A comparative analysis of descriptive and expository discourse development in four and six-year-old Turkish speaking preschool children
Anadili Türkçe olan 4-6 yaş öncesi çocuklarının betimleyici ve bilgilendirici söylem gelişimlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
- Tez No: 159985
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NALÂN BÜYÜKKANTARCIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
ÖZET CAMADAN, Dilek. ANADİLİ TÜRKÇE OLAN 4-6 YAŞ OKULÖNCESİ ÇOCUKLARININ BETİMLEYİCİ VE BİLGİLENDİRİCİ SÖYLEM GELİŞİMLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI OLARAK İNCELENMESİ, YÜKSEK LİSANS TEZİ, ANKARA, 2005. Tez, anadili Türkçe olan okul-öncesi dönem çocuklarında betimleyici ve bilgilendirici söylemin yaşa özgü özelliklerini ve gelişimini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, pilot bir çalışmanın sonuçlarından yararlanarak, velilerin de onayı alındıktan sonra, 4-4,5 yaş arası otuz, 5,5-6 yaş arası otuz olmak üzere toplam altmış çocukla çalışılmış, bu çocukların“Göster-Anlat”adı verilen aktivitede kullandıkları betimleyici ve bilgilendirici söylemlerinin ses ve görüntü kayıtlan Hacettepe Üniversitesi Anaokulu'nda üç aylık bir dönem içinde toplanmışta-. Araştırmanın çerçevesinde, ailelerin sosyo-kültürel alt yapılan sabit tutulduğu, çocuklann cinsiyet farklılıklan da dikkate alınmadığı için, tek bağımsız değişken yaş olarak belirlenmiştir. Veriler CJflLDES (Çocuk Dili Veri Değişim Sistemi)'in kurallarına göre yazıya geçirildikten sonra küçük ve büyük ölçekli olmak üzere iki ayn düzlemde incelenmiştir. Küçük ölçekli düzlemde betimleyici söylemin adlar, eylemler, sıfatlar, belirteçler, adıllar, bağlaçlar, ilgeçler, söylem belirleyicileri, eylemsiler, benzetmeler, eğretilemeler, basit- karmaşık tümceler, kuralh-devrik tümceler, eylem-ad tümceleri, zamanlar, biçemsel, sözcüksel, anlamsal ve sözdizimsel açıdan bozukluk gösteren sözceler açısından özellikleri ele alınmıştır. Büyük ölçekli düzlemde ise, çocukların nesneleri tanımalarında ve betimlemelerinde bilişsel açıdan öne çıkan örüntülerle, konu-dışı düşünme, kişileştirme, ben-merkezcilik, kendi yaşamlarından kaynaklanan çağrışım biçimleri ve duygusal betimlemeler gibi düşünce akış özelliklerini ve ben-merkezli betimlemeyi ortaya koyan örüntüler belirlenmiştir. Küçük ve büyük ölçekli inceleme sonuçlarına ilişkin istatistiksel kıyaslama ve değerlendirmeler, yalnızca bu iki farklı yaş grubu çocuklarında gözlenen betimleyici ve bilgilendirici söylem özelliklerini açıklamakla kalmamakta, altıncı yaşa doğru dikkate değer sözel ve bilişsel bir gelişimin varlığım da kanıtlamaktadır. Bu gelişim, özellikle betimlemeye yönelik sözcüklerin ve sözdizimsel yapıların çeşitliliği, seçimi ve doğruIll kullanımda gözlendiği kadar, betimleyici söylemi etkileyen düşünme süreçlerinin niteliğinde de gözlenmektedir. Anahtar Sözcükler betimleyici ve bilgilendirici söylem, okulöncesi çocukları, söylem çözümlemesi, bilişsel gelişim, küçük ölçekli yapısal çözümleme, büyük ölçekli yapısal çözümleme.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT CAMADAN, Dilek. A COMPARATIVE ANALYSIS OF DESCRIPTIVE AND EXPOSITORY DISCOURSE DEVELOPMENT IN FOUR AND SLY-YEAR-OLD TURKISH SPEAKING PRESCHOOL CHILDREN, Master's Thesis, Ankara, 2005. The thesis aims to identify and analyze the age-specific characteristics of descriptive and expository discourse and its development in Turkish speaking preschool children. To this end, depending on the results of a pilot study, and also upon the parents' consent, both audio and video recordings of thirty 4-4.5 year-old and thirty 5.5-6 year- old sixty preschool children's speech, based on“Show and Tell”activity, have been collected in a three months period at Hacettepe University Preschool. While the socio- cultural backgrounds of the parents have been kept stable and the effect of sex differences on the nature and development of descriptive discourse has not been studied within the boundaries of this study, age has been taken as the only independent variable. The data have been transcribed according to the rules of CHTLDES (Child Language Data Exchange System) and analyzed on micro and macro levels. The micro analysis investigates detailed lexical and syntactic characteristics of descriptive discourse on the basis of nouns, verbs, adjectives, adverbs, pronouns, conjunctions, postpositions, discourse markers, subordination, similes, metaphors, simple-complex sentence structures, canonical-non-canonical sentences, verbal-non-verbal sentences, verb tenses, and morphologically, lexically, semantically and syntactically ill-formed utterances. The macro analysis, on the other hand, focuses on the cognitively salient object recognition and description patterns observed in children's speech, as well as on those patterns revealing the features of flow of thinking and self-based descriptions such as concatenative thinking, anthropomorphism, egocentrism, own-life connotations, and emotive evaluation. Statistically displayed cross comparisons and evaluations concerning both micro and macro level analysis results reveal not only the characteristic features of descriptive and expository discourse observed in the two age groups, but also the traces of attention- drawing verbal and cognitive development towards the sixth year. This development is observed particularly in the variety, selection and well-formedness of lexical andsyntactic devices pertaining to descriptions, as well as in the thinking processes affecting the descriptive discourse construction on the macro level. Key Words descriptive and expository discourse, preschool children, discourse analysis, cognitive development, micro-structure analysis, macro-structure analysis.
Benzer Tezler
- Uluslararası öğrencilerin akademik yazmalarının geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması
An action research for the improvement of academic writing of international learners
FATİH KAHRAMAN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BÖLÜKBAŞ KAYA
- Employment of stance adverbials as hedges and boosters in argumentative essays of native american and nonnative Turkish university students
Anadili İngilizce olan ve anadili İngilizce olmayan üniversite öğrencilerinin savlama temelli metinlerinde kaçınma ve vurgulama işlevi taşıyan belirteçler
SİBEL SÖĞÜT
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
DilbilimAnadolu ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKNUR KEÇİK
- Ortaöğretim matematik ders kitaplarının ön örgütleyiciler açısından incelenmesi
Examination of the secondary mathematics textbooks in the terms of advance organizers
ŞEYMA KOCATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEVHİBE KOBAK DEMİR
- Kalkınmanın sürdürülebilirliği: Türkiye ve Çin'in karşılaştırmalı bir analizi
Sustainability of developmant: A comparative analysis of Turkiye and China
AYŞE GÜNDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiManisa Celal Bayar Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANER DEMİR
- Hemşirelerde hasta güvenliği kültürünün ve iş doyumunun karşılaştırmalı analizi
A comparative analysis of patient safety culture and job satisfaction in nurses
KADER ÇİFÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HemşirelikKafkas ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU KARABAĞ AYDIN