasındaki ilişkiler kurulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla geliştirilen tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın amacı ve kapsamı, izlenilen yöntem ve konuya ilişkin literatür çalışmaları yer almaktadır. Çalışmanın amacı, bugün yaşanan çoğulcu ortamda, kartezyen geleneğin indirgemeci tavrıyla, mekansal / kentsel sorunların derinlemesine anlaşılmasında yetersiz kaldığını; bu nedenle mekansal oluşum nosyonuna bütüncül bir yaklaşımla bakmak gerektiğini vurgulayarak, Kadırga'da mekansal oluşumun izleri sürülecek ve Kadırga' nın sürdürülebilir gelişimi için öngörülerde bulunmak olacaktır. Tezde izlenilen yöntemde mantıksal sorgulamalar, literatür araştırmaları ve derinlemesine görüşmelerle elde edilen veriler; derinlemesine gözlemlerle üst üste çakıştırılarak, sezgi ve akıl süzgecinden geçirilmiş gerçekçi bir bakış açısı oluşturulmaya çalışılmıştır. İkici bölüm olan“Sürdürülebilir Kentsel Gelişim”de ise sürdürülebilirlik kavramı, kent olgusu açıklanmaya çalışılmış; kentsel gelişim kavramına tarihsel süreç içinde getirilen farklı yaklaşımlar ele alınmıştır. Sanayileşme ile birlikte kentsel mekanın sıçramah değişimi, değişen yerleşimin yapısı ve bu yerleşimleri yönlendiren etkenler ile mimar ve plancıların“ideal toplum”ve“ideal kenti”yaratmak adına oluşturdukları planlamalar arasındaki neden-sonuç ilişkileri tartışılmış; bu tartışmalar, farklı gelişim karakterine sahip şehirlerin mekansal oluşumları üzerinden örneklendirilmiştir. Kent olgusuna ve mekansal oluşuma bütüncül bir yaklaşım ile bakılması gerekliliği bütüncül yaklaşımın derinlemesine incelenmesine neden olmuş ve tezin üçüncü bölümü bu başlık altında şekillenmiştir. Bütüncül yaklaşımın bilimsel araştırmalar sonucu ortaya çıkışıyla farklı disiplinlerdeki gelişimi, ilişkileri ve etkileşimi anlaşılmaya çalışılmıştır. Tezdeki tartışma ve önerilerin olgunlaşmasında önemli yeri olan kavram ve kuramlar ile sistem düşüncesi yaklaşımı arasındaki ilişkilere değinilmiş, kente / mekana-topluma ilişkin kavramlara bu bütüncül yaklaşım çerçevesinden bakılmaya çalışılmıştır. Dördüncü bölümde ise çalışma alanı olarak seçilen Kadırga'da tarihsel süreçte değişen zaman-mekan ilişkileri nedenleri ve sonuçlarıyla birlikte ele alınmış; değişen dönemlere göre Kadırga'da mekansal oluşum incelenmiştir. Derinlemesine gözlem ve görüşmeler sonucu elde edilen verilerle literatür araştırmaları birleştirilerek Kadırga' daki yaşamın çeşitliliği ve kentsel mekana yansımaları yorumlanmıştır. Kadırga'nın bugün bir geçiş mekanı haline gelişinin nedenleri ve sonuçları anlaşılmaya çalışılmış; bu geçiş mekanının toplumsal, ekonomik, kültürel ve çevresel problemlerine bütüncül yaklaşımla birbirleriyle ilişkilendirilerek değinilmiştir. Tezin son bölümünde ise bütün bu kentsel / mekansal deneyimler sonucunda elde edilen birikim ile Kadırga'da sürdürülebilir bir gelişim için öngörüler geliştirilmiş ve Kadırga' daki mevcut dinamikler çerçevesinde oluşturulan öneri, tartışmaya açılmıştır. vııı
Özet (Çeviri)
SUSTAINABLE URBAN DEVELOPMENT WITH A CASE STUDY OF HOLISTIC APPROACHING TO THE SPACE CREATING IN KADIRGA SUMMARY Nineth century Industrial Revolution causes many renovations on technological region, on transportation by means and on communication fields. With the time goes by, habitations, lifestyles, and land/space where we live out are continuously changing. Thus, many of changing have been occurred by propelling of all those changes, and it has been taken place to make a foray into new solutions. All about the hitches of space of city plans on analytical solutions could be considered as“wright”taking into account all the condition of the time that they were not obsolescence. But, all effort done in the name of diverting the urban development, controlling, creating an ideal civilization and city by means of traditional methods involves the new space in the city, which is as unexpected as unrealistic, in operate, monotonous, unidentified, and unsatisfactory. Profoundly, in metropolitans, the problems, regarding impoverishment, contaminated living areas, making unnamed, and polarizing two groups of people and space, the lack of social communication, collapsing area planning, has born the new range of views of aspect that are totally different from the conventional ones in term. Considering the term sustainable urban development, searching the solutions in applications have been undertaken by now, dividing the problems in general into its vestiges, absolutism and the way which is enlargedly tied to the reason-result, that are, should not be accepted. We should fallow to approach the way of holistic so as to deal with it instead. Human life, as a multi-dimensional life-style as it is required, it is always and the day effected by the environs where they live and people who communicate. To try to understand the space as many complex levels which are contradicted and conducted in some ways with each other and to give the solutions to it are seemingly possible by one-directional and linear methods. It is a must to accept the human and human- made products in an organic holistic. Human changing by the time, undoubtedly force the areas where they are to change. To remain identity the people and the cities should have a elastic structure that is able to response all the social, cultural, and economical needs. If not, they could not survive. Continuity term, with regards to it, not only the thing that should be accepted as a result of oppositing the consumption no end of the natural resources, but also should be hold with all parts needed in order to keep going on. Relationships in components of live and affection has been tried to understand and therefore the term holistic in approach has caused to study on system idea in detail. IXBy system idea, to see the cities as an live-organism resulted in probing the required qualities for keeping their identity in system-itself dynamics, and we have tried to achieve the foregone conclusions regarding qualities of the system and have tried to give predictions on city design. In Kadırga, been elected for this study, the space construction has been achieved by tracing the congruence between time and space within its historical period we have endeavored to connect the relationships between the dynamics of cultural, economical and environmental topics with respect to the current situation of Kadırga as a live-organism. The thesis written for those reasons basically consists of five chapters. At introducing chapter, the aim and scope of the ways or methods, which the owner of the thesis decided to fallow, and the related papers of literature on the targeted subject of the thesis are introduced. The aim of the study, in wide variety of life-styles these days, by approaching x tradition, it is likely to understand the every little details on problems which concerns city, and therefore we would emphasize going over notions of space construction with holistic, and would make a prediction for sustainability on Kadırga with tracing space construction on overall Kadırga. The data from the logical comparisons, literature search and knowledge from being apprised of, all are juxtaposed one on another with a carefully observation and elected into instinct and logic to get out an realistic aspect of view. At second chapter of sustainable urban development, we have tried to explain the terms sustainability and the city together, and different tackles to the term land reclamation into building held within its period of historical time. The reason-result connection between changes of the city construction by propelling of industrialization, the new structure of accommodation with its dynamics and the plans, by both architects and city planners, to create an ideal people and ideal city, thus all discussing about that are proved by Exampling piles of different city models each having a completely different spreading characters, are not next to it. The third chapter of the thesis is formed in the frame of reasons apropos the way of dealing of city term and space in the name of holistic. That involves owner of the thesis to make a deep research on approaching onto holistic. We have endeavored to understand the advancements of holistic from scientific research in respect to the advancements in different disciplines and their relations on each other at the same time. At fourth chapter, in Kadırga elected as a case study region, where time-space relationship should has been taken into considering with its all reasons and its all results in order for us to seek the space construction in Kadırga. We have made allowances for the data aggregated resulted from our carefully observation, interviewing and literature in order to implement life spectrum in Kadırga with its all reflections. We have made a great effort to gain the major reasons and the results of how many Kadırga contains architectural reflections and retrofitting of different decades of architectural history. And so, civil, economical, cultural and environmental problems of Kadırga has been implied by connecting them with holistic. At the last chapter, we have converged our predictions for a sustainable development in Kadırga by knowledge of experiments on city and space. Finally within the frame of present dynamics in Kadırga we have discussed entirely all data and recommendations to come a conclusion.
Benzer Tezler
- İstanbul'da ?Çocuk dostu kent? için açık alanların planlama, tasarım ve yönetim ilkelerinin oluşturulması
Establishing principles of planning, design and management of open spaces for a ?Child friendly city? in Istanbul
OKŞAN TANDOĞAN
Doktora
Türkçe
2011
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN ERGUN
- Kültürel miras odaklı mahalle yenilemesi: Muhsine Hatun ve Şehsuvar Bey mahalleleri örneği
Cultural heritage focused neighborhood renovation: The case of Muhsine Hatun and Şehsuvar Bey neighborhoods
SÜMEYYE BABAYUSUF
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ARZU KOCABAŞ DİREN
- Eyyübiye ilçe merkezinin sürdürülebilir kentsel gelişim ve değişiminin geodesign yöntemi kullanılarak incelenmesi
Investigation of the center's sustainable urban development and change by using the geodesign method
ABDULLAH İZZEDDİN KARABULUT
- Sustainable transport in city-regions: The case of Izmir city region
Kent-bölgelerde sürdürülebilir ulaşım: İzmir kent bölgesi örneği
SEDA NAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELA BABALIK SUTCLİFFE
- Tarihi kentsel peyzaj alanlarında koruma ve planlama sorunsalı: İstanbul Prens Adaları örneği
Conservation and planning problems in historic urban landscape areas: The case of Istanbul Prince Islands
GÜLŞAH ŞENEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP ŞİRİN ENLİL