Küreselleşen Dünyada Hazar enerji kaynaklarının Dünya enerji pazarı içindeki konumu, küresel ve bölgesel güçlerin Hazar Havzasına yönelik politikalarının analizi
The position of Caspian Sea in the World's energy market within the globalizing World and the analysis of the policies of regional and global actors towards the energy resources of Caspian Sea
- Tez No: 159851
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKKI CAŞIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Savunma ve Savunma Teknolojileri, Defense and Defense Technologies
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harp Akademileri Komutanlığı
- Enstitü: Stratejik Araştırmalar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Strateji ve Stratejik Araştırmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
ÖZET Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra oluşan yeni dünya düzeninde devletler arasındaki rekabette ekonomik boyut ön plana çıkmaya başlamıştır. Sürdürülebilir ekonomik kalkınma için ise enerji hammaddelerinin önemi vazgeçilmez bir hale gelmiştir. Bu nedenle de devletler, toplumun ve ekonominin gereksinim duyduğu enerjiyi kesintisiz, güvenilir, temiz ve ucuz yollardan bulmak ve arz güvenliğini sağlamak için bu kaynaklan çeşitlendirme gayretine girmişlerdir. Eneri kaynaklarına artan bağımlılık devletleri enerji yoğun bölgelere karşı daha hassas politikalar uygulamaya itmektedir. Bu bölgelerden birisi de Soğuk Savaş'ın sona ermesinden sonra küresel enerji piyasasına dâhil olan Hazar Havzası'dır. Hazar Havzası sahip olduğu hidrokarbon rezervleriyle yeni bir Ortadoğu değildir. Ancak enerji arzı açısından özellikle belli bölgelere bağımlılığın arttığı günümüzde kaynak çeşitliliği anlamında büyük önem kazanmıştır. Hazar'ın sahip olduğu hidrokarbon rezervlerinden azami derecede istifade etmeye çalışan bölgesel ve küresel güçler için, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından beri bu su kütlesinin hukuki statüsünün ne olacağına karar verilememesi, bir problem sahası olarak ortaya çıkmıştır. Hazar'ın hukuki statüsü; ilgili ülkelerin kısa ve uzun dönemdeki hedef ve çıkarlarını etkileyebileceğinden çok bilinmeyenli bir denklem haline gelmiştir. Bir göl veya deniz olarak tanımlanma her şeyden önce Hazar'ın zengin petrol ve gaz rezervlerinin sahiplerini ve suların sınırını belirleyeceğinden önem kazanmaktadır. Pek çok petrol kuyusunun geleceği Hazar'a uygulanacak statünün ne olacağına bağlıdır. Bölgesel güçler Rusya ve iran için bu durum uluslararası rekabette zaman zaman koz olarak kullanılmaktadır. Rusya, hâlâ Orta Asya'daki sınırları olarak gördüğü bölgeyi elinde tutmaya, Rusya'dan geçen boru hatları vasıtasıyla Hazar petrolünün akışını kontrol etmeye çalışmaktadır. ABD de bölgede varlığını kuvvetlendirerek ve Rusya'yı saf dışı bırakacak petrol boru hatları projeleriyle bölgede etkin olmayı istemektedir. Avrupa Birliği bölgeye politik kaygılardan ziyade ekonomik çerçeveden bakarken Iran ve Türkiye bölgeyle kendi iletişim ağlarını kurmaya çalışmakta, doğu, batı ve güneye doğru ilerlemesi beklenen boru hatları için kendi yollarının tercih edilmesi için politikalar üretmektedirler. Çin ise, hızlı ekonomik büyümesini sağlayacak enerjiyi güvence altına almaya çalışmakta ve Soğuk Savaş sonrası bağımsızlıklarını kazanan Türk Cumhuriyetleri ile aynı ırka mensup Sincan bölgesinde -i-huzursuzlukların çıkmasını engelleyip istikran sağlamayı ve bu kritik sınır bölgesindeki siyasal nüfuzunu artırmayı amaçlamaktadır. Uluslararası aktörlerin mücadele alanı haline gelen Hazar Havzası enerji kaynakları, bulunduğu coğrafya itibari ile Türkiye'ye büyük fırsatlar sunmaktadır. Enerji kullanımında büyük oranda dışa bağımlı olan Türkiye hem kendisi hem de önde gelen büyük ekonomiler açısından enerji arzında ve naklinde önemli roller üstlenebilecektir. -ıı-
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In the newly formed world order after the collapse of the Soviet Union, economic dimension has gained significance in the competition between states. Crude energy resources have become indispensable for a sustainable economic development. Therefore, states have tried to diversify their energy resources in order to acquire energy that their societies and economies need from uninterrupted, reliable, clean and low-priced resources and to provide security for supplies. Increasing dependence on energy resources has forced the states to pursue more sensitive policies towards the energy-intensive regions. Caspian Basin, which has partaken in the global energy market after the end of Cold War, is one of these regions. Caspian Sea is not a new Middle East, due to the amount of its hydrocarbon reserves. However, the region has gained a great importance for creating resource diversity in today's world in which dependence on some regions for energy supplies has increased. For the regional and global powers, which try to take the maximum advantage of hydrocarbon reserves of the region, the undetermined legal status of the Caspian Sea has been creating a problematic area since the collapse of the Soviet Union. Legal status of the Caspian Sea has become a multiple-variable equation because it may affect the short-termed and long-termed goals and interests of the countries concerned. Definition of the Caspian Sea whether as a lake or as a sea has gained a great importance, since this definition will, first of all, draw the borders of the states concerned in the region and determined the owners of the region's vast oil and gas reserves. The future of many oil wells depends on the status of the Caspian Sea, which is to be determined. This situation is occasionally used in order to play a trump card in the international competition against the regional powers of Russia and Iran. Russia still tries to hold the region, which it considers as its own borders in the Central Asia, and to control the flux of Caspian oil via the pipelines crossing over Russian land. The United States of America wants to strengthen its position and become a more effective power over the region through the oil pipelines projects excluding Russia. While the European Union considers the region within an economic framework, rather than a political framework, Iran and Turkey try to establish their own communication networks and develop policies in order to ensure that their own countries will be preferred for the pipelines, which are expected to mreach out to the east, west and south. Meanwhile, China tries to secure the energy resources for achieving its rapid growth. China also aims to secure the stability by preventing any unrest in Xingjian region, in which people have the same descent with the peoples of Turkic Republics that gained their independence after the end of Cold War and to increase its political influence in this border region of critical importance. The energy resources of Caspian Basin, which has become an area of struggle for the international actors, offer many great opportunities for Turkey due to its geographical situation. Turkey, which is a country dependent on mostly exports in energy usage, may play important roles in energy supply and energy transportation both for itself and for the leading economies of the world. IV
Benzer Tezler
- Application of standard types of construction contracts in Kazakhstan
Uluslararası inşaat sözleşmelerin Kazakistan'da uygulanması
ALEMZHAR YERGALİYEV
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜRKAN EMRE GÜRCANLI
- 1945 sonrasında Avrupa güvenliği yapılanmaları ve Türkiye'nin rolü
European Security structurals and Turkish role after 1945
İRFAN MESUT KÖROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN METİN ÖZTÜRK
- Türk tekstil işletmelerinin küresel rekabetteki yeri ve Aydın ilindeki tekstil işletmelerinde bir uygulama
Place of Turkish textile firms in global competition and an application in textile firms in Aydın
SENA ERDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İşletmeAdnan Menderes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MESUT ÇAKIR
- Global marka değeri yaratmanın pazarlama iletişimi stratejilerindeki yeri: Godiva Çikolata örneği
The place of global brand value creation in marketing communication strategy: The example of Godiva Chocolate
ELİF YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU BAŞKAN KARSAK
- Türkiye'de döviz kurları ile dış ticaret dengesi arasındaki ilişki
The relationship between exchange rate and foreign trade in Turkey
HAZAR KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
EkonomiHatay Mustafa Kemal Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARA