'Global' bir kentin kuruluşu: Astana
Establishment process of a 'global' city: Astana
- Tez No: 166776
- Danışmanlar: PROF.DR. GÜNKUT AKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi ve Kuramı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 89
Özet
“GLOBAL”BİR KENTİN KURULUŞU: ASTANA Bu çalışmanın amacı, Kazakistan'ın yeni başkenti Astana'nın kentsel gelişiminin, günümüz dünyasını, dolayısı ile günümüz kent ve mimarlığını etkileyen kavramlar doğrultusunda irdelemektir. 1950 ve sonrası yaşanan, iletişim ve ulaşım teknolojilerindeki gelişmeler, 1970'lerin derin ekonomik krizi sonrası, merkez ülkelerinin post fordist üretim biçimlerini dünya ölçeğine yayarak“kapitalizmi yeniden yapılandırmaları”, bu gelişmelerin toplumsal yaşam üzerine etkileri günümüz dünyasının koşullarını belirlemiş gibi görünmektedir. Bu koşulların doğal etkileri kentlere de yansımış, sermayenin global ölçekte hareket etmeye başlaması, kent içi ve kentler arası ilişki biçimlerini etkilemiştir. Doğal olarak kentlerin fiziksel yapısı da bu durumdan etkilenmiştir. Bu çalışmanın Giriş bölümünde yukarıda anlatılan durumun genel çerçevesi özetlenmiş, bu bağlamda çalışmanın esas konusu olan Astana'nın bu çerçevenin içindeki yeri belirlenmiştir. Astana, dünya ekonomisinin global bir ağ biçiminde örgütlendiği günümüzde, bu ağa dahil olabilecek bir şekilde yeniden inşa edilmekte olan bir kenttir. Çalışmanın ikinci bölümünde, postmodernizm, post endüstriyel dönem ve globalizm kavramları ışığında, 1970'lerden sonra oluşmuş ortam ve bunun kent ve mimarlığa etkisi Melenmiştir. Yukarıda sözü edilen global ekonomi ağı, kentler arasında hiyerarşik bir ilişki doğurmuş, bu ağın içerdiği trafiği (sermaye, mal, bilgi, vs. trafiği) üreten ve kontrol eden“dünya kentleri”ile bu trafiğin içinden geçtiği“global kentler”ortaya çıkmıştır. Bu gelişme örnek olarak, Şenzen (Çin) ve Dubai (BAE) kentlerinde izlenebilmektedir. Söz konusu kentler,“mal üretimi yerine, enformasyon ve hizmet sektörü”nün baskın olduğu,“post endüstri”kentleridir. Bu koşullar altoda değişen düşünce yapısı ile, 1970'lerle beraber bir çok entelektüel alanda olduğu gibi mimarlıkta da modernizmin ve tekilciliğinin etkisini kaybettiği, vmbunlar yerine, tarih, popüler kültür gibi kavramlardan etkilenen eklektik bir mimarlığın baskınlığında, dana bir çok tarzın yaygınlaştığı bir süreç başlamıştır. Bu anlatılanlar, dünyanın pek çok kenti gibi Astana'yı da bir çok düzlemde şekillendirmekte, SSCB döneminde oluşmuş fiziksel ve sosyal yapısını değiştirmektedir. Bu değişimi daha iyi kavrayabilmek amacıyla, çalışmanın 3. bölümünde, Astana'nın başkent olmasından önce sahip olduğu fiziksel yapıyı belirlemiş SSCB dönemi mimarlık ve kent planlamasının ana unsurları anlatılmış, bunların etkisindeki Sovyetler döneminde Kazakistan'da yaşanmış kentleşme irdelenmiştir. Bu dönemde Kazakistan, büyük ölçekli sanayi yatırımlarına sahne olmuş, bunun sonucu olarak kentsel nüfusu artmıştır. Farklı işlevlere sahip bölgelerinin birbirinden net bir biçimde ayrıldığı, grid sistemli Sovyet kentlerinde konut standardizasyonu ve yeşillendirme en önemli konulardır. İklimi çok sert olan Kazakistan'da ise, bunlarla beraber iklim de planlamayı etkilemiştir. Kentlerdeki yaşama alanları, Le Corbusier'in projelerinden etkilenilerek geliştirildiği söylenilen, mikroreyon adlı konut alanlarından oluşmaktadır. 4. bölümde, yukarıda sözü edilen unsurlar doğrultusunda oluşan, Astana'nın başkent öncesi fiziksel durumu anlatılmış, başkent olarak seçilmesinin sebepleri üzerinde durulmuş ve başkent oluşu sonrası yaşanan gelişmeler detaylı olarak ele alınmıştır. 1991'de bağımsızlığını ilan eden Kazakistan'ın, Cumhurbaşkanı Nazarbayev'in görüşleri doğrultusunda, Sovyetler sonrası dönemdeki imajını yenilemek, ülkeye uluslararası yatırım girişini hızlandırmak gibi amaçlarla yeni bir başkent inşa etmek istediği görülmektedir. Japon mimar Kisho Kurokawa tarafından yapılmış“Kazakistan'ın Yeni Başkenti Astana'nın Gelişim Planı”adlı master plan çalışması ve bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesi olan“Astana'nın Çiçeklenmesi, Kazakistan'ın Çiçeklenmesi”adlı program doğrultusunda sürmekte olan gelişim süreci, kentin mevcut bölgelerinin yenilenmesinin yanında, yabancı yatırımcıyı çekmek amacıyla açılmış serbest bölgeler şeklinde organize edilmiş kentin yeni bölgelerini de kapsamaktadır. Sanayi yatırımı içermeyen bu plan çerçevesinde ağırlıklı olarak konut ve hizmet sektörü yatırımları yapılmakta, bu doğrultuda ortaya postmodernist eğilimlerin hakim olduğu, SSCB döneminden hayli farklı bir kentsel doku çıkmaktadır. ıx5. bölümde ise sonuçlar yer almaktadır. 2. bölümde çerçevesi çizilmiş günümüz kentleşmesi bağlanımda, Astana'da yaşanmakta olan sürecin, bir“global kent”oluşumuna örnek olduğu görülmektedir. Bu oluşum, SSCB döneminin kentleşmesinden önemli farklar içermekte, bu çalışmayı desteklemek amacıyla yapılmış anket sonucunda, Astana'da yaşayanların bu değişimi benimsedikleri görülmektedir.
Özet (Çeviri)
ESTABLISHMENT PROCESS OF A GLOBAL CITY: ASTANA SUMMARY The aim of the thessis is to make researches on the urban development of Astana, the new capital city of Kazakhistan, while making zoom into the concepts such as“today's city, world and architecture”. The titles of communication and transportation technologies started to be developed on 1950's and after. However, after the deep economical crises of 1970's, it was seen that the post-fordist production systems were spreaded from the western economies to all over the world, as in the aim of“re-constructing the capitalizm”. It is also seen that, the effects of these developments on the life, shaped todays' living conditions. The natural effects of these conditions were reflected to cities; interactions inside and outside of the cities were also affected because of the starting of global scale movements of the capital. Thus, the physical structure of cities were also affected. In the introduction, the main lines of the above statement are given. Thus, the place of Astana, which is the main title of the thessis, is defined. Today worlds' economy is organised as a global web, on where, Astana is a re-constructed city, according to be a part f this web. On the second chapter, the environment after 1970's and its' effects to city and architecture were studied under the lights of the concepts of post-industrial period and globalizm. The“global economy web”, which is written above, gave a birth of a relation between cities. Thus, the cities on where this web is produced and controlled, and also global the cities on where this trafic is passed through, are structured. Shenzen (China) and Dubai (UAE) can be given as examples of this developments. These cities are the“post-industrial”cities, on where“information and service sector”are dominant instead of“mass production”. Under these circumstances, the intellectual world was changed parallel to architecture and to other fields in 1970's. Thus, a new era was began, where monalizm lost its' effects XIand instead of them, a new eclectic-architecture became dominant, which was affected from history, popüler culture and etc. USSR's Astana, started to be re shaped under these statements, just like the many other cities of the world. To understand the physical changing of Astana easily, on the 3rd chapter, the main lines of the USSR architecture and urban planning and also the soviet urbanisation on Kazakhistan are given. On USSR period, it is seen that, Kazakhistan was a place of huge scale industrial investments. Therefore, its' population was increased. House standardization and environmental greening were two very important titles on soviet cities, where different functions were set on different parts of orthogonal planning system. Kazakhistans' extreme climate is also affected its' architecture and urban planning. The condiminiums on cities are settled down on“microreyons”, which are“housing islands”planned under the influences of Le Corbusier's projects. In the chapter 4, the physicall specialities of pre-capitol identity of Astana, the reasons of to be choosen as the new capitol city of Kazakhistan, and finally the developments on the capitol city of Astana will be disscussed detailly. Just after the dependence-day of Kazakhistan, it is seen that the president Nazarbayev would like to be constructed a new capitol city, to reform the country image after USSR's period, to gain accelaration to internaitonal investments on the country,and etc.“The development plan of the new capitol city of Kazakhistan”named new-master plan of Astana is designed by Kisho Krukawa, a very famous Japan architect. With this new master planned and“the bloosiming of Astana is bloosiming of Kazakhistan”named govermental decision signed by president, the already exited parts of the city are re shaped and new areas with free-zone identity are opened to have the international investments on. It is seen that, these areas are organised only for condiminiums and service sector, not for industiral investments. Thus, the new post-modernist urban developments on the city is totally different from the USSR cities. In the last chapter, the process of“searching a place”on the“global arena”of Astana will be defined. Also, this chapter has the results of reports, which were made to have a zoom on the feelings and the thoughts of Astanas' citizens, comparing Astanas' two different identity, on USSR period and as a todays' Kazakhistan new capital city. xn
Benzer Tezler
- II. Dünya Savaşı yıllarında Bursa: Siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel yaşam (1939-1945)
Bursa in the World War II: Political, social, economic and cultural life (1939-1945)
GÖKÇE SÜZGÜN IŞIK
Doktora
Türkçe
2021
TarihBursa Uludağ ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHÇET KEMAL YEŞİLBURSA
- Mudanya'da kentleşme süreci ve kentsel gelişimi etkileyen faktörler
Factors affecting urbanization process and urban development in Mudanya
SİNAN ALBAYRAK
- Kentsel tasarımda iletişimin yeri, önemi ve bir iletişim tasarımı gerekliliği
Başlık çevirisi yok
BAHAR AKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇUBUK
- Metropolitan alanlarda büyük alışveriş merkezleri ve yer seçim kriterleri: İstanbul metropolitan alanı örneği
Shopping centres in metropolitan areas and site selection criteria: İstanbul metropolitan area
CEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜZİN KAYA
- Sosyal konut yarışmalarının mekansal kalite bağlamında değerlendirilmesi: Viyana örneği
Evaluation of social housing competitions in terms ofspatial quality: Vienna as a model
ESRANUR DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN ALKIŞER BREGGER