Kelâbâzî (ö.380/990) ve tasavvuf anlayışı
Kelâbâzî (d. 380/990) and his understanding of tasawwuf
- Tez No: 208181
- Danışmanlar: PROF. DR. ETHEM CEBECİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Felsefe, Tarih, Religion, Philosophy, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 410
Özet
Kelâbâzî Tasavvufun klasik döneminin en önemli isimlerinden biridir aynı zamanda tasavvuf sisteminin kurucularındandır. Kelâbâzî, İslam düşüncesinin farklı kanallar biçiminde gelişmeye başladığı ayrışım döneminde hicrî IV. yüzyılda ilmî hareketliliğin fazla olduğu Buhara bölgesinde yaşamış önemli bir mütefekkir, kelamcı, muhaddis ve mutasavvıftır. Kelâbâzî, zühd hareketi olmaktan çıkıp, sistemleşme yoluna giren tasavvufun bu merhaledeki önemli şahsiyetlerindendir. O, Tasavvufun kavramlarının da ilk oluştururcularındandır. Kelâbâzî H.II. asırda başlayıp IV. asırda da devam eden Tasavvufu Sünni esaslara dayandırma çabası içerisinde olmuştur. Kelâbâzî eserlerinde tasavvufun İslâm'dan beslendiğini ve nasslara dayandığını ortaya koymaya çalışmıştır. Kelâbâzî'nin iki eseri günümüze kadar ulaşabilmiştir. Bunlar Ta'arrufu ve Bahru'l-fevâiddir. Kelâbâzî, Ta'arrufta sûfilerin akaidle ilgili görüşlerinin ve tasavvuf terimlerini açıklamıştır. Terimleri olabildiğince dini esaslar ışığı altında incelemiş, bunun dışındaki anlamlara pek yer vermemiştir. Diğer eseri olan Bahru'l-fevâidde ise 203 tane hadisi, tasavvufî ahlâkî yönden şerh etmiştir. Kelâbâzî diğer ilk dönem mutasavvıfları gibi sosyal hayattaki karışıklığa çözüm olarak insanın yeniden inşasını görmüş. Bunun için de kendini gerçekleştirmiş, olgun insanların yetişmesine önemine vurgu yapmıştır. Tasavvuf terimleri insanın olgunlaşma sürecindeki önemli taşlar mesabesindedir. IV/X. asırdan itibaren başlayan tasavvuf döneminde Kelâbâzî'yle birlikte tasavvufun eğitim, bilgi ve marifet yönüyle ilgili ilk tasavvuf kavramlarının kullanımı yaygınlaşmaya başlamış, haller ve makamlardan bahsedilmiştir
Özet (Çeviri)
Kelâbâzî is one of the prominent names of the classical era of Tasawwuf, and is also among the founders of the system of Tasawwuf. Kelâbâzî is a thinker, Islamic philosopher, scholar of hadeeth, and a Sufi lived in Bukhara region, which hosted a vast of scientific activities in IV. century after hijrah, which is a period of decomposition in which the Islamic thought started to develop through various channels. Kelâbâzî is one of the important persons of this age of tasawwuf, which ceased to further be a movement of ascetism, taking the path of systemization. He is also among the first founders of the concepts of Tasawwuf. Kelâbâzî was part of the efforts towards finding references for Tasawwuf in Sunnite principles, which was a process that commenced in H.II. century and continued through IV. century. Kelâbâzî, in his works, tried to establish that Tasawwuf is fed by Islam and based on Islamic nusûs. Two works of Kelâbâzî could survive up to date. These are Ta?arruf and Bahru?l-fevâiddir. Kelâbâzî explained the opinions of Sufis about Islamic creed (`aqaid) and the terminology of Tasawwuf. He studied the terminology under the light of religious principles to the most possible extent, and did not mention any other meanings. In his other work, Bahru?l-fevâidde, he commentated on 203 hadeeth in terms of Sufi ethics. Kelâbâzî considered the reconstruction of human beings as a solution for the conflict in social life, as other Sufis of first era did. Thus he emphasized the importance of raising self-realized, spiritually mature people. Sufi terminology constitutes the milestones in the process of human perfection. In the period of tasawwuf that started from IV/X. centuries, the initial concepts of tasawwuf were started to be used together with Kelâbâzî in terms of training, knowledge and ma?rifa, and stations (hal) and makamlar
Benzer Tezler
- Tasavvuf klasiklerinde oruç
Fasting in sufi classics
VEYSİ CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL AKKAYA
- Muhaddis Sufilerin hadis usülü ve hadisleri anlama yöntemleri (h.ıv.-v./m.x.-xı. asır)
Hadith methodology of Muhaddith Sufi scholars and their methods of understanding the hadiths (iv.-v./x.-xi. centruies)
FİKRET KARAPINAR
- Gazâlî öncesi mütekellim sûfîlerde ulûhiyyet tasavvuru
The thought of godhead at sufi scholars before Al-Ghazali
AYŞE ÇELİK
- Ebu Bekr Muhammed b. İshak el-Kelabazi (V. 380/990)' nın Miftahu Mani'l- Ahbar adlı eserinin ilk 80 varağının tahkik ve tahrici
Başlık çevirisi yok
FİKRET KARAPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BİLAL SAKLAN
- Ebu Bekir Muhammed b. Ebi İshak İbrahim b. Ya'kub el-Gülabadi'nin (380/990) Maani'l-Ahbar adlı eserinin (122-240 varağının tahkiki)
Ebu Bekir Muhammed b. Ebi İshak İbrahim b. Ya'kub el-Gülabadi'nin (380/990) Maani'l-Ahbar adlı eserinin (122-240 Varağının tahkiki)
NADİR AYDIN
Yüksek Lisans
Arapça
2006
DinSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ALİ OSMAN KOÇKUZU