Doğu Anadolu Erken Transkafkasya kültürünün Karaz, Pulur ve Güzelova malzemesi ışığında tekrar değerlendirilmesi
In the Light of materials from Karaz, Pulur and Güzelova the re-evaluation of Early Transcaucasian culture in Eastern Anatolia
- Tez No: 162403
- Danışmanlar: PROF. DR. ALTAN ÇİLİNGİROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 947
Özet
“Doğu Anadolu Erken Transkafkasya Kültürü'nün Karaz, Pulur ve Güzelova Malzemesi Işığında Tekrar Değerlendirilmesi”başlıklı doktora tezi Yakındoğu Geç Prehistoryası'nın, kronolojik ve coğrafi açıdan en büyük kültürlerinden biri olan Erken Transkafkasya Kültürü'nü konu almaktadır. Kültür, MÖ. IV. binyıl ortalarından MÖ. II. bin yıl başlarına değin neredeyse iki bin yıla yakmbir süre Kafkaslardan Filistin'e değin geniş bir alanda varlık gösterir. Erken Transkafkasya kültürü kendine özgü keramik geleneği, mimarisi ve yan-göçebe hayvancı sosyo-ekonomik geçim şekli ile ayırt edilebilmektedir. Zamansal ve coğrafi açıdan bu büyüklük kültürün isimlendirilmesinden kronolojisine değin bir çok sorunun bünyesinde kalıcı olmasına neden olmuştur. Aynı zamanda bu coğrafi büyüklük, kültür için“bölgeselleşmenin”kaçınılmaz olmasını sağlamıştır. Kültüre dair bölgeselleşmenim gözlendiği önemli bir alanda Doğu Anadolu ve Erzurum Bölgesi'dir. Erzurum Bölgesi'nde arkeolojik çalışmalar 1940'lann ortasında Karaz Sondajı ile başlar. Bunu Karaz, Pulur ve Güzelova'daki birer sezonluk kazılar izler. Kuzeydoğu Anadolu Prehistoryası konusunda ilk verilerin elde edilmesini sağlayan bu çalışmalar aynı zamanda keramikten kemiğe oldukça zengin buluntu gruplarının gün ışığına çıkmasını sağlar. Söz konusu doktora tezinde çoğunluğu Erzurum Müzesi depolarında korunan 3000'e yakın eser incelenmiştir. Ayrıca bu malzemenin karşılaştırılması için söz konusu kültüre dair malzemenin dağılmış bulunduğu bölge müzelerinde de bir dizi inceleme gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalar dışında Erzurum Bölgesi'nde yürütülen yüzey araştırması çalışmaları ve tek sezon Pulur'daki sondaj niteliğindeki araziye dönük çalışmalar, kültürle ilgili bölgeye yönelik bilgilerimizin güncellenmesini sağlamıştır. Adı geçen tez kapsamında ayrıca, müze çalışmaları, arazi çalışmalarından elde edilen veriler ve son dönemde kültürle ilgili genel çalışma ve görüşlerden hareketle Erken Transkafkasya Kültürü için genel anlamda bir“tekrar değerlendirme”çalışması yapılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The subject of the Ph.D. thesis, which is entitled,“In the Light of Materials from Karaz, Pulurand Giizelova Re-evaluation of the Early Transcaucasian Culture in Eastern Anatolia”is theEarly Transcaucasian Culture which is one of the biggest cultures in Late Prehistoric period ofNear East from a viewpoint of chronological and geographical aspect. This culture existed ina huge area which extends from Caucasian Range to Philistine. It continued almost twothousands years from mid-IV to mid II millenium B.C. because of this greatness in terms ofchronological and geographical there are several chronic problems in the structure of theculture, these problems show differences from its denomination to its chronology. Also byreason of this geographical size this culture reflects regionalism. One of the important sub-regions which extended the E Tr. Culture is“Erzurum Area”. The archaeologicalinvestigations in Erzurum Region began with Pulur Sounding in 1944. It was followed byexcavations in Pulur and Güzelona mounds. These early researches had brought light manyfinding groups which consist of vessels, stones, bones and metal artifacts. Also by courtesy ofthese researches first clues about Prehistory of Eastern Anatolia had been obtained. Within thecontex of this dissertion total 3000 objects which exsisted in Erzurum Museum wereexamined in detail. On the other hand, in order to make comparison all museums wherecontained E.Tr. materials from different regions in Eastern Anatolia had been visited. Exceptfrom these studies, surveys in Erzurum and Pasinler plains and a drilling in Pulur Mound havebeen peiforined. These new investigations refreshed our knowledge about Prehistory of theNortheastern Anatolia. Finally in the light of all original data from old and new researches,re-evaluation of Early Transcaucasian Culture in Erzurum Region and Eastern Anatolia hadbeen tried.
Benzer Tezler
- Erken Demir Çağında Doğu Anadolu ile Transkafkasya arasında gelişen kültürel ilişkiler
Cultural connection between eastern Anatolia and Transaucasia in the early iron age
A.SEMİH GÜNERİ
- Erzurum Arkeoloji Müzesi Kura-Aras Kültürü Ocakları
Kura-Araxes Culture hearths from the Erzurum Archaeology Museum
NURDAN ÇALKAYA
- Erken transkafkasya kültürü'nün Kuzeydoğu Anadolu yayılımı(Kars-Ardahan)
Distribution of early transcaucasian culture in Northeastern Anatolia(Kars-Ardahan)
ASLIHAN SAVAŞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiKafkas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYHAN YARDİMCİEL
- Çiğdemtepe Höyüğü 2019-2020 yılı kazıları ve Erken Tunç Çağ pişmiş toprak buluntuları
Çiğdemtepe Mound excavations in 2019-2020 and Early Bronze Age terracotta finds
ERMAN AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ArkeolojiAtatürk ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YALÇIN TAVUKÇU
- Doğu Anadolu ve Kafkasya'daki son Tunç Çağı Erken Demir Çağı dikilitaşları
Obeliks, tombstone eastern Anatolia and Caucasus Late Bronze Period-Early Iron Period
DENİZ MELTEM DAŞDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGÜN LAFLI