Bağımsız denetim ve Türkiye'deki Yeri
Independent auditing and its status in Turkey
- Tez No: 160686
- Danışmanlar: PROF. DR. SELMAN AZİZ ERDEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
IX ÖZET Günümüzde işletmeler giderek büyümekte, işletmelerin ortaklık yapılarında önemli değişimler olmakta ve ortak sayılan artmaktadır. Bu duruma paralel olarak, işletmelerle ilgili olan kredi kurumlarının sayısında da artış olmaktadır. İşletmeyle ilgili olan yatırımcı ve finansal kurumlanın, işletmelerin finansal durumu, faaliyet sonuçlan ve işletmenin içinde bulunduğu veya karşılaşabileceği risklerle ilgili olarak yeterli, doğru ve güvenilir bilgiye olan ihtiyaçları artmaktadır. İşletme ilgililerinin kendilerine sunulan bilgilerin doğruluğunu direkt olarak işletmenin kendisinden öğrenme ve bu bilgileri inceleme olanağı da söz konusu değildir. Bu sebeple bu yatırımcılara ve finansal kurumlara doğruluğu ve gerçekliği denetlenmiş bilgi sunulmalıdır. Doğru ve gerçek bilgiye ulaşmak için yapılan denetimin, ilk zamanlardaki amacı muhasebe sistemindeki hata ve hileleri ortaya çıkarmak iken; işletmelerin büyümesi, incelenecek olan belge ve kayıtların sayısmda önemli artışların olması sebebiyle denetimin de amaçlarında değişiklikler olmuştur. Bağımsız denetimin esas amacı işletmeyle ilgili olanların alacakları kararlara yardımcı olmak için işletmenin mali tablolarının doğruluğu ve gerçekliği hakkında genel bir görüş bildirmektir. İşletme yöneticilerinin, her zaman için işletmenin mali durumunu olduğundan daha iyi veya daha kötü gösterme ihtimalleri vardır. Bağımsız denetim özellikle sermaye piyasalarına yatırım yapan yatırımcıların haklarım korumak ve bu yatırımcıların kasıtlı olarak yatırmalarını ve zarara uğratılmalarını önlemek için gereklidir. Dünyada uzun zamandan beri uygulanmakta olan bağımsız denetim Türkiye'de daha yeni gelişmektedir. Türkiye'de muhasebe ve denetim ile ilgili birçok yasa tasarısı ve kanun teklifleri hazırlanmasına rağmen bunların yasalaşması sürecinde birçok engelle karşılaşılmış ve bu tasan ve tekliflerin yasalaşması uzun süre gecikmiştir. Türkiye'de 1981 yılında Sermaye Piyasası Kanunu çıkarılmış ve bu kanuna dayanılarak sermaye piyasasında denetimin ilke ve esaslarım düzenleyen çeşitli yönetmelikler ve tebliğler yayımlanmıştır. 1989 yılında ise Türkiye'de muhasebe ve denetim mesleğini düzenleyen 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunuçıkarılmıştır. Türkiye'deki 2001 krizi sonrasında birçok bankanın iflas etmesi sonucu kamuoyunun ve yatırımcıların bankalara ve sermaye piyasalarına olan güveni azaltmıştır. Sermaye piyasalarına güven unsurunu geri kazandırmak ve etkin kılmak için bankalarla ilgili 3182 sayılı Bankalar Kanunu ve 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu kapsamında yapılan denetimlere ağırlık verilmiştir. Buna bağlı olarak bankaların faaliyetlerini daha yalandan ve etkin bir şekilde takip etmek için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu kurulmuştur. Türk Ticaret Kanunu'nda da denetim ile ilgili bazı düzenlemeler mevcuttur. Ancak bu denetimler tam anlamıyla bir bağımsız denetim değildir, kanunda daha çok şirketlerin denetim kurulları için düzenlemeler yapılmıştır. Türk Ticaret Kanunu'nda belirtilen denetim kurulu, şirketin işlem ve faaliyetlerini sadece ortaklar açısından denetlemektedir. Bağımsız denetim ise şirket ortaklarının yanı sıra, şirketle ilgili üçüncü kişilere ve devlete yönelik yapılmaktadır.
Özet (Çeviri)
XI ABSTRACT Nowadays companies enlarges, their share types changes and number of shareholders increases. Besides this enlargement, number of the creditor institutions related with these companies increases, too. Related investors and financial institutions need more, enough, correct and reliable information about the financial situation, operation results and the risks that company has or will have. These related people and institutions have not the possibility of receiving the information directly from the company and surveying them. So the information submitted to the investors and financial institutions must be audited for its correctness and reliability. At the beginning the aim of auditing, that's performed to reach the true and correct information, was to detect the faults and cheats in the accounting system. But the aim of auditing has changed as a result of increasing number of companies, documents and accounting entries. The primary objective of independent auditing is to give an opinion about the correction and reliability of financial statements of the company to help related investors and institutions make decision. There is always a possibility that company directors may show the financial situation of the company better or worse than it really is. Independent auditing is important especially in capital markets to protect the rights of investors and to keep them from being tricked and made loss on purpose. Independent auditing is applied for a long time in the world but in Turkey it's a new application. Althought many skeleton laws and resolves had been prepared about accounting and auditing but the period of legalisation delayed because of the obstruction occured in this process. In 1981 No.2499 Capital Market Law was legislated and then regulations and announcements published based on Capital Market Law to determine the basis of auditing in capital markets of Turkey. No.3568 Certified Public Accountants Law that arranges the accounting and auditing business, legislated in 1989. The result of the bankruptcies of many banks after 2001 crisis in Turkey is the collapse of the trust of public and investors in banks and capital markets. Auditing operations that are based on No.3182 Banks Act and No. 12 11 Centaral Bank of the Republic of Turkey Law became more and more important to re-create this trust and make it effective. Also Banking Regulation and SupervisionXII Agency was established to check the activities and operations of the banks closer and more effective. There are also some arrangements about auditing in Turkish Commercial Law. But this auditing is not independent exactly and instead it's more about audit committees of companies. Audit committee, defined in Turkish Commercial Law, checks the operations and transactions only by the standpoint of shareholders. But independent auditing, besides shareholders, is also done for related third parties and the state.
Benzer Tezler
- Katılım bankacılığı ilkelerine uyum ve teverruk ürünü denetim yapılanması
Compliance with participation banking principles and auditing tawarruq product
HÜSEYİN ARİF SAYILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bankacılıkİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAVUT PEHLİVANLI
- İç denetimin yönetim fonksiyonlarının yerine getirilmesindeki rolü: Türkiye'deki büyük işletmeler üzerinde bir saha araştırması
The Role of internal auditing in practicing management fucntioning: Field research on Turkey's big companies
MEHMET ÜNSAL MEMİŞ
- Finansal piyasalarda elektronik risk ve denetimi
Electronic risc and auditing in the financial markets
HASAN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
BankacılıkMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET ÇİLİNGİRTÜRK