Geri Dön

İbn Haldun'da sosyolojik düşünce

The sociological thinking of Ibn Khaldun

  1. Tez No: 191038
  2. Yazar: MEHTAP SOYLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ARSLANOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Grubu Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 102

Özet

bn Haldun'un Kitab'ul İber adlı eserine önsöz olarak yazdığı Mukaddimeadlı eseri; insan, toplum ve toplumsal faaliyetlere ilişkin konuları içermektedir. İbnHaldun, kurduğu ?Umran İlmi? ile insanın toplumsal yaşam ve örgütlenmesindençıkan her türlü toplumsal olay ve kurumları incelemektedir.İbn Haldun, tarihi zahirû (yüzeysel) ve batınû (iç bünyeye inebilen) olarak ikiaçıdan ele almış ve batınû tarihçiliğin önemini anlatmıştır. Batınû tarihçiliğintemelinde sosyal olayların nedenleri üzerinde açıklayıcı bir tavır alış bulunmaktadır.İbn Haldun'a göre tarihin gerçek amacı olayların kuru ve yalın bir anlatımı değil;insanın toplumsal durumunun anlaşılmasıdır.İbn Haldun'un, toplum teorisinde maddi unsurlara büyük yer verdiğigörülmektedir. Bedevi ve hadari olarak toplumu ikiye ayırır ve bu ayrımı da iktisadiunsurlarla açıklar. Ona göre toplumların yapısındaki farklılık üretim biçimlerinin,geçim yollarının farklılığından kaynaklanır.İbn Haldun toplum teorisini insanların sosyal varlıklar oldukları ve böylecetoplumsal yaşamın zorunlu olduğu varsayımı üzerine inşa etmiştir. Aynı zamandatoplumsal yaşamda; insanları, birbirlerinin saldırılarından koruyacak bir otoriteye, birhükümdara gerek vardır.İbn Haldun'da asabiyet kavramı; sosyal bir grup bağlılığını ifade eden birkavramdır. Sürekli düşman ve doğal çevrenin tehdidi altında bulunan insanlarınmanevi bir birliktelik halidir. Kolektif bir davranış biçimi olarak asabiyet devletkurma amacını taşır. İbn Haldun'da devlet, bir kurum olarak medeni toplumdagörülmektedir. Yerleşik toplumda toplumsal düzeni sağlamak için asabiyetyetmemekte; merkezi bir baskı aracı olarak siyasal iktidar ortaya çıkmaktadır. Devletkurmak da sosyal hayatın bir gereğidir.

Özet (Çeviri)

bn Khalduns work named Muqaddimah which was written as a foreword ofhis work Kitab-ul İber, includes subjects regarding human, society, and socialactivities. İbn Khaldun analyzes all sorts of social events and foundations whichemerge from humans social life and organization, with ?Science of Umran? he set.İbn Khaldun discussed the history in two sides as enternal and internal andexplained the importance of internal history. At the base of internal Historiography,there is an explanatory attitude on the causes of social events. According to İbnKhaldun, the real aim of history is understanding social position of human, notsimple explaning of the events.It is seen that Ibn Khaldun gives a great deal of importance to MaterialElements at social theory. Divides the society into two pieces as Nomadic andCivilized society and explains this with economical elements. According to him, thedifference at societies structure take its source from the differences of productionforms and living ways.İbn Khaldun built his social theory on assumption which humans are socialcreatures and there is necessity for social life. According to him, it is necessary thathumans live together for producing necessary nutrients on their own and defencing.At the same time, in social life; there is need for an authority, a ruler for protectinghumans from each others charge.The term of tension at İbn Khaldun; is a term that expresses a social groupallegiance.It is a moral togetherness situation of people permanently under the threatof enemy and natural environment. As a collective behaviour form, tension aimsstate establisment. The term ?State? at İbn Khaldun, seems as a foundation atcivilized society. Tension is not enough for setting order at civilized society; politicalpower emerges as a central pressure instrument.

Benzer Tezler

  1. İbn Haldûn'da mülk düşüncesi

    The rule consept on thebasis of Ibn Khaldûn's the muqaddimah

    MEHMET BAYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    FelsefeMardin Artuklu Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUNUS CENGİZ

  2. Farabi ve İbn-i Haldun'da şeriatın kaynak ve anlamı

    Sharia in Farabi and Ibn Haldun source and meaning

    FATMANUR ŞENER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Felsefeİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HARİS MACİC

  3. İbn Haldun ve Naima'da tavırlar nazariyelerinin mukayeseli tahlili

    Comparative analysis of the state period theories of Ibn Khaldunand Naima

    MEHMET EMİN BAYRAMBEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinKafkas Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE ÖZTÜRK

  4. II. Meşrutiyet Dönemi Türk düşüncesinde doğu-batı algısı: İctihad ve Sırat-ı Müstakim dergileri örneği

    The conception of 'The east' and 'The west' in the second constitutional period Turkish thought: The cases of İctihad and Sirat-i Müstakim journals

    VAHDETTİN IŞIK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Sosyolojiİbn Haldun Üniversitesi

    Medeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK

  5. İbn Haldun ve Montesquieu'nun nazariyesine göre; Toplum, devlet ve siyaset algısı'nın karşılaştırmalı analizi

    According to Ibn Khaldun and Montesquieu's theory; Comparative analysis of perception of society, state and politics

    SERHAT POLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal BilimlerSelçuk Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET GÖKÜŞ