Tip 2 diyabetli bireylerde öz etkililiğin cinsel yaşam kalitesine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of self-efficacy on quality of sexual life in individuals with type 2 diabetes
- Tez No: 869303
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYLA DEMİRTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, İç Hastalıkları, Nursing, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: cinsel yaşam kalitesi, hemşirelik bakımı, öz etkililik, tip 2 diyabet, nursing care, quality of sexsual life, self-efficacy, type 2 diabetes
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Amaç: Bu araştırma, tip 2 diyabetli bireylerde öz etkililiği ve cinsel yaşam kalitesini belirlemek, ikisi arasında ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, tanımlayıcı ve prospektif olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Gazi Hastanesi Diyabet ve Obezite Polikliniğine başvuran diyabetli bireyler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise bu polikliniğe Mart 2022–Mart 2023 tarihleri arasında başvuran, en az 6 aydır Tip 2 DM tanısı almış olan, 18-65 yaş arasında olan, son dört hafta içerisinde cinsel yönden aktif olan, evli ya da düzenli cinsel partneri olan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 204 birey oluşturmuştur. Araştırma kapsamında veriler; yüz yüze görüşme yöntemi ile araştırmacı tarafından toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak;“Hastaların Tanıtıcı Özelliklerine İlişkin Veri Toplama Formu”,“Cinsel Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kadın”,“Cinsel Yaşam Kalitesi Ölçeği-Erkek”ve“Tip 2 Diyabetlilerde Öz Etkililik Ölçeği”kullanılmıştır. Elde edilen veriler, dağılım özelliğine göre seçilmiş tanımlayıcı istatiksel yöntemler (sayı, yüzde, ortanca ve standart sapma) ile Kolmogorov- Smirnov Testi, Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Spearman Korelasyon testi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan diyabetli bireylerin yaş ortalaması 49,27±10,70'tir. Katılımcıların %50,98'i kadın, %49,02'si erkek, %85,29'u evli bireylerden oluşmaktadır. Tip 2 Diyabet Öz Etkililik Ölçeğinin toplam puan ortalaması 81,18±10,14 (min-maks: 47,00-97,00) olup, alt boyutlarından diyet+ayak kontrolü puan ortalaması 47,16±6,98; tıbbi tedavi puan ortalaması 22,17±2,50 ve fiziksel egzersiz puan ortalaması 8,09±1,63 olarak saptanmıştır. Cinsel Yaşam Kalitesi Ölçeği toplam puan ortalaması 69,74±16,13 (min-maks: 27,27-181,82) olarak bulunmuş, kadınların ölçek puan ortalaması 67,57±11,24 iken erkeklerin puan ortalaması 71,98±19,79'dur. Bireylerin öz etkililikleri ve cinsel yaşam kalitesi ile yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, çalışma durumu, meslek, beden kütle indeksi, diyabet süresi, diyabet öncesi cinsel yaşamı değerlendirme durumu ve kullanılan farmakolojik tedavi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p0,05). Sonuç: Araştırma sonuçlarına göre Tip 2 diyabetli bireylerin öz etkililikleri ve cinsel yaşam kalitesi her iki cinsiyette yüksek düzeyde saptanmıştır. Aynı zamanda öz etkililik düzeyleri arttıkça, cinsel yaşam kalitesinin de arttığı bulunmuştur. Bireylerin yaş ve beden kütle indeksi değerlerinin azalması, eğitim düzeyinin artması ile öz etkililikleri ve cinsel yaşam kaliteleri artmaktadır. Bu sonuçlara göre hemşirelere; diyabetli bireylerin tedavi ve bakımını bütüncül olarak ele alması, öz etkililik düzeyi ve cinsel yaşam kaliteleri ile bunları etkileyen faktörleri sorgulaması ve sorunlara yönelik eğitimlerin düzenlenmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: This study aimed to determine self-efficacy and sexual life quality in individuals with type 2 diabetes and to examine the relationship between the two. Materials and Methods: The study was conducted as descriptive and prospectively. The population of the research consisted of individuals with diabetes who applied to Gazi University Health Research and Application Center Gazi Hospital Diabetes and Obesity Polyclinic. The sample of the study was those who applied to this polyclinic between March 2022 and March 2023, were diagnosed with Type 2 DM for at least 6 months, were between the ages of 18-65, were sexually active in the last four weeks, were married or had a regular sexual partner, and were included in the study. It consisted of 204 individuals who volunteered to participate. Data within the scope of the research; It was collected by the researcher by face-to-face interview method. As a data collection tool;“Data Collection Form on Descriptive Characteristics of Patients”,“Quality of Sexual Life Scale-Female”,“Quality of Sexual Life Scale-Male”and“Self-Efficacy Scale in Type 2 Diabetics”were used. The data obtained were analyzed using descriptive statistical methods (number, percentage, median and standard deviation) selected according to their distribution characteristics, as well as Kolmogorov-Smirnov Test, Mann-Whitney U test, Kruskal Wallis test and Spearman Correlation test. Results: The average age of diabetic individuals participating in the research is 49.27±10.70. 50.98% of the participants are women, 49.02% are men, and 85.29% are married individuals. The total score of the Type 2 Diabetes Self-Efficacy Scale is 81.18±10.14 (min-max: 47.00-97.00), and the subscale diet+foot control score is 47.16±6.98; The treatment treatment score was 22.17±2.50 and the physical exercise score was 8.09±1.63. The total score of the Sexual Quality of Life Scale was given as 69.74±16.13 (min-max: 27.27-181.82), while women's measurement score was recorded as 67.57±11.24 points, while it was 71.98±19.79. There was no significant significant difference between the self-effects of performance and quality of sexual life and age, gender, marital status, educational status, employment status, occupations, body mass index, duration of diabetes, pre-diabetes sexual life evaluation status and pharmacological treatment used (p< 0.05). There is a strong positive relationship between the Type 2 Diabetes Self-Efficacy Scale total scores and the Sexual Quality of Life Scale total scores (r=0.72, p0.05). Conclusion: According to the research results, the self-efficacy and sexual life quality of individuals with Type 2 diabetes were found to be high in both genders. It has also been found that as self-efficacy levels increase, the quality of sexual life also increases. As individuals' age and body mass index values decrease and their education level increases, their self-efficacy and sexual life quality increase. According to these results, nurses: It is recommended that individuals with diabetes should consider the treatment and care holistically, question their self-efficacy level and sexual life quality and the factors affecting these, and organize training sessions on the problems.
Benzer Tezler
- Tip 2 diyabetus mellituslu yaşlılarda kırılganlık ve öz-etkililiğin değerlendirilmesi
Assessment of frailty and self-efficacy in the elderly with TYPE 2 diabetes mellitus
SİNEM KURTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
GeriatriAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiGerontoloji Hemşireliği Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR İNKAYA
- Tip 2 diyabetlilerde kardiyovasküler risk faktörleri ile sağlık inancı ve öz-etkililik arasındaki ilişki
Relations between health belief and self-efficacy and cardiovascular risk factors in people with Type 2 diabetes
AYFER BAYINDIR ÇEVİK
Doktora
Türkçe
2010
Hemşirelikİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEYDA ÖZCAN
- Diyabetli bireylerde diyabetik ayak riski ve oluşumunu etkileyen faktörlerin omaha tanılama sistemi ve sağlık inanç düzeyine göre değerlendirilmesi
Evaluation of diabetic foot risk and factors affecting its formation in individuals with diabetes according to the omaha diagnostic system and health belief level
MEHMET AYTEMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR VARDAR İNKAYA
- Yaşlı ve orta yetişkin Tip 2 diyabetli bireylerde kırılganlığın ayak bakım davranışları ve öz etkililiğe etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of frailty on foot care behaviors and self-efficacy in elderly and middle-aged individuals with Type 2 diabetes
DÖNDÜ BİLİCİ
- Tip 2 diyabetli bireylerde yeme davranışları ve diyete uyum durumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of eating behaviors and diet compliance in individuals with type 2 diabetes
MERVE GÜL ALTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikTrakya ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA TEVFİKOĞLU PEHLİVAN