Çok değişkenli maden yataklarında rezerv tenör tahmininde jeoistatistik ve coğrafi bilgi sistemleri tekniklerinin kullanımı
Geostatistics and geographic information sysytems usage of reserve and grade estimation in multivariate mineral deposits
- Tez No: 178999
- Danışmanlar: PROF.DR. ADNAN KONUK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Coğrafi Bilgi Sistemleri, jeoistatistik, cokriging, GIS, geostatistics, cokriging
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Çalışmada, Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) üç boyutlu ortamda görsel analiz ve konumsal sorgulama yetenekleri ile jeoistatistik kavramların bütünleştirilerek kullanılması amacıyla, MAŞ Beylikova Magnezit Ocağı'ndan alınan sondaj karot analiz değerleri ile çok değişkenli rezerv-tenör tahmini yapılmıştır. İşletmeden alınan topografik harita kullanılarak, CBS ortamında sayısal arazi modeli oluşturulmuş, sondaj lokasyonları, karot analiz değerleri ve kesme derinlikleri CBS ortamında yaratılan konumsal veritabanına aktarılmıştır. İmpurite tenör değerlerinin istatistiksel analizleri sonucunda lognormal dağılım gösterdikleri saptanmış, semivariogram ve cokriging yönteminde kullanılan çapraz semivariogram modelleri belirlenmiştir. Rezerv-tenör tahmininde uzaklığın tersi ile ağırlıklandırma, ordinary kriging, simple kriging, iki farklı kombinasyonda iki değişkenli ordinary cokriging ve üç değişkenli ordinary cokriging yöntemleri kullanılmıştır. Tahmin sonuçlarının CBS platformunda yapılan konumsal sorgulamaları sonucunda elde edilen cevher blok modelleri, korelasyon katsayısı, kriging ağırlıklı hata ve ortalama standart hatanın karesi yöntemleri ile karşılaştırılmıştır. Yapılan doğruluk analizleri ve karşılaştırmalarda, Beylikova Magnezit Ocağı için üç değişkenli ordinary cokriging yönteminin, rezerv-tenör dağılımı hesaplamalarında uygun yöntem olduğu, simple kriging yönteminin ise, magnezit cevherinde blok modeller üretilerek rezerv tahmini için uygun olmadığı, simple krigingin noktasal değer tahminleri için daha uygun bir yöntem olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Multivariate ore grade and reserve estimation was made with drilling core values, taken from MAŞ Beylikova Magnesite Open-Pit Mine, in order to integrate geostatistical estimation methods and Geographic Information Systems (GIS), with its visual and spatial query capabilities in 3D environment, in this study. Digital terrain model was generated in GIS environment, from the topographic map, which was taken from the mining company. Bore hole locations, drilling core values and cutting depths were also deployed to the spatial database, which is built up in GIS. Ore impurity grade values were analyzed and lognormal distributions were observed. Additionally, semivariogram and cross-semivariogram models, which were used in cokriging, were determined, for these impurities. Inverse distance weighting, ordinary kriging, simple kriging, ordinary cokriging with two variables for two different variable combinations, and ordinary cokriging with three variables were used in ore reserve and grade estimation. Spatial queries were applied to block models in GIS platform, due to discover ore-body location, shape and quantity. Afterwards, accuracy assessment, cross-validation and comparison procedures were applied to the estimation results, with correlation coefficients, weighted square error, and mean standardized square error values. On the basis of comparison and accuracy assessment analyses, ordinary cokriging in three variables was evaluated as the appropriate and accurate approach for ore grade distribution and reserve estimation in Beylikova Open-Pit Mine. On the contrary, simple kriging was determined as a proper method for point estimation, and not proper for block estimation, for magnesite ore.
Benzer Tezler
- Açık ocak üretim yöntemi ile üretim yapacak olan bir maden ocağının üretim planlamasının optimizasyonu
Production scheduling optimisation of an open pit mine
KÜRŞAT HASÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAMET GÜRBÜZ ERÇELEBİ
- Maden yataklarının jeoistatistiksel yöntemlerle analizi ve modellenmesi
Geostatistical analysis and modeling of the industrial raw material deposits
TAYFUN YUSUF YÜNSEL
Doktora
Türkçe
2007
Maden Mühendisliği ve MadencilikÇukurova ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ERSOY
- Sultanköy Barajının mühendislik jeolojisi
Engineering geology investigation of the Sultanköy
ZAFER ÖZGÖREN
- Çok değişkenli maden yataklarında sınır değer karar değişkenlerinin belirlenmesi
Determination of cutoff grade decision variables in multivariate ore deposits
SÜHEYLA YEREL
Doktora
Türkçe
2008
Jeoloji MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN KONUK
- Eti Maden Kırka Bor İşletmeleri, boraks penta fabrika birimlerinin risk analizinin mukayeseli olarak yapılması
Comparative risk analysis of borax penta factory units of Eti Mine Kirka Boron Plant
NİLÜFER YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Maden Mühendisliği ve MadencilikDumlupınar ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM ŞENSÖĞÜT