Ulum-ı Tabiyye Lugati'nin günümüz Türkiye Türkçesinin imlasına aktarımı
Translation of 'Ulum-i Tabiiyye Lugati' prepared by Suphi Ethem into today's Turkish orthography
- Tez No: 206780
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SELMA SOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Lügat, Ansiklopedi, Madde, Terim, Bilim Dalı
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Tezin Adı: Ulûm-ıTabiiyye Lugatinin Günümüz Türkiye Türkçesine Aktarımı Hazırlayan: Tarık Tuhan FINDIK Suphi Ethem tarafından, 20. yüzyılda hazırlanan ?Ulum-ıTabiiyye Lügati?, Osmanlı Türkçesinde hazırlanmış olan ilk ansiklopedik lügattir. Biz bu lügatin ?tüm araştırmalarımıza rağmen? sadece I. cildinin bir bölümüne ulaşabildik. Bu bölümde değişik bilim dallarıyla ilgili terimlerin açıklamasıyapılmış, tanınmışbilim adamlarının biyografisi verilmiş, kimi bitki ve hayvanların gelişimi anlatılmıştır. Lügatte bulunan maddelerin üzerinde durulmasıve incelenmesi çok önemlidir. Çünkü bu lügatte farklısahalarda kullanılan yabancıkökenli bilimsel terimlerin açıklamaları yapılmıştır. Çalışmamızın amacı?Ulum-ıTabiiyye Lügatini? günümüz alfabesine ve Türkiye Türkçesi imlasına aktarmaktır. Çalışmamızda eserdeki terimleri bilim dallarına göre tasnifini yapmayıda amaç edindik. Bunun için ?Ulum-ıTabiiyye Lügati?nde geçen maddeleri sınıflandırma yöntemi kullanarak bilim dallarına göre tasnif ettik. Çalışmamızın sonucunda tüm zorluklara rağmen Türk dilinde kullanılan yabancı kökenli bilimsel terimlerin hangi dönemlerden itibaren dilimizde kullanılmaya başlandığının tespit edilmesi; yüzyıllara göre Türk dilinin etkileşim içinde olduğu dilleri ve bu dillerden alınan terimlerin sayısının belirlenmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
?Ulum-ıTabiiyye Lügati? which was prepared in the twentieth century by Suphi Ethem, is known as the first encyclopedic dictionary written in Ottoman Turkish. We could only find one part of the first volume of this dictionary for all our searches. In this part, existing, the explanations of terms related to several sciences, biographies of wellknown scientists and explanations of evolutions of certain plants and animals. It?s important to deliberate and study the articles situated in this dictionary. Because, there are the explanations of scientific terms of foreign extractions used in different areas. The aim of our study is to translate the ?Ulum-ıTabiiyye Lügati? into today?s alphabet and orthography of Turkey Turkish. İn our study we also aimed to classify the terms according to science branches. So we assorted the articles situated in ?Ulum-ıTabiiyye Lügati? according to science branches by using classification method. At the and of our study, we should signify that, despite all difficulties, it is necessary to fixate that from which historical period, the terms of foreign extractions have been started to be used in our language and to determine the languages interacted Turkish according to the centuries and to determine the number of the terms taken from these languages.
Benzer Tezler
- Ulum-ı İktisadiyye ve İctimaiyye Mecmuası'nın Türk sosyolojisindeki yeri
Başlık çevirisi yok
ÜMİT AKCA
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. NEVİN GÜNGÖR ERGAN
- Mecmûa-i Ulûm-i Riyâziye'nin astronomi bölümünün transkripsiyonu ve incelenmesi
Transcription and analysis of the astronomy section of Mecmûa-i Ulûm-i Riyâziye
FATİH AYDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Medeniyet ÜniversitesiBilim Tarihi ve Felsefesi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORHAN GÜNEŞ
- Osmanlı liberal düşüncesinde Ulum-ı İktisadiye ve İctimaiye Mecmuası (1908-1911)'nın önemi
Liberalism in the Ottoman economic thought
KIYASETTİN AYDIN
- Modern Avrupa fiziğinin Osmanlı Devleti'ne geçişi: Başhoca İshak Efendi'nin Mecmûa-i Ulûm-i Riyâziye'sinde ısı ve elektrik bahisleri
Başlık çevirisi yok
ABDULLAH HARİS TOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Bilim ve TeknolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK
- Günümüz Afganistan medreselerinde din eğitimi-Ebu Süleyman Medresesi (Darü'l-Ulüm-i Ebu Süleyman) örneği
Nowadays religious education in Afghanistan's madrassas, as example Ebu Süleyman Medresesi (Darü'l Ulum-Ebu Suleyman)
NAGIBULLAH HAIDARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF KILAVUZ