Erzurumlu İbrahım Hakkı'nın ahlak felsefesı
Erzurumlu İbrahim Hakki's moral philosophy
- Tez No: 189230
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSAMEDDİN ERDEM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bibliyografya, Biyografi, Felsefe, Bibliography, Biography, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
On sekizinci yüzyılın önemli düşünür ve bilim adamlarından olan Erzurumluİbrahim Hakkı birçok konuda eser yazmış meşhur bir Türk düşünürüdür.Bu çalışmada; düşünürün yazdığı kitaplar konusundaki ihtilaflı görüşler tespitedilerek, bu hususta gerçek bilgi verilir.Düşünür alınan gıdanın, yıldızların, iklim ve coğrafû yapının huylara tesiredeceğini iddia etmektedir. O, bu düşüncesini din ile temellendirebilmek için bazıâyet ve hadisleri referans göstermektedir. Adı geçen iddianın gerçeği yansıtıp-yansıtamayacağı bu çalışmada tartışılır.Erzurumlu İbrahim Hakkı ahlak felsefesinin temel problemlerini dinekseninde ele alarak onlara çözüm yolları göstermektedir. Mutasavvıf bir özelliğe desahip olan düşünür, mertebe olarak insanları ?melek mertebesi? ve ?insanmertebesi? olarak ikiye ayırır. Bunlardan ?melek mertebesi?ne ancak ?az yemek, azuyumak, az konuşmak? vb. ile ulaşılabilecektir. Hâlbuki ?insan mertebesine? sadece?mutedil davranışlar? ile ulaşılabileceğini ve bunun da insanın doğasına daha uygunolduğunu benimseyerek mutluluğun meşakkatte aranamayacağını düşünmektedir.Genel karakteristik özelliği bakımından onun ahlak felsefesini aklû unsurlar,dini ve mistik fikirler ihtiva etmektedir. Teleolojik (gayeci) açıdan ele alındığındaise, Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın ahlak anlayışının eudaimonist (mutçu) karakterliolduğu görülür. O, sadece bir kişinin, bir toplumun veya bir milletin değil, aynızamanda dünyadaki tüm insanların mutlu olmasını temin etmek için görüşler ilerisürmektedir.
Özet (Çeviri)
Erzurumlu Ibrahim Hakki, who is an important and a well-known Turkthinker and scientist of 18th century, did a lot of studies in many fields. In this study,it is given real information about his books, by pointing of controversial opinions.E. Ibrahim Hakki claims that food, stars, climate and geographical locationaffects the tempers. He shows some verses of Quran and hadiths in order to base hisclaim with religion. In this study, it is discussed this type of approach that it canreflect the truth or not.E. Ibrahim Hakki shows them the ways of solution about basic problems ofmoral philosophy in the limitation of the religion. E. Ibrahim Hakki, who has alsomystic property, divides human beings into two. The first one is `angel position?. Thesecond one is `human position?. `Angel position? is reached only with little food, littlesleep, little talk, etc. However, he thinks that `human position? is reached only with`moderate behaviours?, by adopting that this is more appropriate for human beings?nature, he also considers the happiness can not be sought in difficulty.As a general characteristic property, his ethical philosophy includes rationalelements, religious and mystical ideas. If it is taken from the teleological point ofview, it is understood that E. Ibrahim Hakki?s view of morality is a eudaemonist.Not only are person, one society or one nation, but olso he suggests opinions in orderto provide people?s happiness all over the world.
Benzer Tezler
- Erzurumlu İbrahim Hakkı'ının Marifetname adlı eserinde ahlâk anlayışı
Topics discussed in his book about the moralityof Erzurumlu İbrahim Hakki right Marifetname
KÜRŞAT AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinGaziosmanpaşa ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ YILDIRIM
- Erzurumlu İbrahim Hakkı'da ahlak anlayışı
Erzurumlu İbrahim Hakkı's understanding of ethics
HAKAN YÜCELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. İBRAHİM HAKKI AYDIN
- Marifetnamede'de din ve ahlak eğitiminin prensip ve metotları
The Principle and methods of the education of religion and morality in Marifetname
MUHAMMED ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN PARLADIR
- Erzurumlu İbrahim Hakkı'nın ilim anlayışı
Erzurumlu İbrahim Hakkı's understanding of science
ESRA AKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİH YALIN
- Marifetname'de tabiat ilimleri
Natural sciences of Marifetname
MUHAMMED İKBAL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Bilim ve TeknolojiDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe Bölümü
PROF. DR. OSMAN BİLEN