Örgütlerde ortopedik özürlüler ve sorunlarının davranışsal yönden incelenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 19691
- Danışmanlar: DOÇ.DR. MAHMUT PAKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
ÖZET insan kaynakları, üretim sistemi içindeki en önemli öğe olarak kabul edilmektedir. İnsan verimliliğine doğrudan veya dolaylı olarak etki eden faktörler belirlenerek, olumsuz etkileri olanların, çalışma ortamı ve üretim sistemi içinde mümkün olduğu kadar azaltılması, çalışanların ve örgütlerin verimiliği açısından önem arzeder. Yönetim bilimiyle ilgili şimdiye kadar yapılan araştırmalarda, genellikle sağlıklı bireyler konu edilmiş; sakatların da uygun işlerde en az sağlıklı bireyler kadar verimli çalışabileceği göz ardı edilmiştir. Sakatlık? kişinin görme, işitme gibi fonksiyonlarının, bedensel gücünün veya zekasının bir kısmını ya da tümünü, normal fonksiyonlarını yerine getiremeyecek şekilde ve sürekli olarak kaybetmesi durumudur. Ülkemizde çalışma hayatı ve sosyal güvenlikle ilgili yasalara baktığımızda sakatlığın, çalışma gücü ve meslekte kazanma gücü baz alınarak tanımlandığını; yasaların uygulama alanlarına göre farklı sakatlık derecelerinin arandığını görmekteyiz. Ülkemizde en fazla rastlanılan sakatlık nedenlerinin başında akraba evlilikleri, hastalıklar, trafik ve iş kazaları gelmektedir. Dünya Sağlık Örgütü'nlh araştırmalarına göre, toplumun %10'unu sakatlar oluşturmaktadır. Ülkemizde ise sakatlığa yolaçan olayların fazla olması nedeniyle sakatların toplam nüfusa oranının %12'ye ulaştığı tahmin edilmektedir. Sakatlık türleri içinde ortopedik sakatlıklara daha fazla rastlanıldığından, araştırmamızda ele alınan konular ortapedik sakatlar açısından değerlendirilmiştir. Ancak bu konuları diğer sakatlık gruplarından soyutlamak olanaksız olduğundan benzer sorunların tüm sakatlık grupları için geçerli olduğunu söylemek mümkündür. Sakatların en büyük problemini işsizlik sorunu oluşturmaktadır. Sakatların çalıştırılmaları, onların sağlıklı yönlerinden yararlanmanın tek yoludur. işverenler, sakatlarla ilgili bazı olumsuz ön yargılara sahip olduklarından, sakat işçi çalıştırmayı genellikle tercih etmemektedirler. Sakatların çalıştırılması, yasalarda belirtilen zorunluluk ile mümkün olmaktadır. Ülkemizde, 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işyerleri, %2 oranında sakat çalıştırmakla yükümlüdürler. Sakatların çoğunun eğitim düzeylerinin düşük olması ve herhangi bir mesleki vasıfa sahip olmamaları sakatların istihdamını güçleştiren diğer nedenlerdendir. Ülkemizde bu konuyla ilgili kurum, iş ve işçi Bulma Kurumu'dur. İşverenler çalıştıracakları sakatları genellikle bu kurum aracılığı ile sağlarlar. Ancak, yasalarda belirtilen sakat çalıştırma yükümünü yerine getirmeyen işverenlere karşı ilgili kuruma fazla bir yetki tanınmamıştır. Sakatların çalışma hayatlarında karşılaştıkları sorunları kesin sınırlarla birbirinden ayırmak mümkün değildir. Bütün sorunlar birbiriyle yakından ilgilidir. Örneğin sakatlığından dolayı eğitimini yarım bırakmış kişi, herhangi bir mesleki111 rehabilitasyona tabi tutulmamışsa iş bulma şansı çok azdır. Bir işyerine girdiğinde de ulaşım ve çalışma ortamında hareketlerini kısıtlayacak çeşitli mimari engellerle karşılaşmaktadır. Karşılaşılan engeller nedeniyle bazı işleri yapamama, bir başkasından yardım isteme söz konusu olduğunda ise kişide kendine güvensizlik duygusu ortaya çıkmakta; bu durum da bireyin huzursuz olmasına yol açmaktadır. Böylelikle bireyin işine karşı tutumu olumsuz etkilenmekte, kişinin iş doyumu azalmaktadır. Her ne kadar sorunlar birbirinden tam olarak ayrılamasa da araştırmamızda bu sorunlar; istihdam, mimari engel, rehabilitasyon, eğitim, sosyal güvenlik sorunları ve psikolojik sorunlar gibi başlıklar altında incelenmiştir. Sakatların çalışma hayatlarıyla ilgili sorunlarını kısaca açıklamak gerekirse, istihdam konusunda en önemli sorunun yasaların uygulanmamasından kaynaklandığını söylemek mümkündür. Ayrıca mesleki rehabilitasyon ve eğitim olanakları da çok kısıtlı olduğundan sakatların istihdamı güçleşmektedir. Sakatların çalışma ortamından kaynaklanan sorunların başında mimari engeller gelmektedir. Mimari engelden kastedilen; bireyin hareketlerini güçleştiren hatta olanaksız hale getiren çevre düzenlemeleri ile eşya ve alanların boyut ve tasarımlarıdır. Sakatlara sağlanan bazı sosyal haklar bulunmasına karşılık bu haklardan yararlanabilmek isteyen sakatların karşısına birçok bürokratik sorun çıkmaktadır. Bu konudaki en önemli sorun; sağlık raporunda bir standardın bulunmaması, bir raporun diğer bir kurumda geçmemesidir. Her kurum farklı bir rapor istediğinden, sakatlar için enerji ve zaman kaybı sözkonusu olmaktadır. Örneğin İ.İ.B.K.'nun verdiği sakatlık raporuyla bir işe yerleştirilen çalışan sakat, aynı raporu vergi indiriminden yararlanabilmek için kullanamamakta, daha da önemlisi sakatlık derecelerinde değişik tanılar söz konusu olabildiği için mağdur duruma düşebilmektedir. Sakatlık derecesi, ikinci raporda %40'tan az olarak belirtilmişse kişi hem vergi indirimininden yararlanamadığından hem de erken emeklilik hakkını kaybettiğinden iki yönlü "zarara uğramaktadır. Sakatlıklarında bir iyileşme sözkonusu olmayanlara özel kimlikler verilerek bu olumsuzlukların en aza indirilmesi sağlanabilir. Araştırmamızda, sakatların çalışma hayatından kaynaklanan ya da çalışma hayatını etkileyen sorunlarına, davranış bilimleri çerçevesinde çeşitli çözüm yolları önerilmektedir. İstihdam sorununun çözümünde öncelikle sakat çalıştırma zorunluluğu ile ilgili yasadaki %2'lik oranın yükseltilmesi ve bu konudaki denetimlerin etkin kılınması gerekmektedir. Sakatların nitelikli işlerde çalıştırılabilmeleri için, öğrenim durumlarının yükseltilmesi, mesleki eğitim ve rehabilitasyon olanaklarının artırılması çok önemlidir. Bunun için özel öğretim okullarının çoğaltılması, normal okulların bedensel özürlüleri de dikkate alarak düzenlenmesi ve rehabilitasyon merkezlerinin yaygınlaştırılması gerekmektedir. İşe yerleştirme aşamasında psikoteknik yöntemden yararlanılması bu uygulamaların İ.İ.B.K. tarafından uzman kişelere yaptırılması, sakat bireylerin112 sağlıklı yönlerinden yararlanmanın yollarının aranması gerekmektedir. İşverenlerin çalıştıracakları kişilerde hangi özellikleri aradıkları ve işin gerektirdiği şartlar belirlendikten sonra, bu işlere uygun sakatların işe yerleştirilmeleri; vasıfsız sakat bireylerin aranılan özelliklere uygun olarak mesleki eğitim ve rehabilitasyona tabi tutulmaları özellikle işgören-iş uyumunun sağlanmasında önemlidir. Çalışma ortamında, çalışan sakatların hareketlerini sınırlandıran ya da rahat çalışmalarını zorlaştıran mimari engellerin kaldırılabilmesi için; işyerinin sakatlara uygun olarak düzenlenmesi, eşyaların yerleştirilmesinde sakatların erişme alanlarının gözönüne alınması, kısacası ergonomik uygunsuzluğun giderilmesi gerekmektedir. Böylece çalışan sakatların verimliliği ile birlikte örgütlerin verimliliği, işverenlerin karlılığı da artırılabilir. Ortopedik sakatların çalışma hayatları ile ilgili olarak ele alınan sorunlar; istihdam, çalışma ortamının ergonomik uygunsuzluğu, işyerinde ve ulaşımda karşılaşılan mimari engellerdir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, bu sorunların varlığını somut bir şekilde ortaya çıkarmıştır.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Hemşirelik hizmetlerine ilişkin işyükü analizine dayalı insangücü planlaması: Klinik ölçeğinde bir uygulama
Manpower planning for nursing services based workload analysis: A clinical implementation
NURAY İŞLEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sağlık Kurumları YönetimiHacettepe ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GÜLSÜN ERİGÜÇ
- Uluslararası örğütlerin mevzuatına göre engellilerin kounması: Irak ve türkiye karşılaştırması
Başlık çevirisi yok
MAYTHAM TALİB LAFTA WİTWİT
- Engelli bireylerin toplumla bütünleşmesinde sosyal sermayenin rolü
The role of social capital for integration into the society of disabled persons
YASİN ERDURAK
- Engellılerın sıyasal yaşama katılımı:Ankara örneğı
Political participation for disabled people: Example of Ankara
BAYRAM ORAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KASIM KARATAŞ
- Ratlarda epidural fibrozis üzerine trombositten zengin plazmanın etkisi: Deneysel çalışma
The effect of platelet rıch plasma on epıdural fıbrosıs ın a rat lamınectomy model
SERKAN GÜLER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Ortopedi ve TravmatolojiDokuz Eylül ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER AKÇALI