1930-1950 dönemi orta öğretim tarih ders kitaplarında tarihçilik anlayışı
Historical understanding in history lesson books between the period of 1930 and 1950
- Tez No: 159170
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 341
Özet
ÖZET Bu araştırma, 1930-1950 döneminde toplumsal hayatta etkili olan yeni fikir akımlarının, sosyal, kültürel ve politik değişimlerin lise tarih müfredatını ve ders kitaplarını nasıl etkilediğini ortaya çıkarmak amacı ile yapılmıştır. Araştırmada, amaca ve konuya uygun olarak hermeneutik yöntem kullanılmıştır. 1930- 1950 döneminin özgül koşullarında, siyasal güç odaklarının ideolojileri ve dönemin paradigmasının tarih ders kitapları yazımını nasıl etkilediğine bakılmıştır. Araştırmada tarama tekniği kullanılmıştır. Tarih ders kitapları üzerinde bir model olarak 'örnek olay tarama modeli' uygulanmıştır. Üzerinde çalışılan on ders kitabının incelenmesinde, amaca uygun olarak konuların içerik analizi karşılaştırmalı olarak yapılmıştır. Haritaların sayısı, resimlerin konularına göre dağılım yüzdesi tablolar hâline getirilerek yorumlanmıştır. Tarih ders kitaplarında 1930'lardan sonra“Türk Tarih Tezi”nin, 1938Terden sonra da“Hümanizm”akımın etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Cumhuriyet rejimiyle gelen devrimlerin benimsenmesi; Osmanlı Devleti döneminin ümmet psikolojisinden sıyrılarak ulus bilincine ulaşılmasını ve bu doğrultuda Türklüğe ve Anadolu'ya sahip çıkılmasını sağlamıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren bu nedenle tarih, resmî ve tek idealli bir çalışma alanı hâline gelmiştir. Üniter devlet yapısının öngördüğü ulusçuluk anlayışı paralelinde yeni bir kimlik oluşturma ve bu yolla ulusal kimliği olumlama girişimleri neticesinde“Türk Tarih Tezi'' ortaya atılmış ve bu tezin etkisiyle tarih ders kitapları milliyetçi bir söylem doğrultusunda yazılmıştır. Atatürk'ün ölümünden sonra dünyada yaşanan siyasî ve sosyal olayların etkisi ile şekillenen dış politikadaki batı yanlısı duruş, tarih anlayışında ”Hümanizm Akımı"nı da beraberinde getirmiştir. Ülkemizde geçmişten günümüze daha çok sosyal amaçlar kapsamında ele alınan tarih öğretiminin artık, tarih disiplinine özgü kazanımlar platformunda yapılandırılmasının öğrencilerin tarih düşüncesinin gelişimi açısından gerekliliği bu araştırmada elde edilen önemli sonuçlardan biridir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This research has been done to show how new ideas, cultural transactions, political and social changes which affected the social life between 1930 and 1950, affected the history curriculum and history lesson books. In this study, according to the its purpose and the subject, hermeneutic method was applied. Mentioning the political and social events that were effective for leading party's policy, it was examined how the changes of government policies affected the way of history lesson books. In this study the survey tecnic was used. According to the purpose of this study, the contents of subjects were explained by comparing analysis. The percentage of maps and pictures in each subject were evaluated by shaping the charts. In this study, it was tried to point out the effects of Turkish History Theory after 1930 and the effects of Humanistic period after 1938. The consequences of this study show us that; the revolutions of Republican Period were absorbed, The Ottoman“ummet”policy is eliminated so Anatolia and the Turkish national identity were emerged. For this reason, from the first beginning of the Republican period, history became the official and one ideal study field. With the Turkish History Theory, the attemps of creating a new society were reflected on the history lessons books. After the death of Atatürk, due to the economic, social and political events in the world, our international relations were subjected to western policy. Humanistic period was shaped with this policy. This research shows that teaching of history for social aims limits students historical learning. So there is a necessity for instrinsic aim in order that students may develop their historical thinking which is one of the most important findings of this study.
Benzer Tezler
- 1950-1970 dönemi tarih müfredat programları ve tarih ders kitaplarında tarihçilik anlayışı
History curriculum and historiography in the history text books between 1950-1970
DERYA AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKSOY
- Tarih ders kitaplarında milli kimlik ile ilişkili görsellerin incelenmesi: 1930 - 2014
Investigation of the visuals associated with the national identity in the history textbooks: 1930 - 2014
MEHMET ELBAN
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ YAVUZ
- İlköğretim okullarının 1. kademesindeki din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinin program, öğretmen ve öğrenci açısından değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
A. NİLGÜN DİPTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA GÜRDAL
- Hasan Ali Yücel'in Milli Eğitim Bakanlığı döneminde ortaöğretimde gerçekleştirilen tarih eğitimi
The education of history realized in secondary Education During to Ministry of Hasan Ali Yücel
İBRAHİM TAŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ ŞAVKILI
- Galatasaray Lisesi (1923-1950 Dönemi)
Galatasaray College (1923-1950)
EMEL ENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
TarihMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MAHMUT İHSAN ÖZGEN