Dikkat ve bellek uzamı kavramlarının psikometrik yoldan ayrıştırılabilirliği
The psychometric distinction berween the concepts of attention span and memory span
- Tez No: 174948
- Danışmanlar: PROF.DR. SİREL KARAKAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Deneysel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Literatür incelendiğinde dikkat ve bellek uzamının ölçümü için“sayı dizileri”görevinin kullanıldığı görülmektedir. Ancak bu görevin dikkat uzamım mı bellek uzamım mı ölçtüğü konusunda görüş birliği bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı dikkat ve bellek uzamı kavramlarının psikometrik yoldan aynştınlabilirliğini incelemek, sayı dizilerinin ne ölçtüğü konusuna açıklık getirmektir. Çalışmada sayı dizileri görevini içeren Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi B Formu (GİSD-B) ve Wechsler Bellek Ölçeği Geliştirilmiş Formu'nun (WMS-R) Sayı Dizileri alttesti kullanılmıştır. Ayrıca, odaklanmış / seçici dikkati ölçen Stroop Testi TBAG Formu ve sürdürülen dikkati ölçen İşaretleme Testi (İT) de veri toplama araçları arasında yer almıştır. Bu testlerin Türk kültürüne standardizasyonu yapılmış ve ayrıntılı birçok çalışma ile psikometrik açıdan geçerli ve güvenilir ölçme araçları oldukları gösterilmiştir (Karakaş, 2004; Karakaş ve Yalın, 1995). Veriler, Hacettepe Üniversitesi'nin 2. ve 3. sınıfina devam etmekte olan 83 gönüllü katılımcıdan elde edilmiştir (20.58 ± 1.191). Testler katılımcılara, iki ayrı oturumda ve oturum sıralan dengelenerek bireysel olarak uygulanmıştır. Psikiyatrik ve nörolojik hastalık öyküsü bulunan, bilişsel süreçleri etkileme potansiyeline sahip ilaçlan geçmişte kullanan veya halen kullanmakta olan katılımcılar araştırmaya dahil edilmemiştir. Sayı dizileri görevlerini içeren testler (GİSD-B ve WMS-R) kendi aralarında analiz edilmiştir. Aynca bu testler, dikkat (Stroop Testi TBAG Formu ve İT) ile belleği (WMS-R) ölçen testlerle birlikte analize tabi tutulmuştur. Verinin analizinde; korelasyon, faktör ve Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) analizleri uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda sayı dizileri ve bellek ölçümleri arasında anlamlı bir ilişki görülmemiştir. Sayı dizileri ve İT'nin ölçtüğü sürdürülen dikkat arasında da ilişki bulunmamıştır. Bunlarla birlikte, GÎSD-B ve WMS-R'nin sayı dizileri görevlerinin birbirleriyle yüksek ilişki içinde olduğu bulunmuştur. Ayrıca, sayı dizilerinin Stroop Testi TBAG Formunun ölçtüğü kompleks dikkatle, ayrıca da bozucu etki ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Mevcut çalışma, sayı dizileri görevlerinin öncelikle dikkat uzamı ile ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma belleği modeline göre; dikkat (merkezi yöneticinin bir işlevi), fonolojik döngü (kelimelere ilişkin belleğin düzenlendiği alan) üzerinde çalışır; buna göre bellek süreçleri yönetici işlevler ve dikkat altında gerçekleşir. Böyle bir ilişki beynin bütünleşik çalışma biçiminden de beklenen bir sonuçtur. Anahtar Sözcükler Dikkat uzamı, bellek uzamı, sayı dizileri, kısa-süreli bellek, odaklanmış dikkat, sürdürülen dikkat, kompleks dikkat, bozucu etki.
Özet (Çeviri)
According to literature both attention span and short-term memory span are measured by“digit span”tasks. But there is no consensus on whether this task measures attention span or short-term memory span. The aim of the present study is to investigate whether attention span and short-term memory span could be psychometrically differentiated and to clarify what digit span tasks measure. Digit span tasks were obtained using the Visual Aural Digit Span-Revised (VADS-R) and Wechsler Memory Scale- Revised (WMS-R). Stroop Test TBAG Form was used as a measure of focused attention, and Cancellation Test (CT) was used as a measure of sustained attention. These tests had already been standardized to the Turkish culture and numerous studies have concluded that they are reliable and valid (Karakaş, 2004; Karakaş and Yalın, 1995). Data was obtained from 83 volunteer participants who were at the undergraduates at the 2nd or 3rd grades. Age range was 20.58 ± 1.191 yrs. Tests were administered to participants individually in two different sessions. The sessions and the order within each session were counterbalanced. The participants with a history of psychiatric or neurobiological history and were under medication that could affect cognitive processes were not admitted to the study. The tests including digit spans (VADS and WMS-R) were analyzed together. Digit span tests were analyzed together with other test of attention (Stroop Test TBAG Form and CT) and memory (WMS-R). Statistical analysis included bivariate correlation analysis, principal component analysis and structural equation modeling (SEM), Analyses showed that tests of digit span were not related to tests of memory. Similarly, the relation between digit span and sustained attention (CT) was nonsignificant. On the other hand, relation between VADS Test and digit span tasks of WMS-R, and digit span tasks and complex attention scores of Stroop Test TBAG Form, including scores representing interference, was significant. The present study showed that the digit span tasks primarily represent attention span. According to the model on working memory; attention (a function of the central executive) 'works' on the phonological loop (where memory for words are managed); thus memory processes are realized under the executive functions and attention. Such a relationship is to be expected from the integrative functioning of the brain. Key Words Attention span, memory span, digit spans, short-term memory, focused attention, sustained attention, complex attention, interference
Benzer Tezler
- İnsanda dikkatlilik, üst-biliş performansı ve bellke türlerinin oluşturduğu ilişkiler örüntüsünün incelenmesi
An Investigation of relations between attention, performance of meta-cognition and memory types in humans
METEHAN IRAK
- Flanör/flanöz bellek: 20. yüzyıl modernist metinlerinde 'Düşünür-gezer'in bellek izleri
Flâneur/flâneuse memory: Memory traces of the stroller in 20th century modernist texts
HANDE ALTAR LİDAR
Doktora
Türkçe
2024
Karşılaştırmalı EdebiyatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEDİNE SİVRİ
- Kavram kullanımı ve sine-felsefik yaklaşım açısından 'The Fountain' filmi ve alana katkısı
'The Fountain' film and it's contrubition to the field in terms of concept use and cinema-philosophical approach
GAMZE ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Güzel SanatlarGazi ÜniversitesiMedya Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT SALDERAY
- PASAT ve Şifre Testi'nin bilgi işleme hızı, dikkat ve çalışma belleğini ölçen nöropsikolojik testlerle ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between PASAT and Coding Test with neuropsychological tests measuring information processing speed, attention and working memory
ESRA DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KURT
- Multipl Skleroz hastalarında dikkat süreçlerinin incelenmesi
Investigation of attention processes in Multiple Sclerosis patients
DEVRİM KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KURT