Geri Dön

1980 sonrası dönemde Türkiye'de siyasal istikrar-vergilendirme ilişkisi

The political stability-taxation relations in Turkey in the post-1980 period

  1. Tez No: 189948
  2. Yazar: ŞABAN ERTEKİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP ARIKAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Siyasal Bilimler, Economics, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2006
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 250

Özet

Siyaset ve vergi, demokratik yönetim şekillerinde birbirinden ayrılmayan ve yakın ilişki içerisinde olan kavramlardır.“Temsilsiz vergi olmaz ya da kanunsuz vergi olmaz”ifadesi bu ilişkiyi daha güzel açıklamaktadır. Bu kadar yakın bir ilişkiye sahip iki kavram acaba birbirilerini nasıl etkilemektedir? Elbette ki bir ülkedeki vergi yapısını siyasetin yanı sıra ülkenin gelişmişlik düzeyi, küreselleşme olgusu, uluslar arası entegrasyonlar da etkilemektedir. Ancak siyasal düşünce ve verginin tarihsel gelişimi incelendiğinde siyaset-vergi ilişkisi açıkça görülebilmektedir. Özellikle Krallıkla yönetilen bir ülkedeki vergi sistemi ile demokratik toplumlardaki vergi sistemi farklıdır. Demokratik sistemdeki gelişmeler vergi siteminin de gelişmesine katkıda bulunmuştur. Bu çalışmada siyasal istikrarsızlık ve vergilendirme arasındaki ilişki“1980 Sonrası Dönemde Türkiye'de Siyasal İstikrar-Vergilendirme İlişkisi”adlı altında · incelenmiştir. Siyasetle vergi arasındaki bu yakın ilişkide, acaba özellikle çok partili döneme geçişten sonra sıklıkla ifade edilen istikrarsızlık vergi politikalarını nasıl etkilemiştir? Özellikle Türkiye'de, toplumda yaşanan ekonomik ve toplumsal sorunların temelinde siyasal istikrarsızlık olduğu yönünde genel bir kanı mevcuttur. Siyasal istikrarsızlık kavramı ilk bakışta koalisyon hükümetlerinin ağırlıklı oluşunu çağrıştırsa da, meşru olmayan, halkın beklenti ve taleplerine cevap veremeyen, yüklenmiş olduğu görevlerde etkin ve verimli olmayan hükümetler de literatürde istikrarsızlık göstergesi olarak kabul edilebilir. 1980 sonrası dönemde askeri müdahale sonucu kurulan hükümet ve 1991 yılından sonra kurulan kısa ömürlü koalisyon hükümetleri genel olarak istikrarsız olarak kabul edilebilir. Vergi politikaları konusunda alınan karaların (beyana dayalı vergilerde) uygulama sonuçlarını görmek en az 12 ay gerektirmektedir. Oysa bu dönemde 25 günlük hükümetlere rastlanması bu çerçevede vergileme ile siyaset arasındaki bağı da büyük ölçüde koparmıştır. Ancak bu istikrarsızlığa ve vergi ile siyaset arasında bu yakın ilişkiye bakıldığında siyasal istikrarsızlığın vergi politikaları üzerinde pek etkili olmadığı görülmektedir. Siyasi iktidarların yeniden seçilebilmek ya da iktidarlarını muhafaza etmek güdüsüyle popülist politikalar uygulamasının, özellikle oy potansiyeli yüksek kesimler üzerindeki vergi yükünü düşürmesi beklenirken; siyasal istikrarsızlık -seçim kararları ile seçim tarihi arasındaki sürenin oldukça kısa olması nedeniyle-buna müsaade etmemiştir. Seçim ekonomisi ya da popülizm amacıyla vergi bir araç olarak kullanılamamış, ve vergi politikaları ve yapısındaki değişimlerin temelinde harcama ve borçlanma yapısından kaynaklanan bütçe baskısı yer almıştır. Ayrıca, 1980 sonrası liberalizasyon sürecinin getirdiği finansal krizler, vergi politikalarının siyasal bir araç ya da seçim ekonomisi aracı olarak kullanılmasının büyük ölçüde önüne geçmiştir.

Özet (Çeviri)

Politics and taxation are two interrelated concepts that can not be evaluated in isolation with each other in democratic administrative systems. The expression that“no tax without representation or without law'' explains !his relationship very well. On what grounds these two institution affect each other? Of course as well as politics such determinants as economic development level, globalization and supra-national integrations effect the tax structure of a country. However, when we look at historical background of both politics and taxation, we faced a close relationship between !hem. For example !here will be differences between taxation systems of a democratic system and a monarchy. No worth to say !hat developments on the way to democratization have also contributed to the development of taxation systems. in this study, the relationship between political instability and taxation is evaluated under the topic that is named as ”The Political Stability-Taxation Relation in Turkey in Post-1980 Period". We have searched fort he direction of relation between politics and taxation after transformation of the system into a multi-party one seen 1950s onward. There is a general idea !hat behind the socio-economic problems in Turkey, There is political instability. At first glance, what is understood by political instability is the gravity of coalition governments; however in the literature such criteria as the legitimacy of the sovereign, the closeness of it to the expectations of the society, and its success in being an effective and efficient administration are also account for the level of political stability or instability. in !his respect, the government that settled down just after the 1980 coup d'etat and all short lived coalition governments seen after 1991 are mentioned as indicators of political instability. To see the results of decisions on taxation one should wait at least 12 months, but the existence of short-lived (even of that lived only 25 days) governments breaks ties between politics and taxation on a g reat level. On the other hand, despite the close relationship between politics and taxation, in post-1980 period we see !hat the political instability has almost no effects on taxation in Turkey. in general the political party in power is expected to apply populist policies, especially by reducing the tax burden on voters !hat constitutes the most important par! of all voters, to be re-elected; in Turkey the political instability did not allow !his, because governments couldn't find enough time to apply populist policies due to the fact !hat times evolved between decisions on elections and the realization of them are so short. in such a situation the main dynamic behind the changes in tax policies and structures was the budget constraint !hat has been shaped by expenditure and borrowing structure of the state. Furthermore, financial crises seen after liberalization processes in post-1980 period have prevented the use of tax policy as a political mean ora tool for economy of election.

Benzer Tezler

  1. Siyasal istikrar bağlamında Türkiye'de 1980 sonrası dönemde parlamenter hükümet sistemi uygulamaları

    Context of political stability in Turkey after 1980 government during the parliamentary system applications

    EKREM CAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Kamu YönetimiKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAMİ ERDOĞAN

  2. Arjantin demokratikleşme deneyimleri ışığında; 2007 sonrası Türkiye'sinde yapılması planlanan yeni anayasalarda, temel hak ve hürriyetler, vatandaşlık, insan hakları ve hakikat komisyonu tartışmaları

    Discussions fundamental rights and freedoms, citizenship, human rights and truth commission in the new constitutions planned to be adopted in post-2007 Turkey in the light of argentina's democratization experiences

    YURDAĞER VAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Siyasal BilimlerBahçeşehir Üniversitesi

    Küresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE NİLÜFER NARLI

  3. Türkiye'nin dış ticaretinde 1980 sonrası dönemde meydana gelen yapısal değişiminin ekonometrik analizi (1973-1992)

    Başlık çevirisi yok

    ZEKERİYA MIZIRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    EkonomiSelçuk Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. RECEP TARI

  4. Avrupa Birliği oluşumunda Türkiye'nin yeri: Türkiye-Avrupa ilişkileri

    Başlık çevirisi yok

    MURAT TATAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    DOÇ.DR. RAUF VERSAN