Türkiye, Suriye ve İsrail hattında su ve güvenlik
Water and security between Turkey, Syria and Israel
- Tez No: 160227
- Danışmanlar: DR. MİTAT ÇELİKPALA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
ÖZET DEMİR, Hakan. Türkiye, Suriye ve İsrail Hattında Su ve Güvenlik, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2005 Bugün Ortadoğu olarak ifade edilen bölge dinsel, kültürel mirasının yanısıra önemli deniz ve ticaret yollarına, gelişmiş ülkeler için önemli bir kaynak olan petrolün yaklaşık %67'sine sahip olması nedeniyle tarihin her döneminde dünya güç mücadelesinin stratejik merkezi olmuştur. Gelişmiş batı dünyası için büyük önem taşıyan enerji kaynağında bu derece zengin olan Ortadoğu su kaynakları konusunda kıt bir bölgedir. Kurak-yan kurak iklim özelliklerine ek olarak yaklaşık %3'lük yıllık nüfus artışı da dikkate alındığında su kaynakları, bölge ülkelerinin ekonomik ve sosyal kalkınma politikalarına bağlı olarak, gıda güvenliği bağlamında başta tarım, endüstriyel ve evsel ihtiyaçların karşılanması için büyük önem arz etmektedir. Bu çerçevede, bölge ülkelerinde yeterli su kaynaklarına sahip olunmaması veya su kaynaklarının kullanımında başka ülkelere bağımlı olunması ulusal güvenliği tehdit eden önemli bir faktör olarak algılanmaktadır. Başka bir deyişle petrolün gelişmiş ülkeler açısından taşıdığı stratejik değer ne ise, aynı oranda su kaynakları da bölge ülkeleri için geçerlidir. Buna bağlı olarak su kaynaklarının kullanımı bölgede hem işbirliğinin hem de çatışmanın kaynağı olabilecek potansiyele sahiptir. Nitekim, Ürdün- Yarmuk Havzası ile Fırat-Dicle Havzasında su kaynaklarının kullanımı kıyıdaş ülkelerin ulusal güvenlik yaklaşımlarında sıfır toplamlı bir çatışma kaynağıdır. Bu noktada özellikle Suriye kilit bir konuma sahiptir. Zira, önemli bir su kaynağı olan Golan Tepelerini 1967 Savaşı'nda kaybetmesi, diğer yandan Türkiye'nin kendi ekonomik ve sosyal kalkınma politikası çerçevesinde Güneydoğu Anadolu Projesi'ni gündeme getirmesiyle Suriye, tehdit algıladığı ülkelere karşı terörizmi dengeleyici bir baskı unsuru olarak kullanmaya başlamıştır. Suriye'nin bu tutumu Türkiye-İsrail yakınlaşmasının temel gerekçelerinden biri olmuştur. Neticede Türkiye ile İsrail arasında 1996' dan itibaren askeri ve savunma, su, tarım konularında işbirliği inşa edilmiştir. Bu yakınlaşmanın da etkisiyle Suriye, 20 Ekim 1998'de Adana Mutabakatı'nı imzalayarak Türkiye'ye karşı terörizmi kullanmayacağını kabul etmiştir. Su kaynaklarının kullanımı Suriye politikalarında çatışmacı bir özellik taşırken, Türkiye ile İsrail arasında 2004 yılında imzalanan anlaşma ile ivsomutlaşan Manavgat Suyu Projesi ise, suyun aynı zamanda bölgede işbirliğinin kaynağı olabileceğini göstermektedir. Anahtar Sözcükler Su, kıtlık, Güvenlik, Çatışma, İşbirliği
Özet (Çeviri)
ABSTRACT DEMİR, Hakan. Water and Security between Turkey, Syria and Israel, Master's Thesis, Ankara, 2005 The Middle East has always been a strategic area for world power struggle not only because of its religious and cultural heritage, but also having pivotal sea-trade ways and approximately 67 % of world oil. Although the Middle East is rich on oil resource, the region is scarce on water resources. Considering annually 3% population increase, in addition to dry/semi-dry climate features, depending the social-economic development policies of the Middle East countries, water resources are especially vital for agriculture, in terms of food security, industrial and domestic usage. In this context, insufficient water resources or dependancy on other countries for water is perceived as one of the major threats to the national security. In other words, water is as strategic as what oil means to the developed Western countries. Therefore, the usage of water resources potentially causes either cooperation or conflict in the region. More specifically, the usage of water resources in the Jordan- Yarmuk and Firat-Dicle basins is a zero-sum game on the basis of national security approaches of fellow-shore countries. From this point of view, Syria has a key position. After losing Golan Heights which is a critical water resource to Israel in 1967 and Turkey's ongoing Güneydoğu Anadolu Project for its own socio-economic development policies, Syria started to use terrorism as a counterbalance against land and water to the countries which are perceived as threat. This approach of exporting terrorism reflected itself as one of the major reasons for Turkey-Israel alliance, and cooperation for defense, water and agriculture after 1996. With the effect of overwhelming pressure of this alliance Syria signed Adana Agreement on 20 October 1998, and accepted to stop exporting terrorism to Turkey. While the usage of water resources is an example of conflict in Syria policies; in contrast, the Manavgat Water Project, signed between Turkey and Israel in 2004, constitutes a significant example of cooperation. Key Words Water, Scarcity, Security, Conflict, Cooperation VI
Benzer Tezler
- ABD'nin Ortadoğu'ya yönelik politikaları çerçevesinde Kuzey Irak'taki gelişmeler ve Türkiye'ye etkileri
Recent developments in the Northern Iraq and the impacts on Turkey within the context of the United State's policy Toward Middle East
ZEKAİ BAŞOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Uluslararası İlişkilerSelçuk ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SÜLEYMAN KARAÇOR
- The change of Türkiye's relations with Syria and Israel (2002-2014)
Türkiye'nin Suriye ve İsrail ile ilişkilerinin değişimi (2002-2014)
BURAK BINARCI
Doktora
İngilizce
2023
Uluslararası İlişkilerAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SITKI BİLGİN
- Lessons learned from Turkey's international mediation efforts in Syrian-Israeli and Palestinian-Israeli conflicts since 2002: Impact of impartiality of the mediator on the mediation outcomes
2002?den itibaren İsrail-Suriye ve İsrail-Filistin uyuşmazlıklarında Türkiye?nin arabuluculuk girişimlerinden öğrenilenler: Arabulucunun tarafsızlığının arabuluculuk sonuçlarına etkileri
CAN ÖZCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Uluslararası İlişkilerSabancı ÜniversitesiUyuşmazlık Analizi ve Çözümü Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DOĞA ULAŞ ERALP
- Bir politika aracı olarak su sorunu ve bunun Türkiye'nin Güney komşuları ve İsrail ile olan ilişkilerine etkisi
Water problem as a political tool and its affect on Turkey's relations with Southearn neighbours and İsrael
ÖZLEM ÖZKÖSEDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Uluslararası İlişkilerUludağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF.DR. İBRAHİM CANBOLAT
- 'Yükselen duvarlar' Soğuk Savaş sonrası değişen savaş kavramı sonucu devletlerin yeni güvenlik anlayışı
'Rising walls' the new security concept of states as a result of the changing concept of war after the Cold War
ECENAZ TERZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN YILDIRMAZ