Yapı ürünlerinin yaşam döngüsü değerlendirmesine yönelik bir model önerisi
A model for life cycle assessment of building materials
- Tez No: 198931
- Danışmanlar: DOÇ.DR. AYŞE BALANLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Yapı ürünü, çevre, yaşam döngüsü değerlendirmesi, yaşam döngüsüsüreçleri, yapı ürünlerinin çevre etkileri, yapı ürünlerinin çevreetkilerinin değerlendirilmesi, çevre etiketi
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
YAPI ÜRÜNLER N N YAŞAM DÖNGÜSÜ DEĞERLEND RMES NEYÖNEL K B R MODEL ÖNER SGökçe TUNA TAYGUNMimarlık, Doktora TeziÇevre, yaşam içinde yer alan ilişkiler ve yaşamın oluştuğu ortamlar bütünüdür. Yapı,kullanıcının gereksinmelerini gidermek üzere tasarlanmış ve üretilmiş bir yapma çevredir vekullanıcılarının gereksinmelerini kendisini oluşturan yapı ürünlerinin özellikleri ile karşılar.Yapı ürünleri; hammaddelerinin edinimi, üretimi, yapıya uygulanması, kullanılması vekullanımının sona ermesi ile geridönüşümü ya da yok edilmesi gibi süreçleri içine alan birdöngü boyunca çevre ile doğrudan ya da dolaylı bir etkileşim içerisindedir. Yapı ürünlerininüretim teknolojilerinin yanlış seçimi, doğal kaynakların bilinçsiz kullanımı, üretim ve yapımınçevrede atık yığınları oluşturması ve yanlış kullanım ile doğal çevre, dolayısıyla da canlı vecansız çevreler etkilenmektedir. YDD (Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi); ürünlerin yaşamdöngüsü süreçlerindeki oluşmuş ya da olası çevre etkilerinin değerlendirilmesidir.Çalışmanın üçüncü bölümünde; YDD' ye yönelik `LEED', `Athena', `BEES', `BRE'(`BREEAM', `EcoHomes', `Envest', `Environmental Profiles', `SMARTWaste'),`Analytica', `Pre' (`SimaPro', `Eco-Indicator' Etki Değerlendirme Yöntemi, `IVAM'Veritabanı, `Eco-Quantum', `Ecoinvent' Veritabanı), `GaBi', `TEAM', `GB Tool',`Woolley', `Curwell ve March' Modelleri irdelenmiştir.Dördüncü bölümde modeller;⢠Etkileyen: Ürün (yapı, yapı ürünü ya da tüm ürünler),⢠Etkileme süreci: YD süreçleri (hammadde edinimi, üretim, uygulama, kullanım,geridönüşüm ya da yok edilme),⢠Etkilenen: Çevre grupları (canlı, cansız, doğal ya da yapma),⢠Etkilenim sonuçları: Enerji, kaynaklar, kirlilik (hava, su, toprak), atıklar ya da diğerölçütleri (yapı içi çevre niteliği, yönetim, yollar, taşıma, risk analizi, yönetimi, maliyetdeğerlendirmesi, yönetim analizi vb gibi)açısından irdelenmiş, tüm modellerde; etkileyen, etkileme süreci, etkilenen ve etkilenimsonuçları bir arada bulunmadığı görülmüştür. Bu çalışmada önerilen modelde istenen ise;bunların bir arada bulunduğu bir değerlendirme yapabilmektir. Böylece değerlendirmekapsamı;⢠Etkileyen: Yapı ürünü,⢠Etkileme süreci: Tüm YD süreçleri,⢠Etkilenen: Tüm çevre grupları,⢠Etkilenim sonuçları: Süreçler boyunca oluşan zararlı etkilerolarak tanımlanabilir.Bu bağlamda model ana adımları;⢠Yapı ürününün tanımlanması,⢠Yaşam döngüsü süreçlerinde yapı ürünü - çevre etkileşimine yönelik bilgilerintoplanması,⢠Yapı ürününün yaşam döngüsü süreçlerinde çevre etkilerinin değerlendirilmesi,⢠Yapı ürününün yaşam döngüsü süreçlerinde değerlendirme sonucu,⢠Yapı ürününün yaşam döngüsü değerlendirmesinde iletişimolarak önerilmektedir.Beşinci bölümde ise; model, polivinil klorür doğrama üzerinde örneklenmiştir.Önerilen yapı ürünlerinin yaşam döngüsü değerlendirmesi modelinin uygulanması ile;⢠Tasarımcının yapı ürünü kararını kolay ve doğru bir biçimde almasına,⢠Tasarımcı, yapı ürünü üreticisi ve kullanıcılarının, yapı ürünlerinin yaşam döngüsüsüreçlerine ilişkin bilgilerine ulaşmasına,⢠Tasarımcı, yapı ürünü üreticisi ve kullanıcılarının yaşam döngüsü süreçlerinde yapı ürünü-çevre etkileşimine yönelik konularda bilinçlendirilmesine,⢠Yapı ürünlerinin çevre etkilerine ilişkin zorunlulukların geliştirilmesine,⢠Yapı ürünlerinin üretim teknolojilerinin geliştirilmesine ya da değiştirilmesineyardımcı olunabileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
A MODEL FOR LIFE CYCLE ASSESSMENT OF BUILDING MATERIALSGökçe TUNA TAYGUNArchitecture, Ph. D. ThesisEnvironment is the relations in life and all settings life is consist of. A building is an artificalenvironment designed and built to meet the user?s needs. These needs are fulfilled with theproperties of building products that form the building. Building products are directly orindirectly in interaction with environment during a cycle that includes processes like; rawmaterials extraction, production, application, usage and end of the life time, recycle ordisposal. Natural environment consequently living and nonliving environments are affectedby incorrect selection of technologies for building products, unconscious usage of naturalsources, wastes that are formed in production and incorrect usage. LCA (Life CycleAssessment); is the evaluation of the environmental effects of products during the life cycleprocess.In Chapther 3 this study life cycle assessment models are analyzed. These models are; LEED,Athena, BEES, BRE (BREEAM, EcoHomes, Envest, Environmental Profiles,SMARTWaste), Analytica, Pre (SimaPro, Eco-Indicator Impact Assessment, IVAMDatabase, Eco-Quantum, Ecoinvent Database), GaBi, TEAM, GB Tool, Woolley, Curwelland March.In Chapther 4 these models are evaluated by;⢠Cause: Product (building, building product or all products),⢠Process of effect: Life cycle processes (raw materials extraction, production, application,usage and end of the life time, recycle or disposal),⢠Effect: Groups of environment (living, nonliving, natural or artifical),⢠Result: Energy, sources, pollution (air, water, soil), wastes or other criterias (indoorenvironment quality, management, transportation, risk analysis, risk management, costassessment, management analysis, etc.)Cause, process of effect, effect and result are not together in all of these models. In this study,the intended goal of the model is to make an assessment that contains all of these elements.Consequently the content of the assessment is;⢠Cause: Building product,⢠Process of effect: All life cycle processes,⢠Effect: All groups of environment,⢠Result: Hazardous effects formed during processes.In this sense, the main steps of the model are suggested to be;⢠Definition of the building product,⢠Gathering the information of the effects of the building products on the environmentduring the life cycle processes,⢠Evaluation of the environmental effects of building products during life cycle processes,⢠Evaluation results of building products during life cycle processes,⢠Communication in life cycle assessment of building products.In Chapter 5, model is sampled in polyvinyl chloride window frame.The aims of the model for Life Cycle Assessment of Building Materials are;⢠To make the selection of building products easy and correctly for architects,⢠To reach the information for building products during their life cycle assessment,⢠To make architects, producers and users conscious of interaction of building products andenvironment during life cycle processes,⢠To develop obligations for the environmental affects of building products,⢠To change or to develop the production technologies of building products.Building product, environment, life cycle assessment, life cycle processes,
Benzer Tezler
- Yaşam döngüsü değerlendirme yöntemi kapsamında yapı ürünlerinin çevresel etkilerinin değerlendirilmesine yönelik bir model önerisi
Proposal of a model for assessment of the environmental impacts of construction products within the context of life cycle assessment methodology
ARZUHAN BURCU GÜLTEKİN
- Türk yapı malzemesi sektörü için yaşam döngüsü etki değerlendirmesine yönelik bir model önerisi
A model proposal for life cycle impact assessment for the Turkish building materials sector
SANİYE KARAMAN ÖZTAŞ
- Yapı ürünlerinin yaşam döngüsü değerlendirmesine yönelik seçilen bir modelin tuğla örneği üzerinden irdelenmesi
Analysing of a selected model for life cycle assessment of building products in terms of bricks
NESLİHAN AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇE TUNA TAYGUN
- An IFC-based framework for sustainable construction
Sürdürülebilir yapım için IFC-tabanlı bir yaklaşım
BAHRİYE İLHAN
- Jeopolimer beton malzemenin yapı ürünü ve malzemesi olarak çevresel sürdürülebilirlik performansının değerlendirilmesi
Evalution of environmental sustainability performance of geopolymer concrete material as a building product and material
ASLIHAN KAYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDEN ACUN ÖZGÜNLER
