Madde cevap kuramına dayalı olarak çok kategorili maddelerde madde ve test yanlılığının (işlevsel farklılığının) incelenmesi
An investigation of differential item and test functioning at polytomous items based on item response theory
- Tez No: 162446
- Danışmanlar: DOÇ.DR. OYA SOMER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
ÖZET Madde cevap kuramına temellenen madde işlev farklılık çalışmaları, farklı alt grup/popülasyon üyelikleri olan gruplar arası karşılaştırmalarda olduğu kadar, farklı kültürler arasında da madde/ test işlev farklılığının belirlenmesinde ya da ölçüm eşdeğerliğinin incelenmesinde oldukça güçlü yöntemler sağlamaktadır. Bir ölçek yada madde aynı örtük özelliği her iki grupta aynı şekilde ölçemiyorsa(ölçüm eşdeğerliği yoksa) testten elde edilen sonuçlara göre gruplar arasındaki benzerlik yada farklılıklar, ilgilenilen örtük özellik kapsamında yorumlanamaz. Geleneksel test kuramı içerisinde bu olgu ölçek/test yanlılığı (test bias) yada madde yanlılığı (item bias) olarak, madde cevap kuramı kapsamında ise işlevsel farklılık (Differential Functioning-DF) olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmada madde cevap kuramına dayalı olarak kişilik, tutum gibi psikolojik özelliklerin ölçümünde çoklu kategorili likert tipi maddelere uygun Ağırlıklandırılmış Cevap Modeli kullanılmıştır. Araştırmada, farklı örneklem genişlikleri (n=500, n=1000 ve n=1500) oluşturulmuş ve madde-test işlev farklılığının araştırılmasında üç işlev farklılık yöntemi (Olabilirlik Oram Testi Model Karşılaştırma Yöntemi (LR), Madde-Test îşlev Farklılık (DFIT) Yöntemi ve Parametre Karşılaştırma Yöntemi (PARSCALE) ile çalışılmıştır. Bu örneklem genişlikleri ve işlev farklılık yöntemleri ile, bir kişilik ölçeği boyutu üzerinde geniş bir örneklem grubu verileri kullanılarak, kadın-erkek alt grup karşılaştırmaları yapılmıştır. Ayrıca bu koşullardaki karşılaştırmalar 0.01 ve 0.05 nominal alfa değerlerinde değerlendirilmiştir. 500 örneklem genişliğinde olabilirlik oram testi ve madde parametre karşılaştırma yöntemlerinin işlev farklılığım saptamada güçsüz kaldığı, örneklem sayışırım artmasıyla (1000 ve 1500 koşullarında) her iki yöntemin benzer sonuçlar verdiği ve 0.01 hem de 0.05 nominal alfa seviyelerinde gruplararasında işlev farklılığı gösteren maddelere karşı hassasiyetlerinin arttığı gözlenmiştir.Buna karşın DFIT yöntemi tüm örneklem genişliklerinde daha tutarlı sonuçlar vermiştir ve test düzeyinde gruplar arasında işlev farklılığı saptanmamıştır. Araştırmada 6'mcı ve 7'inci maddelerin gruplararasında en belirgin madde işlev farklılığı gösterdiği ve Uzlaşma özelliği açısından değerlendirildiğinde; 6'mcı maddede kadınların daha örtülü/gizil bir antagonistik kişilik özelliği varken, 7'inci maddede ise erkeklerin açık ve saldırgan bir ifadeyi daha kolay benimseyebildikleri görülmüştür. Böylesi bir sonuç, psikolojik özelliklerin/yapıların içerik ile ilgili incelemelerinde madde işlev farklılığının önemli bir katkısı olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Studies of differential item functioning established on item-response theory, provides quite powerful methods in examining the measurement equivalance or determining the item-test differential functioning among different cultures as well as in the comparison among groups that has members from sub group/population. If a scale or same item latent trait cannot measure likewise the two groups (i.e. if they do not have measurement equivalance) the differences or similarities among groups that obtained from the test, cannot be commented upon in the concern of latent trait. This fact is named in the traditional test theory as test bias or item bias, in the item response theory however, it is called as differential functioning. In this study, relying on item response theory, Graded Response Model which is appropriate to the polytomous like items is applied in the measurement of personality, attitude and the like psychological features. In the research, different sample size with (n=500, n=100 and n=1500) has been established and in search of item-test differential functioning three different functioning methods Likelihood Ratio Test Method (LR), Item-Test Differential Functioning (DIFT) and Parameter Comparison Method (PARSCALE) has been used. With this sample with and differential functioning methods a comparison was held between male-female subgroup by using a wide sample data on personality scale dimension. Besides, the comparisons under these circumstances have been evaluated between 0.01 and 0.05 nominal alpha scale. The weakness of a Likelihood Ratio Test and Item Parameter Comparison Methods of 500 sample with has been observed; thus by increasing the sample number (under the 1000 and 1500 circumstances) both of the methods gave similar data and an increase in the sensitivity against the items that displays differential functioning among groups to the 0.01 and 0.05 nominal alpha level has been observed. Despite this, the DIFT Method has given more consistent results among all sample with and in the test level differential functioning among groups was not determined. In the search, items 6 and 7 are the items that display the most evident differential item functioning and as for Agreement feature, in item 6 while women have more covert/mystified antagonistic feature, in item 7 it is seen that men adopt easily an evident and aggressive expression. Such a result displays the importance of contribution of differential item functioning in search of the content of the psychological feature/structure.
Benzer Tezler
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Çok boyutlu kişilik envanterinin madde - cevap kuramına göre kısa formunun geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi
Development of the short form of multidimensional personality inventory with item response theory and examination of its psychometric characteristic
ARKUN TATAR
- Açık uçlu maddelerde otomatik puanlamanın güvenirliği ve test eşitleme hatalarına etkisi
The reliability of automated essay scoring and its effect on test equating errors
İBRAHİM UYSAL
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ DOĞAN
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- 7. sınıf görsel sanatlar dersinin perspektif konusunun çok alanlı görsel sanatlar eğitimi yöntemine göre işlenmesinin öğrenci başarısına etkisi
Effect of perspective subject of 7th-grader visual arts lesson on student success by multi-field visual arts education method
LÜTFİ AKDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA EVREN DAŞDAĞ