Geri Dön

Hititlerde ölülere ve yeraltı tanrılarına sunulan kurbanlar

The sacrifices to the dead and underworld Gods in Hittites

  1. Tez No: 191542
  2. Yazar: FATMA SEVİNÇ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SEDAT ERKUT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 381

Özet

Sevinç, Fatma, Hititlerde Ölülere ve Yeraltı Tanrılarına Sunulan Kurbanlar,Doktora Tezi, Danışman: Yrd. Doç. Dr. Sedat Erkut, 366 s.ÖZETKurban, varlığına inanılan doğaüstü güçlere ki, bu genellikle bir tanrıveya tanrılardır, yakın olmak, onlarla bütünleşmek veya onlardan faydasağlamak amacıyla sunulan canlı veya cansız nesnedir.Hititler de aynı amaçla tanrılarına cansız (ekmek, içki) ve canlı (hayvan,insan) kurbanlar sunuyorlardı.Ancak Hititler, diğer pek çok konuda olduğu gibi kurban konusunda da M.Ö. 2. bin yıl Anadolu'sunda yaşayan diğer halkların inanç ve geleneklerindenetkilenmiş ve faydalanmışlardı. Bu halkların başında Hurriler yer alıyordu.Hurriler Hititlere yeni bir tanrı sistemi ve ona bağlı olarak yeni bir kurbanterminolojisi bağışlamışlardır.Öncelikle tanrılar arasında gökyüzü ve yeraltı tanrıları olarak bir ayrımgündeme gelmiştir. Bu tezde, Hurri etkisi de göz önünde bulundurularak Hitityeraltı dünyası ve yeraltı tanrılarının tanımı yapılmış ve her ikisine de sunulankurbanlar ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir.Ölülere cenaze törenleri sırasında sunulan kurbanlar, onları öteki dünyayaen uygun şekilde uğurlamak amacını taşıyordu. Ölen kişi bu dünyadanmemnuniyetsiz ve kızgın ayrıldığı taktirde birçok felaketin nedeni olabilirdi.Tezimizde işlediğimiz ölülere sunulan kurbanlar konusu, dolaylı olarakyeraltıyla ilişkilidir. Çünkü ölümün ve ölüler diyarının yeraltıyla ister istemezyakın ilişkisi ve özdeşliği vardır.Kralû cenazelerde, ölünün yanı sıra, hem yeraltı hem de gökyüzü tanrılarınakurbanlar sunulmaktaydı. Bunun nedeni, kralın öldükten sonra güneş tanrısınadönüştüğü ve güneşin de hem gökyüzü hem de yeraltında sonsuz bir döngüiçinde dolaştığı düşüncesi olmalıydı.Ata kültü ve mantalliya- kurbanları da ölülere sunulan kurbanlarkapsamında değerlendirilmiştir.Hititler, ölmüş olan eski kralları ve kraliçeleri çeşitli vesilelerle anıyorlar veonlara düzenli olarak kurbanlar sunuyorlardı. Bu gelenekleri, ata kültü başlığıaltında ele alabileceğimiz bir kurumun oluşmasına neden olmuştur.Mantalliya- kurbanları ise M.Ö. 13. yüzyıldan sonra ortaya çıkmış olan özelSISKURbir kurban türüdür. mantalliya- olarak adlandırılan bu kurban türü,ölmüş olan kişilere ve bazen ölmüş olan kişilerce, yaşayanlar tarafından ödenenbir diyet ya da kefaret niteliği taşıyordu.Doğrudan yeraltı tanrılarına kurban sunmak için düzenlenen ritüeller ise,acil çözüm gerektiren olumsuz durumları telafi etmek amacıyla, bu işin uzmanıolmuş kişilerin rehberliğinde ve genellikle büyü yöntemleri kullanılarakgerçekleştirilirdi. Çünkü her türlü olumsuz durumun kaynağı genellikle karatoprağın derinliklerinde yaşayan güçlerdi. Bu nedenle, kurbanları onlaraulaştırmak için genellikle yere bir çukur kazılır ve sunulan kurbanlar buçukurun içine aktarılırdı. Yeraltı tanrılarına sunulan kurbanlarla ilgili birbaşka dikkat çekici özellik, sunulan kurbanın yakılmasıdır ki, burada yakılankurbanlıklar genellikle kuşlardır. Kuşların her zaman yeraltı ile bir bağlantısıolduğu inancı o dönem çok yaygındı.Yeraltı tanrılarına sunulan kurbanlarla ilgili pek çok ritüel metni vardır vebunlar yeraltı ile iletişime geçmek için büyünün yöntemlerinin kullanıldığınıaçıkça gözler önüne serer. Bunların arasından karakteristik bir metin seçilmişve bu metinden yola çıkarak konuya ışık tutulma çabası gösterilmiştir. Seçilenmetne ?bir evin kandan arındırılması için yeraltı tanrılarına çağrı? başlığıuygun görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Sevinç, Fatma, The Sacrifices to the Dead and Underworld Gods in Hittite,Dissertation Thesis, Advisor: Assist. Prof. Sedat Erkut, 366 p.ABSTRACTSacrifice is either a living or nonliving object that people offer to thesupernatural forces which are generally in the form of a deity or many deities,in order to be close to those forces or take benefit from them.Hittites who had the similar intention, offered non-living (bread and drink)and living sacrifices (animal and human) to their deities.However, Hittites had been affected by and got benefit from the religion andtraditions of many other societies living in Anatolia in second millenium B.C.One of the best examples of such societies is the Hurrians. Hurrians had givenHittites a new deity system and consequently a new sacrifice terminology.First of all, there had been a separation of deities as the the heaven deitiesand the underground deities. Regarding the effect of the Hurries, there hadbeen made descriptions of the underground world and underground deities inthis thesis and the sacrifices that were offered for both of them are explained indetail.The sacrifices offered to the dead during the funeral have the intention tosend the dead to the other world as good as possible. Because the dead going tothe other world who are not adequately satisfied during the ceremony, andhence had become angry may give rise to many disasters in the future.The sacrifices offered to the dead, which we explain in this thesis are alsorelated to the underground world. Because the dead and the netherworld are inall ways have close connection and similarity to the underground world.In the royal funerals, there were offered sacrifices both for the heaven andthe underground deities. The reason for this was the belief that the kingbecomes the sun god when he dies, and the sun was rotating on its trajectorybetween the sky and the underground world endlessly.Ancestor cult and mantalliya sacrifices are examined in the context ofsacrifices offered to the dead, as well.Hittites were commemorating the dead old kings and queens in variousevents and they were offering sacrifices for them regularly. This tradition hasled to the formation of an institution which we consider under the title of theancestor cult.On the other hand, the mantalliya- sacrifices is a special kind of sacrificewhich came about after 13th century B.C. This kind of sacrifice which is alsocalled the SISKURmantalliya had the property that it is the expiation made for thedead people, and which is done by alive, or sometimes the dead people.The rituals that are performed directly for offering sacrifices to theunderground deities are made in order to compensate for the negative situationsrequiring urgent solutions and they are performed by the help of experts; andfrequently magical methods are used. Because, source of every bad situationwas generally the underground forces. Therefore, in order to convey thesacrifices to them, a pit was dug on the ground and the sacrifices were putinside. Another new method to offer sacrifices to the underground deities was toburn the sacrifice, and generally the burned sacrifices were birds. The beliefthat the birds are in relation with the underground world was quite common inthat period.There exist plenty of ritual texts related to the sacrifices which are offered tothe underground deities; and these reveal that the magic methods were used inorder to communicate with the underground deities. Among those texts, acharacteristic one is selected and by using that text, we tried to explain the topicbetter. The title ?the invitation to the infernal deities for purifying a house fromblood? is considered to be appropriate for the chosen text.

Benzer Tezler

  1. Babillerin dini tarihi

    Religious history of the Babylonists

    AYŞE TÜRKMEN KÖKSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinKilis 7 Aralık Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULLAH ALTUNCU

  2. Kizzuwatna'lı rahip Ammihatna'ya ait bir ritüel metin (cth 471)

    A Ritual text by priest Ammihatna from Kizzuwatna (cth 471)

    LEYLA MURAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAnkara Üniversitesi

    Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYGÜL SÜEL

  3. Hitit Krallığı'nda veba salgını ve etkileri (MÖ. II. binyılın ilk yarısı)

    The plague in Hittite Kingdom and its effects (BC. first half of II. millennium)

    AYSEL KÖMÜRCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELİM KAYA

  4. Hititlerde Hurri etkisiyle gelişen MUNUSŠU.GI (Yaşlı/büyücü kadın) anlayışı ve MUNUSŠU.GI (Yaşlı/büyücü kadın) ritüelleri

    The mentality of MUNUSŠU.GI (old/magician woman) in the Hittites that developed with the effect of Hurri and rituals of MUNUSŠU.GI

    MELİH SALİH KEÇECİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eski Çağ Dilleri ve KültürleriSelçuk Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN BAHAR

  5. Foreigners and foreignness in Hittite Anatolia

    Hititlerde yabancılar ve yabancılık

    EGE DAĞBAŞI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Arkeolojiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ N. İLGİ GERÇEK