Astımlı adölesanlarda uyum ve öz-bakım modellerine göre geliştirilen hemşirelik yaklaşımlarının değerlendirilmesi
Assessing nursing interventions developed according to adaptation and self-care models in adolescents with asthma
- Tez No: 195952
- Danışmanlar: PROF. DR. HİCRAN ÇAVUŞOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: astım, adölesan, çocuk hemşireliği, Roy'un Uyum Modeli, Orem'in Öz-bakım Modeli, asthma, adolescent, pediatric nursing, Roy?s Adaptation Model, Orem'sSelf-Care Model
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Çalışma, Roy'un uyum veOrem'in öz-bakım modellerinin astımlı adölesanların öz-bakım ve uyumlarınıgeliştirmedeki etkisini belirlemek amacıyla deneysel olarak yapılmıştır. Araştırmanınörneklemine, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İhsan Doğramacı Çocuk HastanesiAllerji ve Astım Ünitesi'nde astım tanısıyla izlenen 12?18 yaş grubunda olan 40deney ve 40 kontrol olmak üzere toplam 80 hasta alınmıştır. Veriler astımlıadölesanların ve ailelerin demografik özelliklerine ilişkin veri formu, Roy'un UyumModeline göre veri toplama formu, Orem'in Öz-Bakım Modeline göre veri toplamaformu ve astımlı adölesanlara yönelik hemşirelik bakım planı ile toplanmıştır.Araştırmacı tarafından deney grubundaki hastalara 8 ev ziyareti, yapılmıştır. İlk evziyaretinde adölesanların uyum ve öz-bakımla ilgili sorunları belirlenmiştir. Deneygrubuna daha sonra yapılan ev ziyaretlerinde uyum ve öz-bakımlarını artırmaya yönelikhemşirelik yaklaşımları uygulanmıştır. Uygulanan hemşirelik yaklaşımlarının etkinliğinibelirlemek için son ziyarette tekrar uyum ve öz-bakım sorunları değerlendirilmiştir.Kontrol grubundaki hastalara ise çalışmanın başında ve sonunda 2 ev ziyaretiyapılmıştır. Ev ziyaretlerinde hastaların uyum ve öz-bakıma yönelik sorunlarıbelirlenmiş ve herhangi ek bir girişim yapılmamıştır. Verilerin değerlendirilmesinde;yüzdelik, McNemar testi, bağımsız gruplarda iki ortalama arasındaki farkınönemlilik testi ve Cochran Q testleri kullanılmıştır.Sonuçlar, deney grubundaki adölesanların ilaç tedavisine ve hastalığın yönetimineuyumlarının arttığını göstermektedir. Ayrıca okula düzenli devam etme, istediğiakran aktivitelerine katılma ve arkadaşlarıyla ve öğretmenleriyle hastalığınpaylaşılmasında artış olduğu belirlenmiştir. Deney grubundaki, adölesanların, astımhakkında bilgilerinin arttığı, astım atağına yol açan maddelerden korunma, peak flowizlemi yapma, astımın günlük izlemini yapma, astım eylem planı uygulama veilaçlarını kullanma ile ilgili öz-bakım becerilerinde artış gözlenmiştir. Kontrolgrubundaki adölesanlarda ise hastalığa uyumları ve öz-bakımlarına ilişkin herhangibir değişiklik olmadığı saptanmıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, astımlı adölesanların hemşirelikyaklaşımında Roy'un Uyum Modeli ve Orem'in Öz-Bakım Modelinin birliktekullanılması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
The study is carried out experimentally in order to determine theaffects of Roy?s adaptation and Orem?s self-care models on developing self-care andadaptation of adolescents with asthma. A total of 80 patients in 12-18 age group,being followed with the diagnosis of asthma, 40 of whom were the trial and 40 ofwhom were the control group, in Hacettepe University Faculty of Medicine, İhsanDoğramacı Pediatrics? Hospital Allergy and Asthma Unit were included in theresearch sampling. Data were selected with a data form regarding the demographicalcharacteristics of asthmatic adolescents and their families, a data collection formaccording to Roy?s Adaptation Model, a data collection form according to Orem?sSelf-Care Model, and nursing care plan for adolescents with asthma. 8 home visitswere given to the patients in the trial group by the researcher. Problems of theadolescents regarding adaptation and self-care were determined at the first home visit.During the later home visits given to the trial group, nursing interventions were madetowards increasing adaptation and self-care. In order to determine the efficiency of theperformed nursing interventions adaptation and self-care problems were re-assessed atthe last visit. 2 home visits were given to the patients in the control group, one at thebeginning and one at the end of the study. At home visits, problems of the patientsregarding adaptation and self-care were determined and no other additionalinterventions were made. In assessing the data, percentage test, McNemar test,significance test of the difference between the two averages of independent groupsand Cochan Q test were utilized.Results suggest that adaptation of the adolescents in the trial group to medicaltreatment and the management of the disease increased. Moreover, it was determinedthat there was an increase in regular attendance to school, attendance to preferredpeer activities, and sharing feelings about the disease with friends and teachers. Itwas observed that adolescents? knowledge level about asthma increased, and thatthere was increase in self-care skills of prevention from materials triggering asthma,peak flow observation, daily observation of asthma, implementing asthma actionviiiplan, and using the medications. As for the adolescents in the control group, it wasdetermined that there hadn?t been any change regarding their adaptation to thedisease and their self-care.According to the results of the research, concurrent use of Roy?s Adaptation Modeland Orem?s Self-Care Model in nursing care of adolescents with asthma is suggested.
Benzer Tezler
- Astımlı adölesanlarda motivasyonel görüşmenin astım kontrolü, öz etkililik ve yaşam kalitesine etkisi
The effect of motivational interviewing on asthma control, self-efficacy and quality of life in adolescents with asthma
İLKNUR YILDIZ
- Kontrolsüz adolesan astımında öz-etkililik ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları: Bir kıyaslama çalışması
Self-effectiveness and healthy lifestyle behaviors in uncontrolled adolescent asthma: A comparison study
FARIDA HUMBATOVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET ALİ KANIK
- Astımlı adölesan hastalarda ilaç kullanımına uyumun astım kontrolü üzerine etkisi
The effect of adherence to drug use on asthma control in adolescent patients with asthma
PERVİN UÇKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Allerji ve İmmünolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSOY CİVELEK
- Çözüm odaklı danışmanlığın astımlı adölesanların özetkililik, astım kontrolü ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
The effect of solution focused counseling on self-efficacy, asthma control and quality of life in adolescents with asthma
PINAR GÖV
- Yaratıcı drama temelli destek programının astım hastalığı olan adölesanların psikososyal uyumuna etkisi
Effect of creative drama-based support program on the psychosocial adjustment of adolescent with asthma
RABİYE GÜNEY
Doktora
Türkçe
2014
Hemşirelikİstanbul ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUZAN YILDIZ