Hisse senedi piyasalarında anomaliler ve bunları açıklamak üzere geliştirilen davranışsal finans modelleri İMKB'de bir uygulama
Anomalies in stock markets and behavioural finance models developed to explain these a practise in ISE
- Tez No: 190830
- Danışmanlar: PROF.DR. AHMET AKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 364
Özet
Bu tez çalışması, hisse senedi piyasasında gözlemlenen ve uluslararasıliteratürde de varlığı kanıtlanan fiyat anomalilerinin (düşük reaksiyon ve yüksekreaksiyon) Türkiye piyasasında da geçerli olup olmadığını araştırmak, ve sözkonusu anomalileri davranışsal finans modelleri kapsamında değerlendirmekamacıyla yapılmıştır.Tez çalışması literatür taraması ve uygulama olmak üzere iki anabölümden oluşmaktadır. Tezde teorik yapı üç ana bölümde ele alınmıştır. Birincibölümde; Hisse senedi kavramı, karar verme sürecinde etkili olan bilgi kavramıve önemi, hisse senedi piyasasında yatırımcılar ve özellikleri, hisse senediyatırımlarında fiyat tespiti konusu incelenmiştir. Tezin ikinci bölümünde;Davranışsal finansın temellerine ilişkin geniş bir literatür taraması yapılmış,konuya ilişkin teorik çalışmalar özetlenmiştir. Bu kapsamda, Ekonomide vePsikolojide karar verme kavramı, Beklenen Fayda Teorisi, Beklenti Teorisi vePsikolojik ön yargılar incelenmiştir. Üçüncü bölümde; Hisse senedi piyasasındagözlemlenen anomaliler (takvimsel anomaliler ve fiyat anomalileri) vedavranışsal finans modellerine ilişkin detaylı teorik bilgi verilmiştir.Tezin dördüncü-uygulama bölümünde; dünya piyasalarındagözlemlenmekte olan fiyat anomalilerinin MKB'de de var olup olmadığıaraştırılmakta, elde edilen bulgular ve bunların gerekçeleri davranışsal finansmodelleri kapsamında tartışılmaktadır. Bu kapsamda, Ocak 1992-Aralık 2004yıllarına ilişkin MKB'nin fiyat davranışı, hem uzun dönem hem de kısadönemde oluşturulan hipotez testleri ile ampirik olarak analiz edilmiştir. Analizdehisse senetlerine ilişkin anormal getirilerden yararlanılmıştır. Model olarak;pazarın (endeksin) getirisi üzerindeki getiriyi anormal getiri olarak alan CARmodeli kullanılmıştır. Araştırmada, uzun dönem, aşırı reaksiyon anomalisiniölçmek üzere, 3-5 yıllık kazanan/kaybettiren portföyleri oluşturulmuş ve buportföylerin takip eden 3-5 yıldaki performansları gözlenmiştir. Elde edilensonuçlar literatürü destekler nitelikte, geçmişte kazandıran hisse senetlerindenoluşan portföylerin takip eden dönemde kaybettirdiği yada daha azkazandırdığı, kaybettiren portföylerin ise takip eden dönemde kazandırdığısaptanmıştır. Kısa dönem yetersiz reaksiyon anomalisini ölçmek üzere, hissesenetlerine ilişkin olarak kamuya açıklanmış bazı temel bilgiler (şirket birleşmekararları, temettü ödeme kararları ve sermaye artırım kararları gibi) test edilmişve istatistiki olarak anlamlı ve literatürle tutarlı sonuçlara ulaşılmıştır. Elde edilensonuçlar MKB'de hem uzun dönem aşırı reaksiyon hem de kısa dönem yetersizreaksiyon anomalisinin geçerli olduğu, ve bu anomali bulgularındanyararlanılarak hem uzun dönemde hem de kısa dönemde ortalamanın üzerindekazançlar sağlamanın mümkün olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis study is made for the purpose of researching the priceanomalies if they are valid or not valid in Turkish market (underreaction andoverreaction) that are observed in stock market and of which existence isproved in international literature, and evaluating the named anomalies withinthe context of behavioral finance models.Thesis study consists of two main parts including literature hatchingand application. In the thesis, the theoretical structure is taken on, in threemain parts. In the first part, stock concept, information concept which iseffective in the giving decision process and its importance, investors in stockconcept and their specifications, price determination subject in stockinvestments are discussed. In the second part of the thesis; a broad literaturehatching relating to the Behavioral finance?s basics is done and theoreticalstudies relating to the subject are summarized. In this context, makingdecision concept in Economics and Psychology, Expected Utility Theory,Expectation Theory and Psychological prejudices are examined. In the thirdpart; detailed theoretical information about anomalies (relating to calendaranomalies and price anomalies) that are observed in stock market and relatingto behavioral finance models are given.In the forth-application part of the thesis; it is researched that if the priceanomalies which are observed in the world markets, also exists in ISE or not,and the findings that are gained and their justifications are discussed withinthe context of behavioral finance models. In this context, ISE?s price attitude inthe years of January 1992-December 2004 is empirical analyzed by thehypothesis tests which are formed in both long term and short term. In theanalysis, it is drew benefit from abnormal yields relating to stock. As a model,CAR model which is taken the yield on the market (index) as abnormal yield isused. In the research, to measure the long term, overreaction anomaly,portfolios which are brought in/deprived for 3-5 years, are formed and their 3-5years performances following these portfolios are observed. Gained resultshave qualification of supporting the literature, it is determined that in thefollowing period, the portfolios which consist of stocks are lesser brought in ordeprived at the past, and in the following period the deprived portfolios arebrought in. To measure the short term underreaction anomaly, some of thebasic information (like company merger decisions, dividend paymentdecisions and capital increasing decisions) relating to the stock, which areexplained to the public, are tested and statistical meaningful and coherentresults in literature are gained. From the results that are gained, it is came to aconclusion that in ISE both long term overreaction and short termunderreaction anomalies are valid and it is possible to provide profits over theaverage in both long and short terms by drawing benefit from this anomalyfindings.
Benzer Tezler
- Hisse senedi piyasalarında dönemsellikler ve İMKB üzerine ampirik bir çalışma
Seasonalities in stock markets and an empirical study on Istanbul Stock Exchange
RECEP BİLDİK
- Türkiye'de ilk halka arzların kısa ve uzun dönem performansı
Short and long run performance of initial public offerings in Turkey
VOLKAN BAYRAM
- Finansal piyasalarda psikolojik eşik: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda bir uygulama
Psychological barriers in the financial markets: An application in Istanbul Stock Exchange
SÜMEYRA GAZEL
- Hisse senedi piyasalarında görülen anomaliler ve İMKB'de gün etkisi'nin incelenmesi
Stock markets and investigation of the day of the week effect in ISE
FİLİZ GÜNEYSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİYE YAMAK
- Hisse senedi piyasalarında görülen anomalilerin volatilite üzerine etkisi: Türkiye örneği
The effects of anomalies upon volatility in the stock market: The example of Turkey
NEVİN ÖZER