Tip 1 ve tip 2 diabetes mellitus hastalarında öz-etkililik ile metabolik sonuçlar arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation the connection between self-efficacy and metabolic outcomes of patient with type I and type II diabetes mellitus
- Tez No: 163778
- Danışmanlar: PROF. DR. AYNUR ESEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Tip 1 ve Tip 2 Diabetes Mellitus Hastalarında (k-Etkililik ile Metabolik Sonuçlar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Bu araştırmada Tip I ve Tip II diabetes mellituslu hastalan öz-etkililikleri (self- efficacy) ile metabolik kontrol sonuçlan arasındaki ilişkiyi incelemek; metabolik hedeflere ulaşmada öz-etkililiğin etkisini saptamak amacı ile yapılmış tanımlayıcı ve analitik bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemini Kasım 2004 - Nisan 2005 tarihleri arasında en az 6 ay önce diyabet tanısı almış olan, Karaman Devlet Hastanesi Dahiliye Polikliniğine tedavi/kontrol için gelen, olasılıksız örneklem yöntemi ile seçilen 47 tip 1 ve 126 tip 2 diabetes mellituslu hasta oluşturmuştur (n=173). Araştırmada veri toplama aracı olarak tip 1 diyabetlilerin öz-etkililiklerini ölçmek için Grossman, Brink ve Houser tarafından geliştirilen Pınar tarafından türkçeleştirilen, 24 maddeden oluşan öz-etkililik ölçeği ile tip 2 diyabetlilerin öz-etkililiklerini ölçmek için Jaap Van Der Bijl, Ada Van Poelgeest-Eeltink, Lillie Shortrige-Bagget tarafından geliştirilen, Usta tarafından türkçeleştirilen ve 20 maddeden oluşan ölçek ve araştırmacı tarafından oluşturulan hasta tanılama formu kullanılmıştır. Araştırmada hastalann metabolik kontrol düzeylerini değerlendirmek için açlık kan şekeri, HbAlc, kan basıncı, beden kitle indeksi ve kan lipitleri ölçümleri yapılmıştır. Araştırma verilerini değerlendirmek ve değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek için yüzdelik test, varyans analizi, korelasyon ve t testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlanna genel olarak bakıldığında tip 1 diabetes mellitus hastalarının öz-etkililiklerinin (%87.24), tip 2 diabetes mellitus hastalarının öz- etkililiklerine göre (%53.97) daha yüksek olduğu ve tip 1 diabetes mellitus hastalarının öz-etkililikleri ile metabolik kontrol sonuçlan arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin bulunduğu saptanmıştır. Bu sonuçlar ayrıntılı olarak incelendiğinde tip 1 diabetes mellituslu hastalarda demografik özellikler ile öz-etkililik arasında anlamlı ilişkinin olmadığı, tip 2 71diabetes mellitusta ise demografik özellikler ile öz-etkililik arasında anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Tip 1 diyabetli hastaların öz-etkililikleri ile metabolik kontrol sonuçları incelendiğinde ise HbAlc, total kolesterol, HDL kolesterol ve kan basıncı arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Tip 2 diyabetli hastaların öz-etkililiklei ile yaş, AKŞ, HbAlc, total kolesterol, trigliserid düzeyleri arasında negatif bir ilişki, HDL düzeyi ile ise pozitif bir ilişki olduğu görülmüş fakat değişkenler arasındaki bu ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Sonuç olarak diabetes mellituslu hastaların özellikle de tip 2 diabetes mellitusluların öz-etkililik düzeylerinin çok yeterli olmadığı ve diyabetli hastaların hedeflenen metabolik kontrol sonuçlarını etkilediği saptanmıştır. Bu sonuçla ışığında diabetes mellitus hastalarının özellikle de tip 2 diabetes mellitus hastalarının öz-bakım güçlerini arttırmak için öz-etkililik düzeylerini arttırmak gerektiği bu nednle de hastayı bilgilendirici ve motive edici etkin eğitim programlarının başlatılması ve sürdürülmesinin yaran düşünülmüş ve önerilmiştir. 72
Özet (Çeviri)
The Investigation the Connection Between Self-Efficacy and Metabolic Outcomes of Patient with Type I and Type II Diabetes Meffitus In this research we try to analyse the relation between self-efficacy of patients who have type 1 and type 2 diabetes mellitus and the results of metabolic control, this research is a kind of analitic survey to determine the effect of self efficacy to reach the metabolitic aims. The sample of this research is consist of the patients between November 2004 and April 2005, who were diagnosed by diabetes at least 6 monts ago, in Karaman State Hospital, they are chosen without possibility method with 47 type 1, 126 type 2 (n=173). In this research, I use the scale to measure the self-efficacy of type 1 diabetes which was developed by Grosman, Brink and Houser and translatet of Turkish by Pınar, it consits of 24 items and for those who has type 2 diabetes, I use the scale which was developed by Jaap Van Der Bijl, Ada Van Poelgeest-Eeltink, Lillie Shortrige-Bagget and translated to Turkish by Usta. This scale is consist of 20 items. In the research, to analyse the level of metabolic control is take the measures of famine blood test, HbAlc, blood pressure whole body mass index, and blood lipit. To evaluate the evidence of the research and to analyse the relationship between the factors I use frequencies, variance correlation analysis and t test is used. When we look at the results of the research the self efficacy of the patience of type 1 diabetes mellitus (%87.24) is higger than the self efficacy of patience who has type 2, (%53.97) diabetes mellitus, and the patient who has typeldiabetes mellitus has statistical significant relation between the self efficacy and result of metabolic control. These results are examined carefully in typel patient, there is no significant relation between the demographic features and the self efficacy, but in type 2 patient there is a relation between the demographic features and the self efficacy. If we analyse the self efficacy and the results of metabolic control of the typel patients the there is a significant relation between 73HbAlc, total cholesterol, HDL cholesterol and blood pressure. In type 2 patient there is a negative relation between the self efficacy and age, AKŞ, HbAlc, total cholesterol, trigliserid level, and a pasivite relation between HDL level, but the relation between the variables is not statistically significant. As a result, the diabetes mellitus patients, especially type 2 diabetes mellitus the goal of patients level of self efficacy is not sufficient, and it affects the results of the level of metabolic control. According to the results of this research, the patients who have diabetes mellitus especially type 2 patients to increase the power of self-care and self- efficacy level, we must inform and motivate the patients with the must start efficient training program and continue the program. 74
Benzer Tezler
- Tip 2 diyabetes mellitus hastalarında diyabetik ayak bilgisinin ve özetkililiğinin araştırılması
Research of diabetic foot knowledge and self-effi̇cacy of TYPE 2 diabetes mellitus patients
ASLI KIR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN ŞENGÜL
- Diabetes mellitus hastalarında diyabetik ayak bilgi düzeyi ve ayak bakımı davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of diabetic foot knowledge and foot care behaviors in patients with diabetes mellitus
İBRAHİM TİPİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUNDA GÖKGÖZ DURMAZ
DOÇ. DR. OĞUZHAN AKSU
- Diabetes mellitusta morisky tedavi uyum ölçeği-8' in Türkçe geçerlilik güvenilirlik çalışması ve hastalarda tedavi uyumunu gösteren faktörlerle ilişkisinin saptanması
The validity and reliability survey of the eight item morisky medication adherence scale in Turkish diabetic patients and evaluation of correlation between diabetes mellitus medication adherence predictors and the eight item morisky medication adherence scale.
ZEYNEL ABİDİN SAYİNER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıGaziantep Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESEN SAVAŞ
- Diyabet polikliniğine başvuran tip 2 diyabetli hastalarda kronik hastalıklara uyum ölçeği ile HBA1C ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship of adaptation to chronic illness scale and HBA1C in type 2 diabetes patients
GÜLŞAH YÖNEY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÖZDEMİR
- İnsülin kullanan diyabet hastası bireylerde insülin uygulama bilgi, becerilerinin ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of insulin administration knowledge, skills and related factors in insulin using diabetes patients
SERHAT ARDIL GÜRARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAN ÖNER