Sesbirim tabanlı konuşulan dilin tanınması
Speaker independent phoneme based spoken language recognition system
- Tez No: 212064
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. CEMAL KÖSE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Ses Analizi, Ses Tanıma, Sesbirim Tanıma, Kelime Belirleme, Hızlı Fourier Dönüşümü, Çapraz Korelâsyon, Dinamik Zaman Çarpıtma, Speech Analysis, Speech Recognition, Phoneme Recognition, Fast Fourier Transform, Haar Wavelet Transform, Word Detection, Dynamic Time Warping, Cross Correlation
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
İlkel çağlardan günümüze kadar geçen zaman zarfı içerisinde, insanlar arası iletişim aracı hiç şüphe yoktur ki ses'dir. İnsanlar duygu, düşünce ve hareketlerini ifade etmede gerçekleştirdikleri seslerle insanlara ifade etmektedir. Benzer bir ilişki insanla bilgisayar arasında da kurulabileceği düşünülmüş ve bu aşamada çalışmalar başlamıştır. Ses tanıma sistemlerinin gelişimine bakıldığı zaman yurt dışında kayda değer çalışmalara rastlamak mümkündür. Ancak yurdumuzda aynı düzeyde olduğu pek söylenemez. Bu çalışmada bu açığı belirli bir düzeyde kapatmaya yönelik olmuştur. Amaç Türkçede sesbirim tabanlı bir tanıma sistemi gerçeklemektir. Bu amaç doğrultusunda bir ses editörü yapılarak önce sesin alınması ve incelenerek sesbirimlerin kaydedilen kelimelerin içerisinden alınarak sesbirim veri tabanı oluşturulması gerçekleştirilmiştir. Bu veri tabanı oluşturulurken on farklı kadından ve on farklı erkekten ses kayıt örnekleri alınarak bu kayıtlar hem sesbirim veri tabanı oluşturmada hem de sesbirimlerin kayıtlar içerisinde aranmasında kullanılmıştır. Aynı zamanda radyodan alınan kayıtlardan sesbirim araştırması yapabilmek amaçlı 5 farklı kayıt alınmıştır. Çalışmada Kelime belirleme yöntemi, Hızlı Fourier dönüşüm yöntemi ve Saç Dalgacık Dönüşümü yöntemi kullanılarak Türkçedeki kelimelerin ve sesbirimlerin spektral analizi gerçeklenmiştir. Çapraz Korelâsyon yöntemi ve Dinamik Zaman Çarpıtma yöntemi kullanılarak kelimelerin içerisinde sesbirimlerin aranması yapabilecek bir sistem gerçekleştirilmiştir. Bu sistem sayesinde kelimelerin içinde belirlenen sesbirimin varlığı araştırılır ve eğer sesbirim bu kelimenin içerisinde var ise bulunduğu yer veya yerler belirlenir. Bu şekilde sistemin denetimi de yapılabilmektedir ve sesbirimler yazıya dönüştürülebilirler. Türkçe kayıtlarda İngilizce sesbirimler ve İngilizce kayıtlarda Türkçe sesbirimler aranarak dillerin birbirlerinin sesbirimlerine olan duyarlılığı test edilerek konuşulan dil belirlenebilirliği araştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Speech is the most important means for the communication between the human beings since primitive ages. Mankind transmits their feeling, thoughts and desires to the others by using speech. People thought that there could be make a communication between a human and a computer like communication between human being and started to work to carry out this imagination. When you look the improvement on this topic, there are many considerable researches made in developed countries, especially in western countries. However, we could not say the same for the researches made for Turkish. In this study, our most important aim is aid to cover this gap. This study?s aim is making a phoneme based speech recognition and language identification system. Through the aim, a sound editor is firstly implemented to make sound records, investigate these records, extract the phonemes in these speech records and create our own phoneme database. To build the database, ten speech records (male and female) for each phoneme are taken from ten different persons. In addition to this, five Turkish and five English speech samples are also taken from the radio for the investigation the phonemes if they are exist or not in these records. In this study, we have used Word Detection, Fast Fourier Transform and Wavelet Transform for the spectral analysis of words and phonemes. Then, these spectral analysis results are examined by employing Cross Correlation technique and Dynamic Time Warping technique. Hence, the system could search the phonemes in the words and if the phoneme exists in the word, then it finds where it is and how many times the phone exists in this word. Finally, the obtained results are discussed in various respects.
Benzer Tezler
- Sesbirim tabanlı Türkçe sesli ifade tanımada yazım hatası düzeltme sisteminin tasarımı ve gerçekleştirimi
Design and implementation of a spelling error correction system in phoneme based Turkish speech recognition
ALİ ÖZKAN ÖZEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolHacettepe ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HARUN ARTUNER
- Türkçe ses birimlerinin sınıflandırılması için bir bulanık sinir ağının tasarımı ve gerçekleştirimi
Design and implementation of a fuzzy neural network for Turkish phoneme classification
ETHEM ARKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolHacettepe ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HARUN ARTUNER
- Türkçe sesli ifade tanımada ses birim ve heceye dayalı çözümleme ve iyileştirmenin yapıldığı bir uzman sistemin tasarım ve gerçekleştirimi
Design and implementation of an expert system for analysis and optimization of Turkish speech recognition based on phoneme and syllable
SONER ERKAN YASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolHacettepe ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HARUN ARTUNER
- Modeling phoneme durations and fundamental frequency contours in Turkish speech
Türkçe konuşmada sesbirim sürelerinin ve temel frekans eğrimlerinin modellenmesi
ÖZLEM ÖZTÜRK
Doktora
İngilizce
2005
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü
DOÇ.DR. TOLGA ÇİLOĞLU
- Türkçe konuşma tanıma sistemleri için derin öğrenme tabanlı modellerin geliştirilmesi
Development of deep learning based models for Turkish speech recognition
SAADİN OYUCU
Doktora
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN POLAT