Geri Dön

Çeviri ve dilbilim ilişkisi

Relation between translation studies and linguistics

  1. Tez No: 190719
  2. Yazar: İSMAİL ZEKİ DİKİCİ
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. SERHAT ULAĞLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Mütercim-Tercümanlık, Linguistics, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Muğla Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 103

Özet

Dil ve düşünce birbirinden ayrılmaz iki olgudur. Kişi belli düzeyde dil yetisineulaştığı zaman düşünce düzeyi de o derecede yaratıcı olur. Özellikle çeviri de iki dillibir işlem olduğu için yaratıcılık gerektiren bir işlemdir. Çevirmenin görevi ister anadilinde isterse bir başka dilde olsun, metni anlayıp, analiz ederek bir başka dileaktarmaktır.Dilbilim, çevirmene metni çevirmede yardımcı olur. Ortaya çıkan yananlamve çifte anlamlılık vs. bağlam içerisinde çözümlenmesi, kaynak dilin erek dilinnormlarına ve kültürlerarasılığa göre çevrilmesinde de dilbilim yardımcı olmaktadır.Çeviri kültürlerarası bir iletişim aracı olduğuna göre; kültür düzeyinin çevirideki rolüdil vasıtasıyla gerçekleşir.Bu çalışmada çevirinin dilbilime nasıl yardım ettiği ve aralarındaki ilişkiçeşitli şekillerde anlatılmaya çalışılmaktadır. Ayrıca çeviri ve dilbilim ilişkisi?metinlerarasılık? kavramı açısından da ele alınmaya çalışılmıştır. Bu kavramdankastedilen; her metnin kendinden önce gelen metinden parçalar taşıdığı bir bakımaonun kopyası olduğu ve hiçbir metnin de kendinden önce gelen metinlerden tamamenbağımsız olamayacağıdır.Bu çalışmanın birinci bölümünde çeviri ve metindilbilim ilişkisi elealınmakta; ikinci bölümde ise daha ziyade ?metinlerarasılık? kavramı üzerindedurulmakta, bir eserin kendinden önce yazılan eserlerden nasıl etkilendiğine vemetinlerarasılık kavramının ne olduğuna dikkat çekilmeye çalışılmaktadır. Üçüncübölümde, çeviride bazı alanlarda ortaya çıkan sorunlar, örneğin; deyimlerin,kalıplaşmış ifadelerin çevirisi ve dilbilgisel cinsiyete dayalı çeviriler ve çözümönerileri üzerinde durulmaktadır. Dördüncü bölüm metinlerde bağdaşıklık, tutarlılıkkavramlarını ele almaktadır. Bu kavramlar dilbilimsel bakımdan çeviride önemli yertutar. Bu kavramların önemi örnekler yardımıyla ele alınmış ve açıklanmayaçalışılmıştır.Anahtar Sözcükler : Bağlam, söylem, kültürlerarasılık, metinlerarasılık,tutarlılık, bağdaşıklık

Özet (Çeviri)

Language and thought are two phenomena which are inseperable from oneanother. Once one reaches a certain level of linguistic ability, his level of thinkingwill be so creative as well. As translation is a bilingual process, it requires creativity.Whether in his native tongue or in another, it is translator?s duty to understand a textand analyse and transfer it into another language.Linguistics helps translator to translate a text. Linguistics also helps to dealwith connotation and ambiguity arising in context and to translate target language onthe basis of source language and interculturality. As translation is a means ofintercultural communication, the role of translation in the level of culture is carriedout by language.This study in various ways deals with the way how linguistics helpstranslation and the relation between them. In addition, this relation is dealt with on thebasis of intertextuality. What is meant by this term is the relationship that existsbetween different texts, especially literary texts, or the reference in one text to others.The first chapter of this study deals with the relation between translation andlinguistics. The second chapter mainly focuses on intertextuality; how a text isaffected by another text and what is meant by the term ?intertextuality?. Chapterthree deals with some problems arising in some fields of translation; i.e translation ofidioms, collocations and grammatical gender and suggestions for solution areproposed. Chapter four deals with the terms ?coherent and coherence? which areimportant in translation from a linguistic point. The importance of these terms isexplained with examples.Key words : Context, discourse, interculturality, intertextuality, coherent,coherence.

Benzer Tezler

  1. Ermenice'den Türkçe'ye yapılan çevirilerde karşılaşılan çeviri sorunları

    Translation problems faced in the translations from Armenian to Turkish

    YAVUZ AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Ermeni Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİRSEN KARACA

  2. Profesyonel çevirmenlerin duygusal zekaları ile çevirmen tatminleri arasındaki ilişki

    The relationship between professional translators' emotional intelligence and translator satisfaction

    FADİME ÇOBAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN ERSOY

    PROF. DR. OSMAN TİTREK

  3. Çeviri dersinde yapılaşma (uygulama sorunları-yöntem önerileri)

    Strukturierung im übersetzungsunterricht (probleme der praxis-vorschlage zur methodik)

    A. TURGAY KURULTAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı

    PROF.DR. ŞARA SAYIN

  4. Klasik Arapçada fiil- cerr harfi birlikteliği: El-Keşşaf örneği

    The verbal and prepositional collocation in classical Arabic: Al-Keshshaaf as a sample

    ŞAHİN BAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DilbilimGazi Üniversitesi

    Arapça Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSA YILDIZ

  5. Makine çevirisi değerlendirme dinamiklerinin çeviri piyasasının iş sınıflaması bağlamında incelenmesi için bir yöntem önerisi

    A methodological approach to evaluate machine translation quality assessment dynamics within the framework of translation industry work categorization

    SELÇUK ERYATMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALEV BULUT