Eski Türkçede (VIII.YY.-XII.YY) yardımcı fiiller
Auxiliary verbs in old Turkish (VIII-XII. centuries)
- Tez No: 161056
- Danışmanlar: PROF.DR. NEVZAT ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Eski Türkçe, Yardımcı (Eylemler) Fiiller, Birleşik (Eylemler) Fiiller, Old Turkish, Auxiliary Verb, Compound Verb
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 437
Özet
Bu tez, VIII. yy. - XII. yy. arası Göktürk, Uygur ve Karahanlı sahalarındaki yardımcı fiilleri belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Ele alınan yardımcı fiiller, yapı ve fonksiyon açısından değerlendirilmiştir. Buna göre, yardımcı fiiller“I. Esas Anlamını Korumuş veya İşlev İncelikleri Kazanmış Olan Yardımcı Fiiller”ve“II. Esas Anlamını Kaybederek Kalıplaşmış Olan Yardımcı Fiiller”olmak üzere iki grupta incelenmiştir. Birinci gruptaki yardımcı fiiller de kendi içerisinde“İsimlere Gelen Yardımcı Fiiller”ve“Fiillere Gelen Yardımcı Fiiller”olmak üzere ikiye ayrılmıştır. İsimlere gelen yardımcı fiiller“Oluş ve Kılış Fonksiyonu İle İsme Gelen Yardımcı Fiiller”ve“Bildirme Fonksiyonu İle İsme Gelen Yardımcı Fiiller”olarak incelenmiştir. Fiillere gelen yardımcı fiiller ise kendi içerisinde beş grupta incelenmiştir. Bunlar; 1. Karmaşık Fiiller, 2. Birleşik Kipli Yardımcı Fiiller, 3. Kuvvetlendirme ve İhtimal Fiilleri, 4. Bir Yanı Zarf Fiil Bir Yanı Yardımcı Fiil Olan Birleşik Fiiller veya Tasvir Fiilleri, 5. Belirleyici Yardımcı Fiiller, şeklindedir. İkinci ana grup olan“Esas Anlamını Kaybederek Kalıplaşmış Olan Yardımcı Fiiller”de ise tamamıyla anlam kaymasına uğrayarak kalıplaşma temayülü gösteren yardımcı fiiller ele alınmıştır. Burada birleşik fiilleri oluşturan yardımcı fiiller somut anlamdan sıyrılarak soyut anlama geçmiş ya da geçme temayülü göstermiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis has been prepared to identify the auxiliary verbs used in Köktürk, Uigur, Karakhan fields, between Vm th and XII th centuries. The mentioned auxiliary verbs are evaluated according to the formation and the function. Therefore, the auxiliary verbs are examined into two groups:“I. The auxiliary verbs that preserved the main meaning and gained some functional details”and“II. Stereotyped auxiliary verbs that lost the main meaning.”The auxiliary verbs of the first group are divided into two group called“The auxiliary verbs used with noun”and“The auxiliary verbs used with verbs”. The auxiliary verbs used with nouns are examined as“The auxiliary verbs used with nouns with the function of formation and renderer”and“The auxiliary verbs used with nouns with function of information.”The auxiliary verbs used with verbs are examined in five groups: 1. Complex verbs, 2. Auxiliary verbs with compound mood, 3. Verbs of strengthening and probability, 4. Compound verbs which are adverb verbs on one side and auxiliary verb on the other sides or descriptive verbs, 5. Definitive auxiliary verbs. In the second main group“The stereotyped auxiliary verbs that lost the main meaning”the auxiliary verbs that had meaning slip and tend to be stereotype are dealt with. There, the auxiliary verbs that form compound verbs leave the concrete meaning out and adopt the abstract meaning or tend to adopt it.
Benzer Tezler
- Tügolbay Sıdıkbekov'dan seçme metinler üzerine köken bilgisi çalışması
Başlık çevirisi yok
VİLDAN KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DilbilimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGUT KARACAN
- Eski Türkçede (VIII. - XII. yüzyıl) ikilemeler
Hendiadys in old Turkic (VIII. - XII. century)
AHMET KARAMAN
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN AYDIN
- Eski Türkçede bilge kavramı
Old Turkish 'bilge' consept
SÜMEYYE KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AKARTÜRK KARAHAN
- Eski Türkçede ok/ök enklitiği
The Enclitic of ok/ök in Old Turkic
İSMAİL ILGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT GÜL
- Ovidus'un Amores adlı yapıtında rhetorik sanatı öğelerinin kullanımı
Ovid's use of the rhetorical figures in the Amores
Ü. FAFO TELETAR