Geri Dön

Türkiye ile bazı Avrupa Birliği ülkelerindeki okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanma süreçlerinin karşılaştırılması

Başlık çevirisi mevcut değil.

PDF İndir

  1. Tez No: 190302
  2. Yazar: NADİR BOZKURT
  3. Danışmanlar: PROF.DR. BATTAL ASLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İnönü Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 179

Özet

Bu araştırma ile Türkiye ile bazı Avrupa Birliği ülkelerinde devlete bağlıilköğretim ve lise düzeyindeki okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanmasüreçlerinde izlenen yol ve ölçütlerin neler olduğu sorusuna cevap aranmayaçalışılmış ve bu amaçla 25 üyeli Avrupa Birliği oluşumunda varlıkları eskiyedayanan 13 ülkenin eğitim sistemi incelenmiştir. Araştırmaya konu olan bu ülkeler:Almanya, Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda,İspanya, İsveç, İtalya, Portekiz ve Yunanistan'dır.Araştırma iki alt probleme cevap aramak şeklinde düzenlenmiştir. Birinci altproblemde Türkiye ile bazı Avrupa Birliği ülkelerinde okul yöneticilerininyetiştirilme ve atanma süreçlerinde hangi ölçütler kullanılmakta olduğu sorususorulmuştur. İkinci alt problemdeyse araştırma konusu olan Avrupa Birliğiülkelerindeki okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanma süreçlerinde izlenenölçütlerin karşılaştırılmalı analizinden ülkemiz için ne gibi sonuçlar çıkartılabileceğikonusuna cevap aranmaya çalışılmıştır. Bu amaçla araştırmanının yürütülmesisürecinde ilgili alan yazın taranmış, ilgili araştırmalar incelenmiş, problemle ilgiliyasal metinler incelenmiştir.Türkiye' de eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi ve atanmasında izlenenölçütlerin belirlenme sürecini şu maddeler altında özetleyebiliriz:1- Türkiye'de eğitim yöneticiliği kavramının öğretmenliğin doğal bir sonucuolmaktan ziyade özel bir çalışma ve eğitim gerektiren bir olgu olduğuuzun süreden beri tartışılmıştır.Türkiye'de Eğitim yöneticiliğininöğretmenliğe ek bir görev olmaktan kurtarılarak meslekleşmesininsağlanması, ilk kez 1946 yılında toplanan Üçüncü Milli Eğitim Şurası'ndatartılmıştır ( Aslan, 2003: 4).2- 13-17 Mayıs 1996 tarihinde toplanan Onbeşinci Milli Eğitim Şurası'nda?Toplumun Eğitim İhtiyacının Sürekli Karşılanması? başlığı altında yeralan kararlardan bir kısmı bakanlığın merkez ve taşra teşkilâtlarınınyeniden yapılandırılması ve yöneticilerinin yetiştirilerek atanmasıgerekliliğini vurgulamaktadır.3- 22-26 Şubat 1999 tarihinde toplanan Onaltıncı Milli eğitim Şurası'ndaokul yöneticilerin yetiştirilmesi ile ilgili olarak sorunlar kısmında;yöneticiliğin ayrı bir uzmanlık gerektirmesine rağmen, mevcut mevzuatta;öğretmenlere ikinci bir görev olarak verilmesinin temel sorun olarakgörüldüğünün ve ?Asıl olan öğretmenliktir? yaklaşımının eğitim ve okulyöneticiliğinin gelişmesini engellediği; yöneticilerin yetiştirilmesinegereken önemin verilmediği; yöneticilerin atama, yer değiştirme vegörevden alınmaları nesnel ölçütlere yer verilmeden ve kamu yararıdikkate alınmadan yapıldığı vurgulanmıştır ( MEB.Talim ve TerbiyeKurulu Başkanlığı Şura Genel Sekreterliği, 1999).4-“Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici Atama, Değerlendirme, GörevdeYükselme ve Yer Değiştirme Yönetmeliği”30.04.1999 tarih ve 23681sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Buyönetmeliğin amacı, Milli Eğitim Bakanlığı merkez, taşra ve yurtdışıteşkilatı yönetim kademeleri ve bu kademelerde yer alan yönetimgörevlerine atanacaklarda aranacak nitelikleri belirlemek; bunların atama,değerlendirme ve yer değiştirmeleri; görevden alınma ve ayrılmaları ilebu Yönetmelik kapsamındaki görevler arasında geçişleri hizmet gerekleri,kariyer, liyakat, sicil, kıdem, sınav ve benzeri ölçütleri dikkate alarakdüzenlemek, hizmette etkinlik ve verimliliği artırmaktır.5- Türkiye birçok Avrupa Birliği ülkesine göre eğitim yöneticilerininatanmasında belli ölçütlerin aranması ve sınav uygulanması konusundadaha geç karar almış olmakla birlikte; eğitim yöneticiliği için öğretmenlikformasyonu dışında eğitim alınması ve seçimin sınavla yapılması gerektiğihususu Milli Eğitim Bakanlığı tarafından benimsenmiş ve yasallaşmıştır.Araştırmaya konu olan 13 Avrupa Birliği ülkesinde eğitim yöneticilerininyetiştirilmesi ve atanmasında izlenen ölçütlerin belirlenme sürecini şu maddeleraltında özetleyebiliriz:1- Avrupa Birliği ülkelerinde eğitim yöneticilerinin yetiştirilme süreçlerindebelirgin benzerlikler olmakla birlikte, atama süreçlerinde farklılıklar olduğugörülmektedir. Birçok Avrupa Birliği ülkesinde eğitim yönetiminde yerel yöneticilergüçlendirilirken, bazı ülkelerde güçlü merkeziyetçi sistemin korunduğunugörmekteyiz. Araştırmaya konu olan 13 Avrupa ülkesinde eğitim yöneticilerininyetiştirilme ve atanması süreçlerine ilişkin temel özellikleri maddeler halinde kısacaözetleyelim:ALMANYAa- Eğitimsel yasamadan ve eğitim siteminin yönetiminden temelde eyaletlersorumludur.b- Okullarda öğretmenler için gerekli olan aynı resmi eğitim ve diplomaokul müdürlerinde de aranmaktadır.c- Okul müdürlüğüne aday olanların mesleki deneyime sahip olmalarıgerekmektedir. Adayların aynı zamanda öğretim hizmeti esnasındauygulanan periyodik değerlendirmelerde iyi dereceler almış olmalarıgerekmektedir.d- Bazı eyaletlerde, okulun oluşumuna hizmet eden yerel yöneticiler veSchulkonferenz (ebeveynlerden, öğretmenlerden ve öğrencilerden olaşandanışma organı) okul müdürlerinin seçilmesinde görev alırlar.Schulkonferenz'ın bir adayın seçilmesi veya reddedilmesi konusundaoynadığı rol eyaletler arasında değişim gösterir.e- Tayin eyaletin Eğitim ve Kültür Bakanı tarafından yapılır.f- Geçen birkaç yıl içerisinde, eyaletler personel yönetimi odaklı(değerlendirme, terfi, motivasyon), okul organizasyonu, eğitimselmeseleler ve yönetim konularında daha fazla hizmet içi eğitimsunmuşlardır.AVUSTURYAa- Avusturya eğitim sisteminde, federal ve bölgesel birimler eğitim alanındabelirtilen yasaların ve yönetmeliklerin uygulamasında sorumluluklarıortak olarak yürütürler.b- Okul müdürleri öğretmenler gibi ya federal devlet tarafından ya da eyalettarafından istihdam edilir.c- Müdür adaylarının mesleki deneyimi (ve kıdemi) adayların karşılaştırmalıdeğerlendirme sürecinde dikkate alınan ölçütlerden biridir.d- Temel seçim ölçütleri mesleki özellikler, kişisel yetenek vedeğerlendirme sonuçlarıdır. Halihazırda, daha objektif bir değerlendirmeölçütü belirlemek için planlar yürütülmektedir.e- Federal düzeyde Bundeslehrer (Öğretmenler Birliği) tarafından istihdamedilmiş öğretmenlerden, ülke düzeyinde eğitimden sorumlu olan -collegiate assemblies of the Landesschulräte- en iyi üç adayı seçer ve enbaşarılı adayı seçecek ve atayacak olan Federal Eğitim ve KültürBakanı'na teklifte bulunur.f- Okul müdürünün pozisyonu kalıcıdır. Okul müdürleri memur yasasında(Beamten-Dienstrechtsgesetz) öğretmenlerin atamalarını düzenleyenLandeslehrer yasasında belirtilen şartlar dışında bir okuldan diğerinetransfer edilemezler.g- Okul müdürlerine yönelik birçok eğitim semineri düzenlenmektedir.DANİMARKAa- Danimarka'da eğitimden temelde sorumlu olan hükümetin bir üyesiolan Eğitim Bakanıdır. Danimarka kamu yönetiminde devamlılık geleneğivardır. Bu sebeple, yüksek düzeyli devlet memurlar nadiren politik olarakatanırlarb- Aynı seviyedeki eğitim kurumlarında öğretmenlik için gerekli olandiplomalara, iyi bir sicile ve öğretim deneyimine sahip olma şartıgözetilmektedir.c- Belediyeler ve il özel idaresinde ihtiyaç duyulan okul müdürlüğükadroları ilan edilir. Adaylar skolebestyrelse (ebeveynlerden veöğretmenlerden oluşan ve okulun sınıf başına düşen azami öğrenci sayısı,okul bütçesi ve okulun aktivite planı gibi konularını belirlemeden sorumluorgan) tarafından değerlendirilir ve tavsiye edilir. Seçim, diplomalar(özgeçmiş) ve mülakat neticesinde belediye konseyi tarafından yapılır.d- İlk ve ortaokul müdürlerinin tayinleri belediye, lise müdürlerininse ilözel idaresi tarafından yapılır.e- Okul müdürlerinin okula karşı yönetimsel ve eğitimsel sormluluğuvardır.Okul müdürleri okulun aktivitelerinde skolebestyrelse(ebeveynlerden ve öğretmenlerden oluşan organ) ve bekediye konseyinekarşı soumludurlar.f- İlk ve ortaokul seviyesinde hizmet içi eğitim ?Royal Danish School ofEducational Studies? tarafından organize edilir.Lise seviyesinde hizmet içi eğitim ?Department of Upper SecondaryEducation? tarafından organize edilir.FİNLANDİYAa- Finlandiya yerel yönetimi sağlamak amacıyla, eyalet olarak bilinen altıbölgeye bölünmüştür. Her eyalet, kendileri ile ilgili bakanlarındenetiminde çalışan çeşitli yönetim organlarına -Provincial State Office-sahiptir. Provincial State Office, eğitim ve kültür konularının yanında sporve gençlik olaylarında da Eğitim Bakanlığı'nın denetiminde faaliyetyürütür.b- Finlandiya'da okulların çoğu belediyeler tarafından yürütülür. Okulmüdürleri belediyenin memurlarıdır ve belediyenin kanunlarınabağlıdırlar. Her belediyenin yönetmelikleri kapsamında okul müdürlerininkonumların da değişim görülür. Genellikle, mevcut yasa içerisinde genişbir özerkliğe sahiptirler.c- Okul müdürleri kaliteli öğretmenlik vasfına ve okul yöneticiliğidiplomasına sahip olmalıdır.d- Görevlendirme müracaat ve mülakat yoluyla yapılmaktadır. Bununlaberaber, süreç belediyelere göre farklılık gösterebilir. Örneğin, müdürünseçilmesi belediyenin eğitim kurulu tarafından, yerel hükümet tarafından,eğitim kurulunun başında olan tek bir kişi yahut da birkaç kişiden oluşanbir seçici kurul tarafından yapılabilir. Okul müdürlerinin işe alınması vegörev süreleri her belediyenin kendi yönetmeliği ile belirlenmiştir.e- Okul müdürleri değerlendirmeye tabi tutulmaz. Bununla beraber eğeratanmaları belli bir süre içinse, işverenleri görevlerini yenilemeden önceonların çalışmalarını değerlendirebilir.f- Finlandiya'da okul müdürlerinin yılda üç gün hizmet içi eğitim almalarızorunludur. Pedagojik konularda ?National Board of Education? -MilliEğitim Kurulu- hizmet içi eğitim verme konusunda kendini sorumlusayar.FRANSAa- Fransız yönetim sistemi hala katı bir hiyerarşi olarak düzenlenmiştir. Başkısımda Eğitim Bakanı bulunmaktadır. Eğitim Bakanı bütün okulhizmetlerinden sorumludur ve bu konuda geniş bir yetkiye sahiptir.b- Okul müdürlüğüne aday olanların üniversite mezunu veya okulunöğretmenleri olmaları gerekmektedir. İlköğretim seviyesinde en az üçyıllık öğretim tecrübesine sahip olmak ve bu pozisyona getirilmeden öncemecburi eğitim almak. Lise seviyesindeyse beş yıllık iş deneyimindensonra, rekabete açık bir sınavda başarılı olmak ve göreve getirilmeden vegetirildikten sonra mecburi eğitim almak.c- Okul müdürlerinin atanması:İlkokul seviyesi: Her bölüm -département- tarafından sağlanan adaylarınyeterlilik listelerine göre yapılan yerleştirme.Ortaokul seviyesi: Sınav ya da yıllık yeterlilik listelerine dayalıyerleştirme sistemiyle. Sınavda başarılı olan adaylar, iki aşamalı başlangıçeğitimi alırlar. Birinci kurs 20 hafta sürer ve dönüşümlü görevlendirmeleri-bir kolej, bir lise vb- ve mesleki, teorik, pratik ve metodolojik eğitimiiçerir.İkinci kurs en az üç hafta sürer ve okul yönetimi ve idaresikonularında destekleyici mesleki eğitimi içerir.Eğitim recteurs'ın (MilliEğitim Bakanlığı tarafından seçilmiş, merkezi yönetimin temsilcisi)

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    239417

    Avrupa Birliği ülkelerinde ve Türkiye'de okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanmalarının karşılaştırılması ve bir model önerisi

    The comparison of the training processes and appointment procedures of school managers in european union countries and in Turkey and a suggested model

    NEBİHE ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Eğitim ve ÖğretimGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. TOKAY GEDİKOĞLU

  2. Tez No

    240517

    Türkiye eğitim sisteminde okul disiplininin Avrupa Birliği ülkeleri ile karşılaştırmalı analizi

    The comparative analysis of school discipline between Turkey and the countries of Europian Union

    TİJEN ARIBAL ARSLANBOĞA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. SEVİM ÖZTÜRK

  3. Tez No

    26441

    La Vie artistique litteraire culturelle et sociale l'Izmir en langue Française (du XVII'eme siecle a nos jours)

    Fransızca'da İzmir'in sanatsal edebi kültürel ve toplumsal yaşamı (XVII'inci yüzyıldan günümüze)

    HASAN ZORLUSOY

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    1993

    Fransız Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül Üniversitesi

    Fransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EROL KAYRA

  4. Tez No

    420807

    Evaluation of innovativeness of Turkey with respect to european union integration

    Türkiye'nin inovasyon yapısının avrupa birliği uyumu açısından değerlendirilmesi

    ASLI TUNCAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2003

    Bilim ve TeknolojiIşık Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ MURAT FERMAN

  5. Tez No

    697668

    Potentialities for and limits to inclusion by education: The case of Syrian children's education in Turkey and child labour

    Eğitim tarafından içermede potansiyeller ve limitler: Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitimi ve çocuk işçiliği

    YASEMİN KIZILOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Sosyal HizmetOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyal Politika Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET OKYAYUZ

Geri Dön