Enflasyon hedeflemesi çerçevesinde fiyat endeksleri çözümlemesi
Price indexes analysis in the framework of inflation targeting
- Tez No: 209508
- Danışmanlar: DOÇ.DR. AZİZ KONUKMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Enflasyon, Türkiye ekonomisinde son otuz yıldır önemini koruyan ve çözülmesi gereken bir sorundur. 1968 yılından beri fiyatların altmış sekiz kat arttığı ülkemizde enflasyonun düşürülmesi için birçok önlem alınmış, çeşitli nominal çapalar kullanılmıştır. 2000 ve 2001 yıllarında yaşanan finansal krizlerin ardından dalgalı kur rejimi benimsenmiş, Merkez Bankası Kanunu'nda yapılan değişiklikle Merkez Bankası'nın temel amacı fiyat istikrarı olarak belirlenmiş ve 2006 yılında enflasyon hedeflemesine geçilmiştir. Bu rejimde Merkez Bankası fiyat istikrarını sağlamak için enflasyon oranını hedeflemektedir. Para politikası uygulayıcılarının açıkladıkları enflasyon oranına ulaşabilmeleri için enflasyona neden olan dinamikleri yakından takip etmeleri gerekmektedir. Ekonomide talep düzeyinin artması, döviz kurlarının yükselmesi, cari açıklar, bütçe açıkları, maliyet artışları, beklentiler vb. birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkan enflasyonu ölçmede gösterge olarak kullanılan fiyat endekslerinin politika uygulayıcıları ve karar birimleri tarafından anlaşılması ve yorumlanabilmesi bu noktada hayati önem taşımaktadır. Enflasyon oranı birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de Tüketici Fiyat Endeksi ve Toptan Eşya Fiyat Endeksi aracılığıyla hesaplanmaktadır. Bu iki endeksin kapsam bakımından birbirlerinden farklı olmalarına rağmen alt kalemlerinin birbiriyle yakından ilişkili olduğu bilinmektedir. Politika uygulayıcılarının enflasyon oranını açıklarken Toptan Eşya Fiyat Endeksi'ne öncelik vermelerinin nedeni ise toptan eşya fiyatlarının orta vadede tüketici fiyatlarını etkileyeceği düşüncesidir. Bu tarz bir yaklaşımın kabul edilmesi halinde enflasyon öngörüsünde bulunan politika uygulayıcılarının Toptan Eşya Fiyat Endeksi'ndeki değişimler ışığında Tüketici Fiyat Endeksi'ni tahmin etmelerinin kolaylaşacağı kuşkusuzdur. Türkiye için yapılan çalışmalar göstermiştir ki Toptan Eşya Fiyat Endeksi ve Tüketici Fiyat Endeksi eşbütünleşik serilerdir ve Toptan Eşya Fiyat Endeksi'ndeki değişimler orta vadede Tüketici Fiyat Endeksi'ni aynı yönde etkilemektedir. Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki değişmelerin arkasında toptan eşya fiyatlarındaki değişiklikler yatmaktadır. Bu ilişki tarım fiyatları ile gıda fiyatları arasında belirgin şekilde görülmektedir. O halde toptan eşya fiyatları, özellikle tarım fiyatları yakından takip edilerek tüketici fiyatlarının ve gıda fiyatlarının üç, dört ay sonra alacağı değerlerin ön görülmesi mümkündür. Merkez Bankası bu ilişkiden yola çıkarak tüketici fiyatlarında bir artış olacağını öngördüğü zaman öncelikli olarak talebi baskı altında tutmak için kısa vadeli faiz oranlarını artırmaktadır. Fiyatların enerji fiyatları, uluslar arası piyasalardaki gelişmeler gibi dışsal nedenlerle artış gösterdiği dönemlerde ise bunu gerekçesiyle birlikte kamu oyuna açıklama yoluna gitmektedir.
Özet (Çeviri)
Inflation is a problem in Turkish economy that has kept its importance and needs to be solved for the last thirty years. In our country, where prices has raised sixty eight times since 1968, there has been used a lot of precautions and various nominal anchors. After the crisis in 2000 and 2001 floating exchange rate regime has been accepted, by the changes in Law of Central Bank, the basic reason of The Central Bank has been determined as price stability and inflation targeting has started being used in 2006. In this regime, The Central Bank plan on an inflation rate to reach price stability. Money policy enforcement personnel have to follow the dynamics causing inflation carefully in order to reach the inflation rate they announced. In economy, at this point, it is vitally important for policy enforcement personnel and decision makers to be able to understand and read price indexes used for evaluating inflation caused by rise in demand level, increase in exchange rates, current account deficit, and budget deficit, cost increase, expectations etc. In Turkey, like many countries inflation rate is calculated by Wholesale Price Index and Consumer Price Index. Even though these two indexes are different from each other in enclosure, it is known that the sub items are closely related. The reason for policy enforcement personnel to give Wholesale Price Index first is that it is thought to affect consumer prices in the medium term. According to acceptance this way of thinking, it is doubtless that following the changes in Whole Sale Price Index would make it easier to predict Consumer Price Index. Studies done for Turkey showed that Wholesale Price Index and Consumer Price Index are co integrated series and changes in Wholesale Price Index effects the Consumer Price Index in the same direction in the medium term. What lay behind the changes in the Consumer Price Index is the changes in the Wholesale Price Index. This relation can be seen easily between the prices of food and agriculture prices. Taking into consideration this relationship, if the Central Bank foresees a rise in consumer prices, it firstly increases short-term interest rates in order to repress the demand. When prices showes an increase because of exogenous reasons like energy prices, improvements in international markets, it declares that with the reasons.
Benzer Tezler
- Çekirdek enflasyonun ölçülmesinde alternatif yaklaşımlar: Türkiye uygulaması
Alternative approaches to measure core inflation: The Turkish case
ABDURRAHMAN NAZİF ÇATIK
- Türkiye'de enflasyon hedeflemesi rejiminde etkili hedef endekslerin belirlenmesi
Determination of effective target indices in the inflation targeting regime in Türki̇ye
SİBEL CANAN
- Finansal kriz modelleri çerçevesinde Türkiye'nin kriz öngörü modelininin geliştirilmesi
Developing of Turkey's forecasting model of crisis within the framework of financial crisis models
HOŞENG BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonometriMarmara ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKET IŞIL AKGÜL
- A study about the monetary policy rule of the central bank of the Republic of Turkey in the implicit inflation targeting framework
Örtülü enflasyon hedeflemesi çerçevesinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın para politikası kuralı üzerine bir çalışma
ŞERİFE DEMET KAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Ekonomiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERİNÇ YELDAN
- Monetary policy operating framework for financial and price stability: The case of Turkey
Finansal ve fiyat istikrarı için para politikası operasyonel çerçevesi: Türkiye örneği
ALİ ÇUFADAR