Finansal piyasalarda psikolojik eşik: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda bir uygulama
Psychological barriers in the financial markets: An application in Istanbul Stock Exchange
- Tez No: 321961
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ASIM ÇELİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Davranışsal Finans, Psikolojik Eşik, GJR-GARCH, Behavioral Finance, Psychological Barriers, GJR-GARCH
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 262
Özet
Geleneksel fınans teorilerinde, etkin piyasalar hipotezi yatırımcıların aynı riski almalarıdurumunda herhangi bir anormal getiri elde edemeyeceklerini varsaymaktadır. Hissesenedi piyasalarında yatırımcı irrasyonalitesinin sebep olduğu bir çok anomali vardır.Bu sebeple yatırımcı rasyonalitesi davranışsal fınansta sürekli olarak çalışılan birkonudur. Psikolojik eşiklerin varlığı hisse senedi fiyatlarının tahmin edilebileceği inancıile ilişkilidir ve hem etkin piyasalar hipotezi hem de rasyonel yatırımcı varsayımı ileçelişmektedir. Bu bakış açısıyla psikolojik eşiklerin varlığına ilişkin kanıtlar, piyasaanomali literatürüne katkı sağlamaktadır. Psikolojik eşik hisse senedi kapanış fiyatlarıyuvarlak rakamlar etrafında gerçekleştiğinde, fiyatların olağanüstü davranışlarsergilemesi olarak tanımlanmaktadır. Psikolojik eşik etkisi dayanak etkisi ileaçıklanmaktadır. Ayrıca psikolojik eşikler çoğunlukla destek-direnç noktalan ve sürüetkisi ile ilişkilidir. Ancak fınansal piyasalarda psikolojik eşiklerin varlığı tam olarakbelgelendirilmemiş bir anomalidir. Ayrıca İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'ndapsikolojik eşiklerin varlığına ilişkin daha önce yapılmış bir akademik çalışmayarastlanamamıştır.Bu çalışma Türkiye hisse senedi piyasasında ve kayda değer IMKB hisselerindepsikolojik eşiklerin var olup olmadığını incelemektedir. Bu sebeple iki hisse senediendeksi ve on adet hisse senedinin günlük kapanış fiyatları, eşikler etrafındaki fiyatkümelenmeleri, getiri ve volatilite açısından incelenmiştir. Basamakların tek düzedağılımına ilişkin genellikle iki farklı istatistiksel analiz kullanılmaktadır. Bunlar Ki-Kare ve kukla regresyon analizleridir. Üçüncü bir yaklaşım, eşiklerin aşağı veyukarısındaki farklı etkileri belirlemek için kullanılan GARCH analizidir. Bu çalışmadaeşiklerin varlığını test etmek için, her üç yöntem de kullanılmıştır.Ki-Kre testi ve kukla regresyon sonuçlarına göre, İMKB 30 endeksi 10000 eşikseviyesinde sistematik davranışların varlığına ilişkin güçlü kanıtlar elde edilmiştir. Eşikbantları içerisindeki frekansların eşik bantları dışındaki frekanslardan anlamlı olarakdaha düşük olduğu tespit edilmiştir. Diğer yandan incelenen hisse senetlerinin çoğu içinzıt yönde güçlü sonuçlar elde edilmiş, eşik bantlarının içerisinde daha yüksekfrekanslar, dışında ise daha düşük frekanslar tespit edilmiştir. GJR-GARCH analizisonuçlarına göre, varsayılan eşiğin aşağı ve yukarı yönlü geçilmesinden hemen önce vesonraki süreçte koşullu ortalamalar arasında anlamlı bir fark tespit edilememiştir. Ancakvarsayılan bir eşiğin aşağı ve yukarı yönlü geçilmesinden hemen önce ve hemen sonrakisüreçlerin koşullu varyansları arasında önemli farklılıklar tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In traditional finance theory, the efficient market hypothesis suggests that investors can not get any abnormal returns given the same amount of risk. Investor rationality has always been a topic studied in behavioral finance, as there are many anomalies in the stok market caused by investor irrationality. The existence of psychological barriers is related to the belief in the predictability of stock price and contradictive to both market efficiency hypothesis and the assumption of rational investors. From this point of view, studies which find evidence for existence of psychological barriers contribute to the literature on market anomalies. The effect of pscyhological barriers can be explained by an anchoring effect. Furthermore, these barriers are often associated with support and resistance levels and with a bandwagon effect. But the existence of psychological barriers in financial markets is a relatively undocumented anomaly. Also there is no prior academic research on psychological barriers on Istanbul Stock Exchange. This study investigates whether psychological barriers exist in a Turkey Stock Exchange and major Turkish stocks. Therefore two Stock Index and the daily closing price of ten stocks are examined with respect to the price clustering around the barrier and also return and volatility. Generally two different statistical analyses have been used in studies of the uniformity of digits: the chi-square and dummy regression analyses. A third approach uses GARCH analysis to assess the differential impact of being above or below a barrier. In this study both these statistical method and GJR-GARCH analysis is used to test of barriers existence. According to chi-square test and dummy regression results, there is strong evidence for the existence of systematic behavior at the ISE 30 index at the 10000s barier level. The viii frequencies within the barrier band are significantly lower then frequencies outside the barrier band. But for most of the examined stocks there is strong evidence in the opposite direction: higher frequencies inside the barrier band and lower frequencies outside. According to GJR-GARCH results, there is no significant difference in the conditional mean for the periods immediately before and immediately after an upward and downward crossing a supposed barrier. But, there is significant difference in the conditional variance for the periods immediately before and immeditely after an upward and downward crossing of a supposed barrier.
Benzer Tezler
- Retail investors' investment decision-making process from a behavioral finance perspective with a focus on confirmation and overconfidence biases
Onaylama ve aşırı güven önyargılarına odaklanarak davranışsal finans perspektifinden bireysel yatırımcıların yatırım karar verme süreci
LAYLA AIT ALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MaliyeBahçeşehir ÜniversitesiSermaye Piyasaları ve Finans Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYFUN ÖZKAN
- Bireysel yatırımcıların yatırım kararı verirken etkilendiği faktörler
Factors influencing individuals investing decisions: the case of adana
HAZAL GÖRÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeÇağ Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET GÖKHAN SÖKMEN
- Finansal piyasalarda volatilitenin sürü davranışı üzerine etkisi: BRICS-T ülkeleri üzerine bir uygulama
The effect of volatility on herd behaviour in financial market: An application on BRICS-T countries
ESRA KANGAL
- Türk yatırımcıların finansal yatırım kararlarının davranışsal finans açısından incelenmesi: Bir uygulama
Analysis of Turkish investors financial investment decisions from behavioral finance: A method
KÜBRA NUR KANLIOĞLU
- Bireysel yatırımcıları finansal yatırım kararına yönlendiren faktörlerin davranışsal finans açısından incelenmesi: Afyonkarahisar örneği
Analysis of the factors that directing individual investors to financial investments decision via behavioral finance approach: An example of Afyonkarahisar
ADEM BÖYÜKASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
İşletmeAfyon Kocatepe Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. RIZA AŞIKOĞLU