Doğu Karadeniz müzik kültürü içerisinde nefesli sazların yeri
The existance of wind instruments in Eastern Blacksea regions music culture
- Tez No: 211717
- Danışmanlar: DOÇ.DR. OYA LEVENDOĞLU ÖNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Türk Halk Müzigi, yapılandıgı cografya üzerinde türü, ezgi yapısı, usülü ve kullanıldıgı sazları bakımından farklılıklar göstermektedir. Bu açıdan bakıldıgında Türk Halk Müzigi birçok özelligiyle bölgelere ve yörelere göre degisiklik arz etmektedir. Türk Halk Müzigi'nin genel özellikleri düsünüldügünde, Dogu Karadeniz bölgesinde icra edilen halk müzigi ve yörede kullanılan çalgıların diger bölge ve yörelere göre kendine özgü bir karakter yapısı vardır. Dogu Karadeniz, kendine has bu müzikal tavrı ve kullanılan nefesli sazları açısından üzerinde durulması gereken bir yöredir. Bu bakımdan bu arastırmada öncelikle yöredeki illerin tek tek müzikal özellikleri incelenip analizler yapılmıs, sonrada yörede kullanılan çalgılar ve kullanıldıgı yerler üzerinde durulmustur. Yörelerin müzikal özellikleri, yöre müzigini etkileyen faktörler, yöre müziginin yapısı, yörede oynanan halk oyunları ve yöre müzigine eslik eden nefesli çalgılar çerçevesinde degerlendirilmistir. Yörelerin müziksel özellikleri anlatılırken, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin ve Bayburt illerinden 40 türkü ve 5 halk oyunu ezgisi, Gümüshane ilinden de 30 türkü ve 4 halk oyunu ezgisi örneklem olarak alınmıstır. 304 ezgi, ses dizileri, ses sınırları ve usülleri açısından analiz edilmis ve bunlarla ilgili bazı grafiksel bulgulara ulasılmıstır. Bu bulgularla birlikte, illerde tespit edilen nefesli çalgıların dagılımı harita üzerinde gösterilmis ve yöredeki kullanımlarıyla ilgili çesitli bilgiler verilmistir. Elde edilen bu harita verilerine göre, Ordu'da klarinet, dilli kaval, dilsiz kaval ve zurna, Gümüshane'de mey, zurna, dilli kaval, dilsiz kaval, klarinet ve tulum, Giresun'da, zurna, dilli kaval, dilsiz kaval ve klarinet, Bayburt'ta mey, zurna, dilli kaval, dilsiz kaval, klarinet ve tulum, Trabzon'da dilli kaval, zurna ve dilsiz kaval, Artvin'de çifte, çimon, mey, zurna, dilli kaval, dilsiz kaval, tulum, sipsi, agız mızıkası ve klarinet, Rize'de ise zurna, dilli kaval, dilsiz kaval, çifte, tulum ve agız mızıkası bu yörelerde yaygın olan nefesli saz olarak tespit edilmistir. Arastırmada Dogu Karadeniz bölgesinde çalınan nefesli sazlar, tarihleri, benzer çalgılarla iliskileri, yapısal özellikleri, ses sahası ve çalındıgı yöreler açısından incelenmistir. Bunun yanında çalgıların yöreye özgü ezgilerinden de çesitli örnekler verilmistir. Ayrıca her çalgının Dogu Karadeniz bölgesine dagılımı sık ve az kullanımına göre haritalandırılmıstır. Tüm bu sonuçlar ısıgında çalgıların hangi yerde, nasıl ve nerelerde kullanıldıgına iliskin bilgiler verilmistir.
Özet (Çeviri)
Turkish Folk music shows differences according to its geographic location, melody, art and the instruments. So it is easy to observe differences in Turkish Folk music among geographical regions. When those general characteristics are considered, one can easily see that there are differences in instruments and the music played in the Eastern Blacksea region of Turkey. Eastern Blacksea region must be considered respectively according to those specialities. In this study musical characteristics of each and every district in this region are examined and musical instruments which are played in each district are emphasized in order to the factors effect music, folk dances and played wind instruments. As the musical characteristics of each and every district are examined 40 folk music compositions and 5 folk dance melodies from Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin and Bayburt districts and 30 folk music compositions and 4 folk dance melodies from Gümüshane district are shown as samples. In sum 304 melodies are examined according to their sounds, sound sequences and arts and some graphic results are discovered. In addition the wind instruments seen in each district are shown on a map and some information is given about their usages. According to this map and data in Ordu clarinet, dilli kaval, dilsiz kaval and zurna, in Gümüshane mey, zurna, dilli kaval, dilsiz kaval, clarinet and tulum, in Giresun zurna, dilli kaval, dilsiz kaval and clarinet, in Bayburt mey, zurna, dilli kaval, dilsiz kaval, clarinet and tulum, in Trabzon dilli kaval, zurna and dilsiz kaval, in Artvin çifte, çimon, mey, zurna, dilli kaval, dilsiz kaval, tulum, sipsi, harmonica and clarinet and in Rize ise zurna, dilli kaval, çifte, dilsiz kaval, tulum and harmonica are the most common wind instruments which are seen. These wind instruments which are commonly played in East Blacksea region of Turkey are examined according to their histories, relations to other instruments, structural characteristics and their geographical locations. In addition lots of sample melodies are given related to examined region. Moreover each wind instument is shown on a map according to its location and usage. As a result adequate information related to the location and usage of the wind instrumentsis replaced in this study.
Benzer Tezler
- Doğu Trabzon yöresi müzik kültürü ve kemençe sanatçısı Bahattin Çamurali
East Trabzon region music culture and kemence artist Bahattin Camurali
CANAN HAZAL ERKEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MüzikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET GÖNÜL
- Mekân, yapı ve üslup ekseninde tulum çalgısının incelenmesi
Investigation of tulum instrument in the axis of place, structure and style
OĞUZ YILMAZ
- Trabzon yöresi türküleri üzerine bir inceleme (TRT türkü repertuvarı ve e- repertuvarlar)
A review of folk songs within borders of Trabzon province (Repertoire of TRT and e- repertoires)
ESENGÜL TOPAL ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Giresun ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET AKİF KORKMAZ
- Organonscape, atmospheric relations and sound ethnobiology of kemençe in and around Trabzon
Trabzon ve çevresinde organonscape, atmosferik ilişkiler ve kemençenin ses etnobiyolojisi
UĞUR ASLAN
Doktora
İngilizce
2021
Antropolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU
- Kadırga Kültür Havzası yol/yayla havaları repertuarının vokal icrada ağız ve hançere özellikleri açısından incelenmesi
Examination of Kadırga Culture Basin yol/yayla songs repertoire in terms of mouth and larynx features invocal performance
SALİH GÜNDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiPerformans Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVAL EROĞLU