Mimarlıkta tip kavramı ve tipoloji
The concept of type and typology in architecture
- Tez No: 213915
- Danışmanlar: PROF. DR. NURSEL ONAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Tez çalışmasının ana teması ?mimarlıkta tip kavramı ve tipoloji?dir. Mimarlık tarihi ve kuramı, mimarlık alanında tip kavramının farklı dönemlerde farklı anlamlarda kullanıldığını göstermektedir. Çalışmanın temel hedefi, mimarlık kuramında tip kavramının anlamının araştırılmasıdır. Sırasıyla, genel tanımlar, mimarlık alanında tip kavramına farklı dönemlerde yüklenen farklı anlamlar ve kavramın mimari tasarım süreci ile ilişkisi çalışmanın bölümlerinde aktarılmaktadır. Konu, tip sözcüğünün mimarlık alanında ilk kez kullanıldığı Aydınlanma Dönemi'nden günümüze süregelen çalışmaları kapsamaktadır. Çalışmada izlenilen yöntem, mimarlık alanındaki ilgili literatürün taranarak kuramsal ve nesnel bilgiye ulaşılması, araştırma için gerekli malzemenin ortaya çıkarılması ve irdelenmesidir. Çalışma, mimarlık geleneği içerisinden, tip kavramının temel anlamlarını sergileme girişiminde bulunmaktadır. Bununla birlikte, yapılan araştırmanın bütünü üzerinden tip kavramı ile ilgili kesin bir sonuç çıkarılması ya da aktarılan tip kavrayışlarından birininin meşrulaştırılması gibi bir amaç taşımamaktadır. Dolayısıyla, çalışmanın akışında ortaya çıkan düşüncelerin bazılarının özetlenmesi ve bazı durumlarda o düşüncelerden türetilebilecek sonuçlar önerilmesi daha uygun olacaktır. Bu bağlamda, tipin, modern dünyaya ait bilimsel bir terim ve araçsalcı bir yaklaşımın icadı olduğu ifade edilebilir. Mimarlık alanında, mimari biçimin kökenleri, mimari bilginin kavramsal ve dizgesel kılınması, yaratıcılık sürecinin açıklığa kavuşturulması gibi bir dizi konu ile ilişkilidir. Bu nedenle, kavram soyut ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Tip kavramı mimarlık tarihinde üç ayrı dönemde kullanılır. Mimarlığın sırasıyla doğa, seri üretimin mantığı ve geleneksel kent ile ilişkilendirildiği bu dönemlere ait tip kavrayışı birinci tipoloji, ikinci tipoloji ve üçüncü tipoloji olarak adlandırılır. Mimarlığın salt bir tasarım eylemi olarak algılanması, tasarım sürecine yönelik kuramların üretilmesini beraberinde getirir. Geliştirilen tasarım kuramlarında tip kavramı, bir çözümleme aracı olmaktan çok türetmeci bir modelin temel öğesidir. Anahtar Sözcükler Mimarlık, Tip, Tipoloji, Biçim, Tasarım
Özet (Çeviri)
Main theme of the thesis is ?the concept of type and typology in architecture?. History and theory of architecture point out that the concept of type in architecture was used in different meanings at different period of times. Main aim of the thesis is searching the meaning of the concept of type in architecture. Chapters of the thesis are on -in order of - general definitions, different meanings of type in architecture at different period of times and interrelation between the concept of type and architectural design process. Theme is based on theory and praxis of architecture from the period of Enlightenment -when the word ?type? was first used in architecture- up to present. The method of the thesis is achieving theoretical and practical data via searching related literature of architecture and analysis of imperative material for research. This thesis is an attempt to display basic explanations of the concept of type within the tradition of architecture. Besides, it does not have any scope -based on entire research- of either bringing out certain results or issues on the concept of type or justification of one of the type conceptions. Therefore, it would be more appropriate to summarize some ideas which appear during the process of research and to propose issues derived from those ideas according to some specific cases. In this context, it is possible to define type as a scientific term that belongs to modern world and as an invention of an instrumentalist approach. In architecture, type is interrelated with some specific issues such as the origin of architectural form, systematization and conceptualization of architectural knowledge and definition of creativity. Therefore, it has an abstract and complex structure. The concept of type had been used in three different periods in history of architecture. Type conceptions of those periods, in which architecture was defined via interrelation with -in order of- nature, logic of mass production and historical city, are named as first typology, second typology and third typology. Perception of architecture as a pure act of design, causes production of theories focusing on design process. In some of those design theories, type is defined as a main element of a generative model more than an instrument for analysis. Keywords Architecture, Type, Typology, Form, Design
Benzer Tezler
- Tipolojik farklılaşma
Typological differentiation
YILMAZ TAHA SEZGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ŞENTÜRER
- The dialogue of type and model in architecture
Mimarlıkta tip model diyaloğu
ADİL TUNÇBAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENGİZKAN
- Minimal yaşam alanlarının tipolojiksınıflandırılması
Typological classification of minimal living spaces
FATİH ŞİŞİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE PINAR ARABACIOĞLU
- Kısıtlılık kavramı üzerinden mimarlığa bakış: Bodrum Yarımadası konut mimarisinde kısıtlı farklılaşma
A critical review of architecture on the concept of constraints: Constrained differentiation of residential architecture in Bodrum Peninsula
ERENUS ATİLLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZİLET YURDANUR DÜLGEROĞLU
- Sine-dram ve arki-dramın eleştirisi: Dziga Vertov ve Rem Koolhaas
The criticism of cine-drama and archi-drama: Dziga Vertov and Rem Koolhaas
MUSTAFA BATU KEPEKCİOĞLU