Geri Dön

Ereğli Kömür Madenleri (1840-1920)

Ereğli Coal Mines from 1840-1920

  1. Tez No: 207949
  2. Yazar: HAMDİ GENÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TİĞİNÇE OKTAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 424

Özet

Bu çalışmada, Osmanlı donanması ve sanayisinin en önemli enerji kaynağı olan Ereğli kömür madenleri yönetim, şirketler, çalışma yaşamı ve altyapı yatırımları açısından ele alınmıştır. Ereğli kömür madenleri işletilmeye açıldığı 1840'lı yılların başından 1920'ye kadar sırasıyla Ereğli Kömür Madeni Kumpanyası, Darphane-i Âmire, Hazine-i Hassa, Bahriye Nezareti, Ticaret ve Nafıa, Orman ve Meadin ve Ziraat Nezareti tarafından yönetilmiştir. Ereğli maden havzasında üretilen kömürün tamamı ilk başlarda sadece devlet tarafından satın alınmıştır. Ancak 1882 tarihinde üretimin %40'nın piyasaya satılmasına izin verilmiştir. Böylece birçok yerli ve yabancı işletme madende ocak sahibi olmak için çaba göstermeye başlamıştır. Bunlardan biri, Fransız sermayeli Ereğli Şirketi'dir. Devlet, maden işletmesinde yabancılara imtiyaz verme taraftarı olmadığından, Ereğli Şirketi Osmanlı tebaasından Yanko Bey'e 1893'te verilen Zonguldak limanı imtiyazını 1896'da devralarak, devletin izni olmadan maden ocağı işletmeye başlamıştır. Fakat Osmanlı Devleti, Ereğli Şirketi'nin maden ocağı işletmesini 1912 yılına kadar tanımamıştır. Buna rağmen şirket fiili olarak ocak işletmeye devam etmiştir. Ereğli madenleri çalışma yaşamı bakımından da dikkat çekici bir özelliğe sahiptir. Madende günlük olarak 5000 civarında amele istihdam edilmekteydi. İlk başlarda yaşanan kalifiye işgücü açığı Balkanlar'dan getirilen yerli ve yabancı işgücü ile kapatılmaya çalışılmıştır. Daha sonra 1867'de hazırlanan Dilaver Paşa Nizamnamesi ile bölgede yaşayan insanlara madende çalışma zorunluluğu getirilmiştir. Madende teknik elaman dışında yabancı çalıştırılması yasak olduğu halde, Zonguldak liman ve rıhtım inşaatı ve Ereğli Şirketi ile birlikte Fransız, İtalyan, Karadağlı, İranlı ve Yunanlı amele de çalıştırılmıştır

Özet (Çeviri)

This work studies the Ottoman navy?s prime source of energy -i.e. Ereğli coal mines- from the perspective of the administration of the mines, relevant companies, labor conditions and infrastructural investments. Following its opening to exploitation in 1840 Ereğli coal mines had been administered by various companies and institutions such as Ereğli Kömür Madeni Kumpanyası (Ereğli coal mine company), Darphane-i Âmire (Imperial mint), Hazine-i Hassa (Imperial treasury department), Bahriye Nezareti (Ministry of Navy), Ticaret ve Nafıa (Ministry of Trade) and Orman ve Meadin ve Ziraat Nezareti (Ministry of forests, mines and agriculture). Until 1882 the State remained the exclusive purchaser of the coal mined in Ereğli. From 1882 onwards the state permitted the sale of 40% of the coal to the private sector. This stimulated a number of Ottoman and foreign companies to mine coal in the region. The Ereğli Şirketi (Ereğli company) which was established by French capital was one of these companies. As the Ottoman State did not want to accord any mining concessions to the foreigners, the Ereğli şirketi bought (in 1896) the ?Zonguldak harbor concession? from Yanko Bey, who had obtained this concession in 1893. Subsequently the Ereğli şirketi started to mine coal in Ereğli despite the Ottoman authorities did not recognize this enterprise until 1912. The study on the Ereğli coal mines has also revealed some interesting features of the workforce employed in the mines. Five thousand workers were employed in the mines. During the earlier period of the exploitation the need for qualified labor was matched by workers from the Balkans as well as from overseas. Moreover, by means of a new regulation in 1867 (Dilaver Paşa Nizamnamesi) the inhabitants of the region were obliged to work at the mines. Although the employment of foreigners was prohibited except for technicians, we see that ordinary workers from France, Italy, Montenegro, Persia and Greece were employed at the construction of the harbor of Zonguldak as well as by the Ereğli şirketi.

Benzer Tezler

  1. Cumhuriyet'ten günümüze Türkiye'de demir çelik sektörünün gelişimi

    The development of the iron and steel sector in Turkey from theRepublic to the present

    FEHMİ KAPLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YILDIRIM

  2. Osmanlı Döneminde Ereğli kömür madenleri

    Ereğli coal mines in Ottoman Period

    İSA TAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Maden Mühendisliği ve MadencilikAtatürk Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SELÇUK GÜNAY

  3. 19. yüzyıl Osmanlı muhasebe uygulamaları: Ereğli ve Tevabii Kömür Madenleri Kumpanyası Muhasebe Defterinin incelenmesi

    19th century Ottoman accounting practices: Examining the accounting Book of Ereğli and Its Affiliated Coal Mines Company

    İDİL ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YASEMİN ERSOY

  4. Conservation of complex cultural landscapes of extraction as heritage places: The case of Kandilli/Armutçuk coal mining region in Zonguldak

    Kompleks kültürel maden çıkarma peyzajlarının miras alanları olarak korunması: Zonguldak Kandilli/Armutçuk kömür madenleri bölgesi örneği

    ÇAĞIL EZGİ AYDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE GÜLİZ BİLGİN ALTINÖZ

  5. Karadeniz Ereğli'de bir endüstri mirası: Lokomotif bakım atölyesinin yeniden işlevlendirilmesine yönelik bir öneri

    An industrial heritage in Karadeniz Ereğli: A suggestion project about of re-functionalization of locomotive maintenance atelier

    MERVE SALİHA YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT POLAT