Zn-Al-Cu alaşımlarının kuru sürtünme durumundaki aşınma özelliklerinin incelenmesi
Investigation of wear properties of Zn-Al-Cu alloys under dry sliding condition
- Tez No: 156060
- Danışmanlar: PROF.DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Çinko-Alüminyum-Balar Alaşımları, Çubuk-Disk Esaslı Aşınma Deney Düzeneği, Kuru Sürtünme, Aşınma, Zinc-Aluminium-Copper Alloys, Pin-on-Disc Machine, Dry Sliding, Wear. VI
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
ÖZET Bu çalışmada sekiz adet üçlü çinko-düminyum-bakır alaşımı kokil döküm yöntemiyle üretildi. Üretilen alaşımların aşınma özelikleri çubuk-disk (pin-on-disk) esaslı bir deney düzeneği yardımı ile incelendi. Zn-Al-Cu alaşımlarının iç yapılarının alüminyumca zengin a dendritleri ile bu dendritleri çevreleyen çinkoca zengin n ve bakırca zengin e ve T' fazlarından oluştuğu tespit edildi. İncelemeler sonucunda Zn-Al-Cu alaşunlarının sertliğinin artan bakır oram ile sürekli artarken, çekme dayanımının %4 oranına kadar artan bakır oranıyla arttığı ve bu oranın üzerinde ise bakır oram arttıkça azaldığı görüldü. Alaşımlarda aşınma ile meydana gelen hacim kayıplarının çalışma süresi ve uygulanan basınçla hemen hemen doğru orantılı olarak artığı gözlendi. Alaşımların ortalama aşınma hızı ve çalışma sıcaklığının ise balar oranına göre düzenli bir değişim sergilemediği görüldü. Alaşımların aşınma yüzeylerinde belirgin çiziklerle sıvama tabakalarına rastlandı. Aşınma örneklerinin yüzeylerinde bir sıvama tabakası ile bu tabakanın altında yer alan yönlenmiş ve değişime uğramamış bölgeler şeklinde kendini gösteren bazı yapısal değişimlerin meydana geldiği gözlendi. Basınç arttıkça bu örneklerin yüzeylerinde oluşan sıvama tabakasının kalınlığı ile yüzey altındaki yönlenmiş bölgenin genişliğinin arttığı görüldü. Mikrosertlik ölçümleri sonucunda bu bölgelerin farklı sertlik değerlerine sahip oldukları belirlendi. Bu yapısal değişimler basınç etkisiyle meydana gelen plastik deformasyon ve sürtünme ısısına dayandırılarak açıklandı. Yapılan değerlendirmeler sonucunda Zn-Al-Cu alaşımların aşınmasında adhezyon ve abrezyon mekanizmalarının etkin olduğu belirlendi.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Investigation of Wear Properties of Zn-Al-Cu Alloys under Dry Sliding Condition In this study eight ternary zinc-aluminium-copper alloys were produced by permanent mould casting. The wear properties of these alloys were investigated using a pin-on-disc machine. The microstructure of Zn-Al-Cu alloy was consisted of aluminium rich a dendrites, zinc-rich r| phase and copper rich-8 and T' phases. The hardness of the Zn-Al-Cu alloys increased continuously with increasing copper content. The tensile strength of the alloys also increased with increasing copper content up to 4% Cu, but above this level it decreased as the copper content, increased. It was observed that the volume loss due to wear of the alloys showed a linear change with the test duration and the applied pressure. It was also observed the copper content had no significant effect on the wear rate and operating temperature of these alloys. Distinct scratches and smearing were observed on the wear surface of samples of the alloys tested. Metallographic examinations revealed three distinct regions in the surface material of the wear samples. These were a smearing layer, a flowed region and the unchanged material with original microstructure. It was observed that as the applied pressure increased the thickness of the smearing layer and flowed region increased. The uppermost layer had the highest, while the flowed region showed the lowest microhardness values. Formation of these different layers was related to the microstructural changes, which occurred due to frictional heat and heavy plastic deformation. As a result of these observations it was concluded that adhesion and abrasion are the main mechanisms for the wear of Zn-Al-Cu alloys under dry sliding condition.
Benzer Tezler
- Zn-25Al esaslı alaşımların tribolojik özelliklerinin incelenmesi
Investigation of tribological properties of Zn-25Al- based alloys
REZA ANVARI MALEKI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Characteristics of cold sprayed titanium based coatings
Soğuk gaz dinamik püskürtme yöntemiyle üretilmiş titanyum esaslı kaplamaların karakteristiği
AHMET HİLMİ PAKSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT BAYDOĞAN
DOÇ. DR. ERDEM ATAR
- Çinko-aliminyum alaşımlı yatak malzemelerinde Si ve Cu katkılarının aşınma davranışına etkileri
The influence of addetions Si and Cu on the wear behaviour of Zn-Al base bearing materials
ZÜLKÜF BALALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Metalurji MühendisliğiFırat ÜniversitesiMetalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET KAPLAN
- Bilgisayar kontrollü katılaştırılan üçlü metalik alaşımların yapı ve fiziksel özelliklerinin araştırılması
Investigation of the structure and physical properties of the computer controlled solidified of ternary metallic alloys
M. İZZETTİN YILMAZER
Doktora
Türkçe
2014
Fizik ve Fizik MühendisliğiNiğde ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİN ÇADIRLI
- Yüksek oranda alüminyum içeren çinko-alüminyum esaslı alaşımların yorulma davranışlarının incelenmesi
Investigation of fatigue behavior of zinc-aluminum based alloys containig high amount of aluminum
HAMZA ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT AYDIN