Geri Dön

Mimarlıkta tip kavramı ve tipoloji

The concept of type and typology in architecture

  1. Tez No: 213915
  2. Yazar: ÖZGÜR BİNGÖL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NURSEL ONAT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 167

Özet

Tez çalışmasının ana teması ?mimarlıkta tip kavramı ve tipoloji?dir. Mimarlık tarihi ve kuramı, mimarlık alanında tip kavramının farklı dönemlerde farklı anlamlarda kullanıldığını göstermektedir. Çalışmanın temel hedefi, mimarlık kuramında tip kavramının anlamının araştırılmasıdır. Sırasıyla, genel tanımlar, mimarlık alanında tip kavramına farklı dönemlerde yüklenen farklı anlamlar ve kavramın mimari tasarım süreci ile ilişkisi çalışmanın bölümlerinde aktarılmaktadır. Konu, tip sözcüğünün mimarlık alanında ilk kez kullanıldığı Aydınlanma Dönemi'nden günümüze süregelen çalışmaları kapsamaktadır. Çalışmada izlenilen yöntem, mimarlık alanındaki ilgili literatürün taranarak kuramsal ve nesnel bilgiye ulaşılması, araştırma için gerekli malzemenin ortaya çıkarılması ve irdelenmesidir. Çalışma, mimarlık geleneği içerisinden, tip kavramının temel anlamlarını sergileme girişiminde bulunmaktadır. Bununla birlikte, yapılan araştırmanın bütünü üzerinden tip kavramı ile ilgili kesin bir sonuç çıkarılması ya da aktarılan tip kavrayışlarından birininin meşrulaştırılması gibi bir amaç taşımamaktadır. Dolayısıyla, çalışmanın akışında ortaya çıkan düşüncelerin bazılarının özetlenmesi ve bazı durumlarda o düşüncelerden türetilebilecek sonuçlar önerilmesi daha uygun olacaktır. Bu bağlamda, tipin, modern dünyaya ait bilimsel bir terim ve araçsalcı bir yaklaşımın icadı olduğu ifade edilebilir. Mimarlık alanında, mimari biçimin kökenleri, mimari bilginin kavramsal ve dizgesel kılınması, yaratıcılık sürecinin açıklığa kavuşturulması gibi bir dizi konu ile ilişkilidir. Bu nedenle, kavram soyut ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Tip kavramı mimarlık tarihinde üç ayrı dönemde kullanılır. Mimarlığın sırasıyla doğa, seri üretimin mantığı ve geleneksel kent ile ilişkilendirildiği bu dönemlere ait tip kavrayışı birinci tipoloji, ikinci tipoloji ve üçüncü tipoloji olarak adlandırılır. Mimarlığın salt bir tasarım eylemi olarak algılanması, tasarım sürecine yönelik kuramların üretilmesini beraberinde getirir. Geliştirilen tasarım kuramlarında tip kavramı, bir çözümleme aracı olmaktan çok türetmeci bir modelin temel öğesidir. Anahtar Sözcükler Mimarlık, Tip, Tipoloji, Biçim, Tasarım

Özet (Çeviri)

Main theme of the thesis is ?the concept of type and typology in architecture?. History and theory of architecture point out that the concept of type in architecture was used in different meanings at different period of times. Main aim of the thesis is searching the meaning of the concept of type in architecture. Chapters of the thesis are on -in order of - general definitions, different meanings of type in architecture at different period of times and interrelation between the concept of type and architectural design process. Theme is based on theory and praxis of architecture from the period of Enlightenment -when the word ?type? was first used in architecture- up to present. The method of the thesis is achieving theoretical and practical data via searching related literature of architecture and analysis of imperative material for research. This thesis is an attempt to display basic explanations of the concept of type within the tradition of architecture. Besides, it does not have any scope -based on entire research- of either bringing out certain results or issues on the concept of type or justification of one of the type conceptions. Therefore, it would be more appropriate to summarize some ideas which appear during the process of research and to propose issues derived from those ideas according to some specific cases. In this context, it is possible to define type as a scientific term that belongs to modern world and as an invention of an instrumentalist approach. In architecture, type is interrelated with some specific issues such as the origin of architectural form, systematization and conceptualization of architectural knowledge and definition of creativity. Therefore, it has an abstract and complex structure. The concept of type had been used in three different periods in history of architecture. Type conceptions of those periods, in which architecture was defined via interrelation with -in order of- nature, logic of mass production and historical city, are named as first typology, second typology and third typology. Perception of architecture as a pure act of design, causes production of theories focusing on design process. In some of those design theories, type is defined as a main element of a generative model more than an instrument for analysis. Keywords Architecture, Type, Typology, Form, Design

Benzer Tezler

  1. Tipolojik farklılaşma

    Typological differentiation

    YILMAZ TAHA SEZGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ŞENTÜRER

  2. The dialogue of type and model in architecture

    Mimarlıkta tip model diyaloğu

    ADİL TUNÇBAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2006

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ CENGİZKAN

  3. Minimal yaşam alanlarının tipolojiksınıflandırılması

    Typological classification of minimal living spaces

    FATİH ŞİŞİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERİDE PINAR ARABACIOĞLU

  4. Kısıtlılık kavramı üzerinden mimarlığa bakış: Bodrum Yarımadası konut mimarisinde kısıtlı farklılaşma

    A critical review of architecture on the concept of constraints: Constrained differentiation of residential architecture in Bodrum Peninsula

    ERENUS ATİLLA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FAZİLET YURDANUR DÜLGEROĞLU

  5. Sine-dram ve arki-dramın eleştirisi: Dziga Vertov ve Rem Koolhaas

    The criticism of cine-drama and archi-drama: Dziga Vertov and Rem Koolhaas

    MUSTAFA BATU KEPEKCİOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Felsefeİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FUNDA UZ