1256 ve 1260 tarihli temettuat defterlerine göre Çay merkez kazasının sosyal ve iktisadi yapısı
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 159035
- Danışmanlar: PROF. DR. NECDET HAYTA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
107 ÖZET Tanzimat döneminde adil vergi toplanılması amacıyla oluşturulan temet- tuat defterlerinden yararlanılarak Hüdavendigâr Eyaleti Karahisar-i Sahip Sancağı Çay kazasının sosyal ekonomik yapısı hakkında önemli bilgiler elde edilmektedir. 1256 ve 1260 tarihli temettuat defterlerine göre bu dönemde Çay merkez' de Cedit,Aşağı,Aktaş adlarında mahalleler mevcuttur. 1256 ve 1260 tarihli temettuat defterlerinde benzer isimlere.sülâle veya aile isimlerine, unvan ve lakaplara rastlanmıştı r.Kaza'daki meslekleri emek isteyen meslekler, tarımsal meslekler.esnaf ve zanaatkarlıkla ilgili meslekler.ticari meslekler.dini meslek- ler.eğitim öğretimle ilgili meslekler.diğer meslekler, işsiz ve mesleği belli olma yanlar şeklinde gruplandırmak mümkündür. Tarım ve hayvancılık kaza halkının geçim kaynağını oluşturmaktadır.Buğday,arpa,burçak,afyon, haşhaş yetiştirilen tarım ürünleri arasında yer alır. Bahçe ile çayırlık alanlardan elde edilen hasılatta tarım içinde önemli bir payı oluşturmaktadır. 1256 tarihli temettuat defterinde 20927 dönüm, 1260 tarihli temettuat defterlerinde toplam 13208,5 dönüm araziye rastlanmıştır.Her iki tarihli defterlere göre en çok araziye sahip olan mahalle ise Aktaş mahallesiyken,.en fazla tarım ürünleri hasılatına (358263 kuruş) yine Aktaş mahallesi sahiptir. 192879 kuruşla Cedit mahallesinin tarım hasılatı en azdır. Büyükbaş.yük ve binek,küçükbaş,arıcılık,gibi hayvancılık kolları ilçede yapılmakta olup.en fazla hayvan hasılatına sahip olan mahalle Aktaş, en az hayvan hasılatı ise Cedit mahallesindedir. Defterlere göre sayı bakımından küçükbaş hayvanlar.hasılatı ve kıymeti bakımından büyükbaş hayvanlar ilk sırada yer almaktadır. İncelediğimiz defterlerden gelirlerde toplam kıymet 2204256 kuruş olup, toplam hasılat 1387494 kuruştur.Her iki tarihli defterlerde de toplam gelir kıy-108 meti ve hasılatı bakımından Aktaş mahallesi ilk sırada yer almaktadır.Halktan toplanan 164339 kuruş vergi içinde öşr,adet-i ağnem.asiyab vergileri vardır. Vergiler içinde en çok vergiyi %42 ile Aktaş mahallesi ödeyip, %34'le Aşağı mahalle ikinci, %24'le Cedit mahallesi üçüncü sırada yer almaktadır. Vergiler içinde ise en büyük payı ise vergi-i mahsusa oluşturmaktadır. Merkez kazada yapılan tarım ve hayvancılık faaliyetleri ekonominin temelini oluşturmaktadır.Bunlardan başka çeşitli mülk.meslek.meslek dışı faaliyetler, başkalarıyla ortaklaşa yapılan işler halkın geçim kaynakları arasında yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
109 SUMMARY It could be possible to acquire important information about the social and economic structure of Çay town which is a sanjak of Karahisar-ı Sahip in Hii- davendigâr Province by using“temettuat register”that were prepared in order to collect taxes fairly during the time of Tanzimat. In respect of the temettuat registers of 1256 and 1260, at that time there were districts named Cedit, Aşağı and Aktaş in Çay town center. In these registers, same names, same dynasty and family names, also same appelations and nicknames are encountered. The profission groups can be classified as agricultural professions, wrokmanship professions, commercial professions, manpower professions, religious professions, educational professions, unemployments, unspecified and other professions. Agriculture and cattle-dealing were the main means of living for town people. The agricultural products were wheat, barley, tare, opium and poppy. The produce from garden and meadowland constituted important portion of produce. The temettuat register of 1256 total 20927 dönüm (area of forty) and the temettuat register of 1260 total 13208,5 dönüm (area of forty) field were determined. According to the both registers, the biggest field was belong to Aktaş district. Aktaş district had also the highest produce of agriculture as 358263 kurush. The lowest produce of agriculture was belong to Cedit district as 192879 kurush. Cattle-dealing branches like cattle (cows, oxen etc.), sheep and goats, pack and riding animal were dealed with in the town. Aktaş had the highest produce of cattle-dealing, whilist Cedit had the lowest. According to the temettuat registers, with regard to their number sheep and goats were prior to cattle, but with regard to their produce and value catlle were becoming first in order.110 In the examined registers, total amount of income was 2204256 kurush and total produce was 1387494 kurush. In both of the registers Aktaş district was becoming first in the ranking of total amount and produce. Total taxes which were like öşr, adet-i ağnem, asiyab were 164339 kurush. The ranking of tax payment was as follows; Aktaş district as 42%, Aşağı district 34% and Cedit as 24%. Vergi-i mahsusa was composed the biggest portion of the taxes. The agricultural and cattle-dealing activities constitued the basic of economy in the town center. Besides, different type of landed property, professions and activities that apart from professions can be taken into account as means of living. ?
Benzer Tezler
- M. 1844-1845 (H. 1260-1261) tarihli 8400, 8401, 8402, 8403 numaralı Temettuat defterlerine göre Hüdâvendigâr eyaleti Kepsut kazası köylerinin sosyal ve ekonomik durumu
The social and economic situation of villages of Kepsut district in Hüdavendigâr vilayet according to the Temettuât Notebooks with number 8400, 8401, 8402, 8403 from G.1844-1845 (H. 1260-1261)
KÖKSAL DEMİR
- Temettüat defterlerine göre Kazâbâd kazasının sosyal ve iktisadi yapısı (1844-1845)
Socioeconomic status of Kazâbâd town according to Temettüat inventories dates back to 1844-1845
ZÜBEYDE MAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECATİ ÇAVDAR
- Temettüat Defterlerine göre Çorum Merkez kazasının sosyal ve iktisadi yapısı (1844-1845)
Socio-economic status of Çorum Central town according to Temettüat inventories dates back to 1844-1845
İLYAS AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECATİ ÇAVDAR
- Temettüat Defterleri'ne göre Görice Sancağı'nın sosyal ve ekonomik yapısı (1844-1845)
Social and economic structure of Görice according to the Temettuat Registers (1844-1845)
ZEHRA NUR ÇAPANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN BAHA ÖZTUNÇ
- The Socio-economic structure of Safranbolu according to the Temettuat Document (1844)
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA ÜNAL
