Hormon yerine koyma tedavisinin postmenopozal diyabetik sıçanlarda dislipidemi ve vasküler reaktivite üzerine etkileri
Effects of hormone replacement therapy on dyslipidemia and vascular reactivty of diabetic-postmenopausal rats
- Tez No: 203077
- Danışmanlar: PROF. GÜLGÜN OZANSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Aorta, diyabet, overektomi, östrojen, sıçan, Aorta, diabetes, estrogen, ovariectomy, rat
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmakoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Kardiyovasküler hastalıkların (KVH) görülme sıklıgı, premenopozal dönemdeki kadınlarda aynı yas erkeklere oranla daha azdır; ancak, menopozla birlikte bu durum tersine dönmekte ve postmenopozal kadınlar, aynı yas erkeklere oranla daha fazla KVH riski tasımaktadır. Bununla birlikte, diyabetin de eslik ettigi postmenopozal durumda bu risk daha da artmaktadır. Diyabetik olsun ya da olmasın, postmenopozal dönemdeki kadınlarda KVH riskindeki artıs üzerine östrojenin etkisi tam olarak aydınlatılamamıstır. Bu amaçla çalısmamızda, 12-13 haftalık disi sıçanlara overektomi (OVX) uygulanarak, cerrahi yolla menopoz olusturulmus ve sıçanlar 4 gruba ayrılmıstır: Overektomili kontrol grup (OVX), 17-östradiol (E2) tedavili overektomili grup (OVX +E2), overektomili diyabetik grup (OVX+DIA), E2 tedavili overektomili diyabetik grup (OVX+DIA+E2). Diyabet overektomiden 1 hafta sonra streptozotosin (STZ; 45mg/kg i.p.) ile olusturulmustur. Östrojen yerine koyma tedavisine operasyondan bir hafta sonra E2 (1mg/kg; oral) ile baslanmıs ve 8 hafta sürdürülmüstür. Deney süresi boyunca sıçanların beden agırlıkları, yem ve su tüketimleri, kan basıncı degerleri ve kan glukoz konsantrasyonları düzenli olarak ölçümlenmistir. Tedavi süresi sonunda ketamin (60 ?g/kg) anestezisi altındaki sıçanlardan kardiyak ponksiyon ile alınan kan örneklerinde trigliserid, total kolesterol ve glukoz ile plazma östrojen konsantrasyonları ölçümlenmistir. zole edilen aorta ve uterus doku örneklerinden lipid peroksidasyon göstergesi olan malonilaldehit (MDA) ve antioksidan enzimlerden katalaz (KAT) ile glutatyon peroksidaz (GPx) aktiviteleri saptanmıstır. Vasküler yanıtlar torasik aorta preparatları kullanılarak, organ banyosunda izometrik olarak çesitli agonist ve antagonistlerin varlıgında incelenmistir. Yem ve su tüketimleri ile kan glukozu konsantrasyonlarının OVX+DIA grubunda OVX grubuna göre arttıgı, E2 tedavisinin bu parametrelere etkisi olmadıgı görülmüstür. E2 tedavisinin OVX+DIA grubunda beden agırlıgında artısa, OVX grubunda ise azalmaya neden oldugu saptanmıstır. Bununla birlikte, her iki grupta artan kan basıncı, trigliserid ve total kolesterol konsantrasyonlarının E2 tedavisi ile düstügü saptanmıstır. Tedavili grupların plazma östojen konsantrasyonlarının, OVX ve OVX+DIA grubuna göre yaklasık 4 kat artmıs olması, E2 tedavisinin etkili oldugunu kanıtlamaktadır. Aorta MDA konsantrasyonunun OVX ve OVX+DIA grubunda arttıgı ve E2 tedavisi ile OVX+DIA grubunda daha az olmak üzere her iki grupta anlamlı olarak düstügü görülmüstür. Uterusta ise, E2 tedavisinin MDA konsantrasyonunu OVX grubunda arttırdıgı, OVX+DIA grubunda ise azalttıgı gözlemlenmistir. OVX ve OVX+DIA gruplarında artan aorta KAT ve GPx aktivitelerinin E2 tedavisi ile düstügü, OVX+DIA grubunda bu düsüsün daha az oldugu saptanmıstır. Uterusta ise her iki grupta ölçülen antioksidan enzim aktivitelerinin E2 tedavisi ile arttıgı görülmüstür. Fonksiyonel çalısmalar ele alındıgında, KCl (10-60mM) ve fenilefrin (FE; 10-8-10-5M) ile elde edilen kasılma yanıtlarının tedavisiz gruplarda oldukça yüksek oldugu ve E2 tedavisi ile bu degerlerin düsürülebildigi görülmüstür. Tedavisiz gruplarda bozulan asetilkolin (ACh; 10-9-10-5M) yanıtlarının, E2 tedavisi ile düzeltilebildigi saptanmıstır. Sodyum nitroprusiyad kullanılarak elde edilen endotel-bagımlı olmayan gevseme yanıtları incelendiginde, gruplar arası istatistiksel bir anlamlılık bulunmamıstır. FE'nin kastırıcı yanıtındaki bu artısın mekanizmasının kalsiyum hareketleriyle olan iliskisinin arastırılması amacıyla, tek doz FE (10-6M) ile olusan kasılma yanıtları, kalsiyum içermeyen Krebs çözeltisi varlıgında tapsigargin (TG; 10-6M) ve nifedipin (NIF; 10-6 M) inkübasyonları kullanılarak incelenmis ve tedavisiz gruplarda, inkübasyon yapılmadan elde edilen yanıtlara göre FE kasılmalarının siddetli bir biçimde azaldıgı görülmüstür. Süperoksid dismutaz (SOD; 100U/ml) ve indometazin (INDO; 10-6M) inkübasyonlarının yapıldıgı deneylerde de tedavisiz gruplarda, tek doz FE kasılmalarının daha fazla azaldıgı saptanmıstır. L-nitro arjinin metil ester (L-NAME; 10-6M) inkübasyonun ise, kasılma yanıtlarını arttırdıgı ve bu artısın en fazla E2 tedavili gruplarda oldugu gözlemlenmistir. E2'nin ACh ile indüklenen gevseme yanıtları üzerine olan etkilerinin incelendigi bir grup deneyde ise gerek SOD gerekse INDO ile tüm gruplarda gevseme yanıtlarının arttıgı saptanmıstır. SOD ile olusan etkinin en fazla tedavisiz gruplarda oldugu görülürken, INDO'nun etkisinin tedavili gruplarda daha belirgin oldugu gözlemlenmistir. L-NAME inkübasyonunun ACh ile elde edilen gevseme yanıtlarını inhibe ettigi ve en çok inhibisyonun tedavili gruplarda ortaya çıktıgı saptanmıstır. Sonuçlarımız, E2 tedavisinin OVX ve OVX+DIA gruplarında kan glukozu ile yem ve su tüketimleri üzerine bir etki yapmaksızın beden agırlıkları üzerine olumlu etkilerinin oldugu görülmüstür. Bununla birlikte tedavinin gerek diyabetik gerekse diyabetik olmayan OVX'te kan basıncı ile kan trigliserid ve total koesterol konsantrasyonlarını düsürdügü gözlemlenmistir. E2 tedavisinin aortada lipid peroksidasyonunu düsürerek ve antioksidan enzimlerin aktivitelerini düzenleyerek, antioksidan etkinlik gösterdigi sonuçlarımızdan çıkarılabilmektedir. Tedavinin, gerek kasılma gerekse gevseme yanıtları üzerine olumlu etkilerinin oldugu görülmüstür ve sonuçlarımız bunun hem kalsiyum dengesi üzerine olan etkilerinden hem de antioksidan özelliginden kaynaklandıgını düsündürmektedir. Çalısmamız, E2 tedavisinin gerek diyabetik gerekse diyabetik olmayan OVX'te metabolik ve biyokimyasal yararlarının yanı sıra aortik fonksiyon üzerine de önemli ve yararlı etkilerinin oldugunu, bu etkilerinin de E2'nin hem antioksidan özelliginden hem de kalsiyum dengesi üzerine olan olumlu etkilerinden kaynaklandıgını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Effects of estrogen are not completely understood neither in diabetic nor non-diabetic postmenopausal women who carry cardiovascular risk. We carried out bilateral ovariectomy (OVX) in order to induce menopause to 12-13 week-old female rats and rats were divided into 4 groups: Ovariectomized control group (OVX), 17-estradiol (E2) treated ovariectomized group (OVX+E2), ovariectomized-diabetic group (OVX+DI), E2 treated ovariectomized-diabetic group (OVX+DIA+E2). Diabetes was induced by streptozotocin (STZ; 45 mg/kg; i.p.) a week after the operation and E2 treatment was initiated a week after the operation (1 mg/kg; orally) and continued 8 weeks. E2 treatment regulated body weighs without affecting food and water consumption. The increased blood pressure values and blood triglyceride and total cholesterol concentrations were reduced by the treatment. The treatment did not affect the blood glucose concentrations. The altered aorta malondialdehyde (MDA) concentrations were restored by the treatment. E2 treatment increased MDA concentration in the uterine of OVX and decreased in the uterine of OVX+DIA. The treatment reduced the activities of catalase and glutathione peroxidase in aorta, but increased in uterine. The increased KCl- and phenylephrine (PE)-induced responses in untreated groups were reduced by the treatment. The reduced acethylcholine(ACh)-induced responses in untreated groups were restored by the treatment. Sodium nitroprussiad-induced responses were not different among the groups. PE (10-6M)-induced responses were evaluted in the prescence or abscence of thapsigargine (10-6 M) or nifedipine (10-6 M) and the inhibitory effects of those antagonists were seen on untreated groups more than the treated groups. Superoxide dismutase (SOD; 100U/ml) and indomethacine (INDO; 10-6M) also reduced the effect of PE (10-6 M) in untreated groups. L-nitro arginine methyl ester (L-NAME; 10-6M) incubation increased PE-induced responses especially in the treated groups. ACh-induced relaxation responses were increased by SOD and INDO incubations and almost inhibited by L-NAME incubation. Our study revealed that E2 treatment not only have useful effect on metabolism and biochemical parameters but also have some important and useful effects on aortic function in both diabetic and non-diabetic OVX due to its antioxidant property and calcium regulatory effect.
Benzer Tezler
- Cerrahi ve doğal yolla menapoza giren kadınlarda over ve uterus yokluğunun gözdeki etkilerinin karşılaştırılması
Comparison between the effects of natural and surgical menopause on eye
SAYGIN ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Göz HastalıklarıAbant İzzet Baysal ÜniversitesiGöz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ULAŞ
- Postmenopozal hormon replasman tedavisinin lenfosit subtipleri üzerine etkisi
Başlık çevirisi yok
TÜLAY GÜRATEŞ TERZİOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2000
Kadın Hastalıkları ve DoğumEge ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. KEMAL ÖZTEKİN
- Overektomize sıçanlarda hormon yerine koyma tedavisinin atorvastation ile konbinasyonunun kardiyovasküler sistem üzerindeki etkisinin araştırılması
The investigation of effects of combination of hormone replacement therapy with atorvastatin on cardiovascular system of ovariectomised rats
ŞAFAK ULUSOYLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. GÜLGÜN OZANSOY
- Göğüs cerrahisinde ameliyat öncesi ve sonrası hormon düzeylerinin morbidite ve mortalite üzerindeki etkisi
The effect of hormone levels on pre and postoperative morbidity and mortality in thoracic surgery
AKIN SARIMEHMETOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
Göğüs Kalp ve Damar CerrahisiGaziantep ÜniversitesiGöğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A.FERİDUN IŞIK
- Perimenopozal dönemde görülen depresyonun semptomatolojisi ve risk faktörleri
The symptomatology and risk factors for perimenopausal depression
DEFNE ERASLAN ÖZTÜRK