Yaratıcı muhasebe, etik, firma değeri ve örnek bir uygulama
Creative accounting, ethics, firm value and an empirical study
- Tez No: 190829
- Danışmanlar: PROF.DR. KAMİL BÜYÜKMİRZA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 373
Özet
Yaratıcı muhasebe, en geniş anlamda bir şirketin finansal performansıve risk düzeyi ile ilgili izlenimi değiştirmek amacıyla, şirketin görünürdekifinansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını değiştirmeye yönelik bütünuygulama ve yöntemleri kapsamaktadır.Tez çalışmamızın amacı, muhasebe teorisi açısından yaratıcımuhasebenin etik sınırlarını çizerek; tamamen etik bir uygulama olarakliteratüre kazandırılmasını sağlayarak; denetleyici-düzenleyici kurumlar ilestandart belirleyici kurumlara bu konuda alt yapı hazırlamaktır.Bu çalışmada; yaratıcı muhasebenin kapsamı, motive edici faktörleri,sınırları, yaygınlık düzeyi, uygulama yöntemleri ve sonuçları üzerindedurulmuştur. Ayrıca, muhasebe politikası seçimlerinin firma değeriüzerindeki etkileri, muhasebe standartlarının yaratıcı muhasebe üzerindekietkileri, ülkemizdeki yasal çerçevenin yaratıcı muhasebe üzerindeki etkileriüzerinde tespitler yapılmıştır.Tezimizdeki uygulamada, yaratıcı muhasebe uygulamalarının tespitive ölçülmesi ile ilgili sorunlara ve ülkemizde gelecekte bu konuda yapılacakçalışmalara ışık tutulması amaçlanmıştır.Yaratıcı muhasebenin tespit edilebilmesi için; firmaların ?tahakkukdüzeyi? ve ?tahakkukların değişkenlik düzeyi? iki önemli göstergedir.Tahakkukların değişkenliği, firma riskinin ölçülmesi için de kullanılabilecek birölçüdür.Tahakkuklarının değişkenliği yüksek olan firmaların riskinin deyüksek olması beklenmektedir. Tahakkuk düzeyi çok yüksek olan,tahakkuklarının değişkenlik düzeyi yüksek olan ve nakit akımları ile karrakamları arasında çok fazla fark bulunan şirketlerin yaratıcı muhasebeaçısından dikkatle izlemesi gerekmektedir.Uygulamadaki araştırmanın yapılabilmesi için de muhasebe tahmin veseçimlerinden kaynaklanan ve tahakkukları etkileyen ekonomik faktörlertespit edilmiştir. Uygulamada, MKB'de işlem gören 163 firmanın üçer aylıkfinansal tabloları üzerinden genel tahakkuk düzeyi, tahakkukların değişkenlikdüzeyi ve tahakkukları etkileyen ekonomik faktörlerin ana sektörler ve altsektörler düzeyinde ölçümü yapılmıştır. Uygulamada, Geliştirilmiş JonesModel ve bu modele ülkemiz ekonomik gerçekleri doğrultusunda eklenmişyeni değişkenlerle geliştirdiğimiz model istatistiki olarak test edilmiştir.Bu tezde yaratıcı muhasebenin olmamasının optimal bir çözümolmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yaratıcı muhasebeyi tamamen dışlamakmuhasebe literatürüne yeni ve yaratıcı açılımlar getirilmesini engelleyecektir.Yaratıcı muhasebenin hiç olmaması muhasebe özgürlüğünün tamamenkısıtlanması demektir ki; bu mümkün değildir.Bu sebeple bazı yaratıcı muhasebe uygulamaları doğal olarak vardırve olmalıdır. Çünkü; yaratıcı muhasebe uygulamalarının büyük bir kısmıtahakkuk muhasebesinin doğal sonucudur. Yöneticilerin tahakkuklarınzamanlaması ve miktarı konusunda alacakları kararların çoğu tahmine vetercihe dayanmaktadır. Bu esnekliğin ortadan kaldırılmasının doğal sonucuekonomik performansı daha iyi ölçecek bir ölçüden mahrum kalmaktır. Çünkütahakkuk muhasebesi, nakit akımını esas alan muhasebeye göre; birdöneme ilişkin ekonomik performansı daha iyi ölçmektedir. Zaten uzundönemde ?nakit akışı? ile ?tahakkuk bazlı? muhasebenin sonucu olan karrakamının birbirine eşit olması beklenmektedir.Diğer taraftan, değerleme kavramlarında ?maliyet değeri? esaslıdeğerleme kavramlarından ?cari değer? esaslı değerleme kavramlarına doğrugerçekleşen değişmelerde yaratıcı muhasebe için boş bir alan sağlayacakgibi görünmektedir. Çünkü bu gelişmeler değerleme kavramlarının?gerçekliğini? artırırken ?subjektifliğini? de artırıcı bir etki göstermektedir.Etik sınırlar içinde kalarak muhasebe politikalarından veya sunumyollarından seçimle yaratıcı muhasebe yapıldığında; uygulanan muhasebepolitikalarının dipnotlarda açıklanması halinde, finansal bilgi kullanıcılarıdurumun finansal bilgilere etkisini değerlendirebileceklerdir. Yaratıcımuhasebe uygulamaları, etik sınırlar içinde kaldığı sürece sermayepiyasalarında katalizör görevi üstlenebilir.Bu konuda akademisyenlere ve standart düzenleyici kuruluşlara düşengörev, ekonomik hayattaki gelişmelere bağlı olarak gündeme gelen yeniekonomik işlemlere ait muhasebe uygulamalarını hızlıca geliştirmektir. Aksitakdirde yaratıcı muhasebe için bir boş alan her zaman kalacaktır.
Özet (Çeviri)
Creative accounting, in its broadest sense comprises all practices andmethods in terms of changing apparent financial situation and activity resultsof a company in order to change the impression related to the financialperformance and risk level of the company.The purpose of our thesis is to bring in the creative accounting to theliterature as completely an ethical practice by forming its ethical limits interms of the accounting theory and to provide assistance to the supervisory-regulatory institutions and to the institutions that determine standarts.In this study, we focused on the scope, incentive factors, limits,prevalence level, practice methods, and results of the creative accounting.Additionally, we have made some determinations about the effects of thechoice of accounting policies on the firm value, the effects of the accountingstandarts on the creative standarts and the effects of the legal framework inour country on the creative accounting.In the practice mentioned in our thesis, lighting the way for theproblems related to the determination and measurement of the creativeaccounting practices and for the studies which will be made on this subject inthe future has been aimed.In order to determine the creative accounting; the accrual level and thelevel of accrual volatility of the companies are two important indicators. Thevolatility of the accruals is also a unit of measurement that can be used inorder to measure the firms? risk. It is expected that firms of which volatility ofaccruals is high, their risk level would be also high. Firms having high accruallevels, high level of accrual volatility and great difference between their cashflows and profit numbers should be carefully monitored in terms of thecreative accounting.In order to make the research mentioned in the practice, economicfactors growing out of the estimation and choice of the accounting andaffecting the accruals have been determined. In the practice, general accruallevel of 163 firms trading on stanbul Stock Exchange ( MKB) out of theirthree-months financial statements, their level of accrual volatility andeconomic factors affecting the accruals out of main sectors and sub-sectorshave been measured. In the practice, Modified Jones Model and Glesger testwhich we have developed to this model with new variables added in thedirection of our country?s economic realities have been statistically tested.In this thesis, it has been achieved the result of that the absence ofcreative accounting is not an optimal solution. Excluding completely thecreative accounting will prevent to develop new and creative expansions tothe accounting literature. The absence of the creative accounting meanscomplete restriction of accounting liberty, and this is not possible.By this reason, there have naturally been some creative accountingpractices and there should be. Because, most of creative accountingpractices is the natural result of the accrual accounting. The decisions whichwill be taken by the administrators related to the timing and amount of theaccruals are based on the estimations and preferences. The natural result ofthe cutting out of this flexibility is to be devoid of a unit of measurement thatmeasures economic performance better. Because, according to theaccounting based on cash flow, accrual accounting measures beter theeconomic performance belonging in a certain period. Moreover, it is expectedthat profit numbers which is a result of the accounting based on `the accrual?and on `the cash flow? in the long term would be equal to each other.On the other hand, in the concepts of valuation, for the changesrealized from ?cost based valuation? to the ?current based value? valuationconcepts appear to make a vacant field for the creative accounting. Because,these developments both increase the ?reality? of valuation concept and itssubjectivity.When practicing creative accounting with the choice from accountingpolicies and its presentation ways in the ethic limits; in the case of explainingpracticed accounting policies by footnotes, financial data users can assessthe effect of this situation in compliance with the financial information.Creative accounting practices, as long as it is in ethic limits can undertakethe task of catalizor in capital markets.The task of the academiciens and of the standart-regulatoryinstitutions on this subject is to develop rapidly accounting practicesbelonging to new economic transactions depending on the develeopments inthe economic life. Otherwise, there will be always a vacant field for thecreative accounting.
Benzer Tezler
- Yaratıcı muhasebe nedenleri, yöntemleri, sonuçları
Creative accounting reasons, methodsand the results
HATİCE BALIKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeİstanbul Ticaret ÜniversitesiMuhasebe Denetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET HAYRİ DURMUŞ
- Türkiye'de yaratıcı muhasebe uygulamaları ve bağımsız denetçinin sorumluluğu
Creative accounting practice in Turkey and responsibility of independent auditor
MURAT GENÇ
- Bağımsız denetim firmaları perspektifinden bağımsız denetimde kalite ve etik
Quality and ethics in audit independently from the perspective of independent audit firms
ELİF SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeKırklareli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER FARUK GÜLEÇ
- Yaratıcı muhasebe uygulamaları ve finansal bilgi manipülasyonu: Sektörel analiz
Creative accounting practices and manipulation of financial information: Sectoral analysis
LUGAIN ABDELKARIM HASSAN AWADELKARIM HASSAN AWADELKARIM