Baki Divanı'nda söz varlığı
The word existence of Baki Divanı
- Tez No: 155535
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA ÖNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1218
Özet
ÖZET Yapılan bu çalışma, Sabahattin Küçük tarafından hazırlanıp 1994 yılında yayma hazırlanmış olan Bakî Divanı'nın, söz varlığını tespit etmek üzere hazırlanmış bir gramatikal indeks çalışmasıdır. Divan üzerinde yapılan gramatikal incelemeyle 16. yüzyıl Osmanlı Türkçesinin söz- söz ilişkisini ortaya çıkarabilmek, dönemin kelime kadrosu içindeki yerli ve alıntı unsurların sayısal verilerini elde ederek dönemin dil özelliklerini belirleyebilmek, kelimelerin birleşme şekillerini, anlam ve fonksiyonlarını, bunlara bağlı olarak çıkan dil birliklerini sergileyebilmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda yapılan çalışma: Giriş, sözlük ve söz dizini, özel adlar dizini, sıklık dizini ve sonuç olmak üzere 5 bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde, Bakî'ye ve onun dönemine ait bilgiler verilmiş, Türk edebiyatı içindeki yeri ve yaşam felsefesi belirlenmeye çalışılmış, gazellerinden örnekler verilerek yaşamıyla şiirleri arasında bağlantılar kurulmuştur. Sözler dizininde, metinde anlam öğesi olarak kullanılan bütün isim ve fiiller ile bunların kendi aralarındaki ve birbiriyle olan ilişkileri listelenmiştir. Metinde toplam 38403 kelime, 4735 madde başı belirlenmiştir. Kelimeler, geçtiği satır numarası ve aldığı çekim ekleriyle beraber alfabetik olarak sıralanmıştır. Kelimelerin metin içerisinde kaç defa geçtiği de sütunun altına not edilmiştir. Özel adlar dizininde, metinde geçen yer ve kişi adları belirtilmiştir. Sıklık dizininde, metinde kullanım sıklığı en fazla olan kelimeden en az olana doğru sıralama yapılarak kelimelerin sıklık dizini hazırlanmıştır. Tezin son bölümünü oluşturan sonuç bölümünde ise dizin bölümünde elde edilen sonuçlara uygun olarak, Bâkî'nin kullandığı dilin nitelikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Metinde kullanılan toplam kelime adedi 3 8403 'tür. Bu kelimelerin 4735 tanesi madde başı olarak değerlendirilmiş ve anlamlandırılmıştır. İnceleme sonucunda bu kelimelerin 3643 tanesinin alıntı olduğu görülmüştür. Alıntı kelimelerin 1840 tanesi Arapça, 1647 tanesi Farsça, 1092 tanesi Türkçe, 152 tanesi Farsça- Arapça, 3 tanesi Yunanca ve 1 tanesi de İtalyancadır. Yapılan çalışma Baki'nin gazelleriyle sınırlı olsa da bu çalışmada, Divan edebiyatının genel çerçevesini çizmek, o dönemin kelime kadrosunu ve söz-söz ilişkisini bilimsel verilere dayanarak açıklamak adına faydalı olması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This study is a grammatical index study to define the word existence of Baki Divanı, which had been arranged for publishing in 1994 by Sabahattin Küçük. The aim of the grammatical evaluation performed is to reveal word relations of the 16 century Ottoman Turkish Language, to determine the language characteristics of that period by acquiring numerical data for indigenous and foreign components in the vocabulary of the mentioned period, and to exhibit merging forms of words, their meanings and functions, and depending on those, language collaborations. The study performed due this aim consist of 5 sections which are introduction, dictionary and word index, proper noun index, frequency index, and conclusion. In the introduction, information about Baki and his period were given, his place in Turkish Literature and his philosophy of life were attempted to be defined, and relations were established between his poems and his life by giving examples of his gazelles. In the word index, all nouns and verbs used as a significance and their relations with each other were listed. In the indexed dictionary section which consists of 38403 words, the words present in the text were alphabetically listed with 4735 article titles, the line numbers they are in and their conjugation suffixes; number of usages in the text are noted below the column. In the proper noun index, people and place names are indicated. In the frequency index, the usage frequency of the words were listed in descending order. In the Conclusion of this paper which furnishes the final section, the quality of the language used by Baki was tried to be defined in convenience with the results of index sections. The total number of words used in the text is 38403. 4735 of those words were evaluated and signified as article title. It was realized that 3643 of these words have foreign origins as a result of the evaluation. 1 840 of those words having foreign origins were Arabic, 1647 were Persian, 1092 were Turkish, 152 were Persian- Arabic, 3 were Greek and 1 was Italian. Although the study carried out is limited to Baki' s gazelles, it was aimed to sketch the general frame of the Divan Literature and to explain the vocabulary and word- word relations of that period, relying on the scientific data.
Benzer Tezler
- Bâkî Divanı'nda edebî sanatlar
Literary devices in Baki's Divan
BÜLENT KAYA
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL KURNAZ
- Fuzuli, Baki, Nef'i ve Nedim Divanlarında iç mekan
Başlık çevirisi yok
RİZVAN YILDIZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE MENGİ
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı Belediye Yazmaları K.0006 numarada kayıtlı şiir mecmuası (İnceleme-metin)
Istanbul Metropolitan Municipality Atatürk Library Municipality Manuscripts registered poetry the number K.0006 (Analysis-text)
RABİA TEMÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACI İBRAHİM DEMİRKAZIK
- Tarihi metinlerin sahihlik ve güvenirlik bakımından tenkidi: Nef'i'nin Siham-ı Kaza örneği
Criticism of historical and literary texts regarding their originality and credibility: Case of Siham-ı Kaza
NURETTİN ÇALIŞKAN
Doktora
Türkçe
2015
TarihSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MENDERES COŞKUN